شناسهٔ خبر: 24637 - سرویس دیگر رسانه ها

غربزدگی از نظر فردید مسئله بحران آخرالزمانی تفکر خودبنیاد عصر جدید است

یک عضو هیئت مدیره بنیاد فردید گفت: منظور استاد فردید از غرب و غربزدگی، غرب و شرق جغرافیایی نیست بلکه مسئله سیرتفکری است که در تاریخ غرب به تحقق پیوسته و در عصر جدید عالمگیر شده است. مسئله بحران آخر الزمانی تفکر خودبنیاد در عصر جدید است.

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر، ششمین جلسه از کلاسها و کارگاه های آموزشی و پژوهشی  در خصوص «غرب و غربزدگی و بحران آخر الزمانی عالم کنونی» به اهتمام بنیاد فردید و با همکاری مرکز مطالعات سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در محل بنیاد فردید برگزار شد. در این جلسه در ادامه مطالب گذشته دکتر بهروز فرنو و سیامک شمس به بحث و بررسی مسائلی در مورد موضوع کلاس پرداختند.

فرنو از اعضای هیئت مدیره بنیاد فردید گفت: طی جلسات گذشته که توسط استادان مختلف به صورت سمیناری مطلب تعقیب شده است این مسئله عنوان شد که به رغم گذشت بیش از پنجاه سال از طرح مسئله غربزدگی توسط استاد فقید دکتر سید احمد فردید هنوز مسئله آن چنانکه مورد تأمل وی بود و چنانکه باید و شاید مورد توجه محافل فرهنگی قرار نگرفته است و مطلب آنچنان که مورد نظر استاد بود در محافل فرهنگی طرح نشده است و برخی اشتباهات و سوء تفاهمات رایج کماکان ادامه دارد. چنانکه چندی پیش درجایی اظهار شده بود که اگر دکتر فردید با غرب و غربزدگی مخالف بود چرا به اقوال فیلسوفان غربی همچون نیچه و هیدگر استناد کرده است.

وی افزود: به این توضیح ساده و مکرر توجه نشده است که منظور از غرب و غربزدگی، غرب و شرق جغرافیایی نیست بلکه مسئله سیرتفکری است که در تاریخ غرب به تحقق پیوسته و در عصر جدید عالمگیر شده است. مسئله بحران آخر الزمانی تفکر خودبنیاد در عصر جدید است. حال اگر کسی در هر گوشه عالم مدافع وضع موجود و کنونی در عالم و سیاست های استکباری حاکم بر جهان باشد مسلماً از نظر استاد فردید غرب زده است. حتی اگر خود را مدافع برخی سنن شرقی هم بداند و اگر کسی در هر گوشه عالم نسبت به وضع کنونی تفکر، تأمل  جدی کند و متذکر وجوه بحرانی آن باشد در طریق گذشت از غرب و غربزدگی  است. و چنانچه به اقوال فیلسوفانی چون هیدگر یا نیچه استناد شده غرض پرسش از ماهیت نیست؛ افکار جدید و مدرنیته بوده است آنچه که معمولاً حلاف آمد عادت است و در سیر روزمره فرهنگ عمومی کمتر به آن توجه می شود.

همچنین در این جلسه سیامک شمس ازاستادان و محققین بنیاد فردید نیز متذکر شد که کلاً تفکر فلسفی و حکمی به معنای حقیقی کلمه، خلاف آمد عادت است و با امور روزمره نسبتی ندارد. در پرسش مرحوم استاد از ماهیت تفکر غربی و عصر جدید نیز بحث، خلاف آمد عادت بوده است. اگر بعضاً درست طرح نشده به همین جهت است. پرسش استاد قدر مسلم پرسش حکمی و فلسفی است و در کل نظر به حقیقت وجود دارد و نسبت ِعالم انسانی و انسان عصر جدید را با حقیقت وجود مطمح نظر قرار می دهد.

وی افزود: تذکر استاد نسبت به اسماء الله و ملاحظه ادوار تفکر و مسئله مظهریت انسان نسبت به اسماء الله نیز به همین نکته باز می گردد. اگر در آثار و اقوال حکما و عرفا مسئله اسماء الله و مظهریت انسان نسبت به اسماء طرح شده است از جمله در ادبیات مورد نظر استاد فردید از جامی آمده: حقیقت را به دوری ظهوری است/ ز اسمی برجهان افتاده نوری است* اگر عالم یک دستور بودی/ بسا اسماء کان مستور بودی.

این عضو هیئت علمی بنیاد فردید بیان کرد: اما مسئله تأمل در ادوار تفکر با لحاظ مظهریت انسان نسبت به اسماء الله، فکری بود که اول بار به سراغ استاد فردید آمد و در سیر حکمی نظری وی و عطف توجه او به تعارف گذشته طرح شد.