به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ در نشست هفتگی شهر كتاب دیروز 21 آبان که با حضور مصطفی ملکیان و نعیمه پورمحمدی مترجم کتاب «درباره خدا» اثر مایکل پارمر که به همت انتشارات علمی و فرهنگی منتشر شده است. اختصاص داده شد. در این مراسم پورمحمدی در معرفی این اثر و پدید آورنده آن گفت؛ مايكل پارمر سالیان بسیار مدیر گروه دین و فلسفه در مرکز زبان منچستر بوده و دست توانایی در نگارش آثار آموزشی داشته است. این کتاب مجموعهای از سخنرانیهای او در دانشگاه بریستل در دوره مقدماتی فلسفه دین بوده است.
وی گفت: «درباره خدا» ارزیابی انتقادیای از تاریخچه شش دلیل مهم و مشهور برای اثبات وجود خداست که از قدیمترین روایتها و انتقادها تا جدیدترین روایتها و پاسخها را دربر میگیرد. در این کتاب 6 ادله در اثبات وجود خدا آورده شده است.
پور محمدی در بخشی از سخنانش در توضیح نظریه زمانی به عنوان یکی از ادله اثبات وجود خدا تصریح کرد: نظم در طبیعت را میتوان در تکامل و نظم ویژگیهای انسانی را در پدیدارگرایی مشاهده کرد اما نظم زمانی که در قوانین شیمیایی و فیزیکی دیده میشود چیست؟ پارمر در پاسخ به این سوال میگوید برهان اثبات وجود خدا از راه نظم کافی نیست و نمیتواند وجود خدا را ثابت کند. چون نظریه نظم زمانی، رقبایی مانند نظریه تکامل دارد و از سوی دیگر از آنجایی که مبتنی بر تمثیل است نظریه ضعیفی است. چون بر امکان مقایسه بنا شده است و عالم هستی به عنوان معلول و خدا به عنوان علت هر دو پدیده منحصر به فرد هستند و امکان مقایسه آنها با یکدیگر نیست. بنابراین از این منظر نظریه نظم راه به جایی نمیبرد.
وی در ادامه با اشاره به ادله معجزه برای اثبات وجود خدا بیان کرد: این دلیل نیز بر اساس تحلیل تجربههای فوق عادی ما بنا شده شده است. این نظریه منتقدانی مانند هیوم دارد. چون این افراد معتقد هستند در تعریف حداکثری یا حداقلی از معجزه نمیتوان خدا را اثبات کرد. از سوی دیگر تقریرهای حداقلی هم که از معجزه شده و آن را طبیعی میانگارد برای اثبات وجود خدا کافی نیست. یکی دیگر از ادلهای که پارمر در کتاب «درباره خدا» به آن اشاره کرده، ادله اخلاقی است. این دلیل منتقدانی مانند هیوم و هابز دارد. این نظریه امر الهی را باطل میداند. از نگاه منتقدان به این نظریه، ادله اخلاقی ضعیفترین ادله برای اثبات وجود خدا هستند.
پورمحمدی در ادامه به ادله عملگرایانه اشاره کرد و گفت: در این ادله نظریه شرطبندی پاسکال مطرح میشود. شرطبندی پاسکال بر این موضوع مبتنی است که خداوند را بر اساس سودها و ضررها میتوان ثابت کرد. در واقع از فضای تحلیل تجربههای ما بیرون میآید و وارد مصلحت اندیشی میشود. از این منظر که آیا بودن خدا به مصلحت ماست یا خیر، ما را به سوی خدا رهنمون میکند.
وی در پایان با بیان اینکه موضوع کتاب «درباره خدا» وجود یا عدم وجود خداوند نیست، گفت: این کتاب درباره کفایت و عدم کفایت برخی از ادلههایی که در وجود اثبات خدا سخن گفته، تالیف شده است. از این کتاب نتیجه خاصی نمیتوان گرفت و خود نویسنده هم از آن نتیجهای نمیگیرد. تاکنون اثری در فلسفه دینی تحلیلی به اندازه این کتاب کامل نبوده است.