به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از تسنیم؛ سلسله برنامه‌های نمایش نقد و بررسی فیلم‌های ایران وجهان عصرسه شنبه ۱۱ شهریورماه با نمایش فیلم «آذر، شهدخت، پرویز و دیگران» و با حضور بهروزافخمی کارگردان فیلم، مرجان شیر محمدی نویسنده، سید جمال ساداتیان تهیه کننده و جواد طوسی منتقد سینما در فرهنگسرای اندیشه برگزار شد.
افخمی آشتی سینما و ادبیات را پیشنهاد می‌کند
جواد طوسی منتقد سینما در ابتدای این نشست با بررسی تبار‌شناسانه آثار بهروز افخمی ازابتدا تا به امروز، فیلم «آذر، شهدخت، پرویز و دیگران» را پیشنهادی برای گذار از استبداد و ایدئولوژی معرفی کرد که هیچ گونه نگاه پوچ گرایانه‌ای هم ندارد و در عین حال نگاه هجو آمیز خود را به این گذار تاریخی رائه می‌دهد.
وی گفت: این نگاه به هیچ عنوان شعاری و سنجاق شده نیست ودر دل قصه و روایت خود را نشان می‌دهد.
وی ضمن بررسی روایت فیلم اضهار کرد: این فیلم چه از طریق راوی دانای کل و چه در روایت‌های فرعی خود روایتی هجو آمیز به آسیب‌شناسی و تبار‌شناسی تاریخی جامعه استبدای و ایدئولوژیک ایران دارد که به دور از هر گونه پوزخند و شعار زدگی روایت شده است.
این منتقد سینمایی با اشاره به سابقه افخمی درقصه گویی، او را فیلم سازی قصه گو خواند و گفت: افخمی فیلم سازی ست که از ادبیات وام می‌گیرد و آشتی بین سینما وادبیات را پیشنهاد می‌کند.
برخی ژست‌های روشنفکری بیشرمانه است
بهروز افخمی در ادامه این نشست بیان اینکه از بچگی خودم را قصه گو می‌دانستم، ضمن بازگویی خاطره‌ای از کودکی خود تصریح کرد: وقتی به قصهٔ خوبی می‌رسم خودم را فراموش می‌کنم و دوست دارم تا جان داستان را به خوبی در سینما تعریف کنم.
این کارگردان خوش سابقه کشور با بیشرمانه خواندن برخی ژست‌های روشنفکری در جامعه فیلم سازی ایران گفت: این نوع فیلم سازان با پیچیده کردن فیلم‌های خود سینما را شبیه به معلم کرده‌اند و بسیاری از اقشارمختلف جامعه را از سینما‌ها بیرون انداخته‌اند و بین خودشان هم به محافل مُقَپز به معنی قمپز درکن تبدیل شده‌اند؛ که به اعتقاد من این مسئله مانند یک بیماری بین خودشان درحال رد و بدل شدن است.
این کارگردان سینما با انتقاد از برخی فیلم سازان گفت: برخی با پیش فرض اینکه می‌خواهند فیلمی بسازند که در آن فلسفه بافی کنند و یا معلم گروهی باشند. در حالی که برای من قصه گویی هدف نهایی است.
داستان از فیلم ساز مهم‌تر است
وی با تاکید بر اینکه به روح داستان در فیلم نامه وفا دار بوده است، درباره نحوه نگارش فیلم نامه توضیح داد: به محض اینکه خانم شیرمحمدی رمان را به اتمام رساند، شروع به نوشتن فیلم نامه کردم. در ابتدا قرار بود خود خانم شیر محمدی فیلم را به سازند که در مراحل بعدی منصرف شدند و من فیلم را کارگردانی کردم.
افخمی در ادامه تاکید کرد: من مقابل این تصویر رایج هستم که فیلم ساز از داستان مهم‌تر است به عقیده من داستان از فیلم ساز مهم‌تر است.
طوسی با تاکید بر اینکه افخمی هیچ گونه گرایشی به نگره مولف ندارد گفت: این کارگردان درعین حالی که از این مقوله فرار می‌کند یک عنصر تکرار شوند درآثار او دیده می‌شود که می‌تواند شناسنامه او باشد و آن ذات قصه گویی و کنتراست در شخصیت‌های فیلم‌های این کارگردان است.
