به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ اواخر دوران سلسله قاجار و آغاز دوران پهلویها به ویژه تحت تاثیر انقلاب مشروطه، جامعهای آگاهتر بین مردم ایران پدید آمد و قلمبهدستانی از توده مردم، پا به میدان گذاشتند. به این ترتیب، در زمینه ترانههای طنز و فکاهی، همزمان با اوج آهنگسازی، یک حرکت خودجوش در جامعه آغاز شد. ترانههایی که در این دوران ساخته شدند، سلف پیشپردههای بعدی بودند و میتوان گفت پیشپردهها که جامعه رنجدیده آن روز ایران را به خود جذب کرد، از این ترانهها ریشه گرفته بودند.
پیشپرده در واقع صدای جامعه رنجکشیده، آوای مردم کوچه و بازار بود و هراس دستگاههای امنیتی حکومت را از روشنگری هرچه بیشتر اکثریت مردم در پی داشت. پیشپردهها موضوعی است که مرتضی احمدی گوینده و پیشپردهخوان پیشکسوت کشور به سراغ آن رفته و کتابی را به همراه نوه خود، در این باره تدوین کرده است.
احمدی در این کتاب به سراغ تاریخچه و ریشههای پیشپردهخوانی رفته است. برای اولین بار در بهار سال ۱۳۱۹ ترانهای فکاهی به نام مضرّات افیون در صحنه سینماتئاتر سپه واقع در سمت شمالی خیابان سپه، بین سردر باغ ملی و چهارراه حسنآباد (هشت گنبد) به بازیگری و خوانندگی محمود منزوی همراه با کمانچه و تنبک به نمایش گذاشته شد که با استقبال بسیاری روبرو شد.
نویسنده در کتاب مذکور، بعد از ارائه تاریخچهای از پیشپرده، به ارائه متن شعرها میپردازد که نتهای اشعار مذکور، توسط بهرنگ بقایی نوه مرتضی احمدی تنظیم شدهاند.
قسمتی از یکی از شعرهای کتاب به نام «کارگر شرکت نفت» را میخوانیم:
من بندهی صاحب بزرگم/ چون برّه اسیر چنگ گرگم
صاحب که ز سعی من شد آقا/ صاحب شده مال و جان ما را
از ثروت خاکمون که نفته/ صنار توی جیبمون نرفته
گول میزننمون به نون و آشی
اگه صاحب تویی صاحب تویی میخوام نباشی
اگه صاحب تویی صاحب تویی میخوام نباشی
...
این کتاب با ۲۴۷ صفحه، شمارگان ۲ هزار و ۲۰۰ نسخه و قیمت ۱۸ هزار تومان منتشر شده است