دلیل ازدواج ما داستان بود
مرجان شیر محمدی نویسنده، در این نشست با اشاره به تفاهم فکری و هنری بین خود و بهروز افخمی به عنوان یک زوج گفت: یکی از دلایل ازدواج ما با هم این بود که هر دو به طور غریبی شیفته داستان هستیم.
این نویسنده با تاکید بر اینکه داستان برای او یک اصل است توضیح داد: اگر داستان سرا داستان را خوب روایت کند مخاطب را با شخصیت‌ها درگیر می‌کند. داستان واقعی و هنر واقعی هنری است که می‌تواند با مخاطب خود ارتباط برقرار کند ما باید از پیچیده گویی فاصله بگیریم؛ هر اثری که نتواند این ارتباط را برقرار کند هنر نیست.
چه اشکالی دارد فیلم‌هایی برای سرگمی ساخته شوند
در این نشست که با پرسش و پاسخ از سوی مخاطبین همراه بود، افخمی در پاسخ به سوال یکی از حضار درباره چرایی سادگی روایت فیلم گفت: روح این داستان ملایم و آسان گیر است و تلخی‌هایی را هم که دارد نادیده می‌گیرد.
طوسی نیز در پاسخ به این سوال گفت: فضایی ایجاد شده که فیلمی ساخته شود که هدفش سرگرمی است. چه اشکالی دارد که برخی از فیلم‌های سینما برای سرگرمی سالم ساخته شوند و حرف‌های خودشان را در وجوه تاویلی و درلایه‌های بعدی ارائه دهند.
یکی دیگر از حضار نیز با اشاره به «پنچری»، که بخشی از دیالوگ فیلم بود از افخمی پرسید: آیا شما هم پنچری دارید؟ و افخمی در پاسخ گفت: پنچری من سیگار کشیدن است.
حریم سلطان از برخی فیلم‌های ایرانی بهتر است
یکی دیگر از حاضرین در سالن با انتقاد از افخمی، افراط در ساده انگاری را مقابل افراط در پیچیده گویی روشنفکرزده قرار داد و گفت: اگر صرفا به خواهیم فیلم ساده‌ای بسازیم و هدفمان سرگرمی و لذت بردن مخاطب عام باشد، آیا سریال‌های فارسی۱ بسیار موفق‌تر نیستند؟ نظر شما چیست؟
افخمی در پاسخ به این سوال گفت: برخی از این سریال‌ها از فیلم‌های سینمای ایران چه به لحاظ تکنیک، پرداخت، صحنه آرایی، دکوپاژ و... بسیار بهترند. به عنوان مثال سریال «حریم سلطان» از اغلب فیلم‌های ایرانی بهتر است. واصلا نمی‌شود این سریال‌ها را با الفاظ تحقرآمیزی که مثلا برای عوام است مقایسه، راجبه آن‌ها بحث و به شکل کلی نظر داد.
وی در ادامه تاکید کرد: هیچ محصول داستانی وجود ندارد که بخواهد عوام را ارتقاء بدهد و اگر فیلمی وارد این ورطه شد شکست خورد را تضمین کرده است.
سیدجمال ساداتیان تهیه کننده فیلم در این نشست با اشاره به سختی‌های فیلم سازی در ایران از اکران بی‌حاشیه این فیلم ابراز تعجب کرد و گفت: فیلم‌های من حداقل یک سال و حداکثر ۵ سال توقیف می‌شوند اما خوشحالم که این فیلم بدون حاشیه اکران شد.
وی با اشاره به حایشه این فیلم گفت: البته این فیلم هم بدون حاشیه نبود و من با شکایت شخصی به نام بهادر به دادگاه احظار شده‌ام، که چرا نام سگ فیلم بهادر است.
درپایان این نشست از حضور بهروزافخمی، مرجان شیر محمدی، سید جمال ساداتیان و جواد طوسی باحضورسجاد نوروزی رئیس فرهنگسرا اندیشه، ضمن اهداءهدایایی تقدیرشد.
گفتنی است سلسله برنامه‌های نمایش، نقد و بررسی فیلم‌های ایران و جهان توسط باشگاه فیلم فرهنگسرای اندیشه هر دو هفته یکبار روزهای سه شنبه با هدف ارتقاء سواد بصری و سینمایی و احترام به سلیقه مخاطب با حضور عوامل فیلم و منتقدین تراز اول سینما برگزار خواهد شد.