به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ مدیرکل دفتر مطالعات و برنامهریزی فرهنگی و کتابخوانی درباره وضعیت نقد کتاب در کشور اظهار کرد: به نظرم نقد شکلی از گفتوگو است و گفتوگو نیازمند مقدماتی است که تا فراهم نشود، نقد واقعی شکل نمیگیرد.
این نویسنده گفت: اکنون این سوال پیش میآید که جامعه سراغ نقد چه پدیدههایی میرود؟ بدون تردید پدیدههایی که برایش اهمیت داشته باشد، پدیدههایی که پیرامونش چالش ایجاد شده باشد، برای جامعه مساله شده باشد. کتاب انرژی لازم را برای این که در جامعه چالش فکری و مساله ایجاد کند، ندارد، زیرا بخش بزرگی از جامعه میانهای با کتاب ندارند.
سیدآبادی افزود: بنابراین، فکر نمیکنم دولت یا نهادهای دولتی بتوانند، در رونق گرفتن نقد ـ بدون توجه به دو عامل پیش گفته ـ تاثیر چندانی بگذارند.
مدیرکل دفتر مطالعات و برنامهریزی فرهنگی و کتابخوانی اظهار کرد: به نظرم دولت باید پیش از ترویج نقد، ترویج کتابخوانی را در اولویت قرار دهد؛ اگر کتابخوانی ترویج یابد، نقد خود به خود شکل میگیرد.
این نویسنده حوزه کودک و نوجوان توضیح داد: نقد، محصول اجتماعی و جریانی مردمی است. دولت شاید با سرمایهگذاریهای موقتی بتواند نوعی نقد گلخانهای به وجود آورد، که مثالش در کشور ما برخی نقدهای دانشگاهی است که برای خوانده نشدن، منتشر میشوند، اما به شکل ایجابی نمیتواند بر جریان نقد تاثیری بگذارد. بنابراین، دولت باید نقد را به اهل نقد و جریان طبیعی صنعت نشر واگذار کند.
وی ادامه داد: همین الان هم اگر جریان نقد در برخی حوزهها مانند ادبیات و بعضی حوزههای علوم انسانی و نواندیشی دینی پررونق است، ارتباطی به دولت ندارد.
سیدآبادی اظهار کرد: یکی از پُررونقترین دورههای نقد مکتوب در فضای رسانهای بهویژه در حوزه علوم انسانی و ادبیات در ایران در دهه ۷۰ بود که متاثر از فضای اجتماعی آن دوران بود. در دهههای ۸۰ و ۹۰ با شکلگیری فضای مجازی، زمینهای فراهم شد تا بخشی از نقد به این فضا منتقل شود. نقد بهتدریج در فضای رسمی از رونق افتاده، اما این به معنی بیرونق شدن نقد نیست، بلکه نقد به حوزههای غیررسمیتر منتقل شده است و نمیتوان این نقدها را نیز نادیده گرفت.
*دراین باره بخوانید:
(۱)شاکری: وقتی نقد تاثیری در تجارت کتاب نداشته باشد عملا اهمیتی پیدا نمیکند(اینجا)
(۲)جُربزهدار: نشریات خانه کتاب میتوانند نقش موثری در ترویج فرهنگ نقد ایفا کنند/ نقد، چراغی فراسوی سیاستگذاران روشن میکند(اینجا)
(۳)کیانفر: ضرورت راهاندازی کتابخانه تخصصی نقد(اینجا)
(۴)جعفری مذهب:جامعه ما نیاز به نقد را احساس نکرده است/ پدیدهای به نام «اورژانس نقد»(اینجا)
(۵)حسینی: آیین نقد کتابهای تازهتالیف برگزار شود(اینجا)
(۶)عبدالعلی دستغیب: بسیاری از نقدها تبدیل به مدح شدهاند/ مسئولان برای راهاندازی مجامع نقد کتاب بکوشند(اینجا)
(۷)رفیعی: پیشنیازهای نقد مطلوب و مدخلی بر اخلاق نقد(اینجا)
(۸)آژند: اکثر نقدها یا نان قرض دادن است یا خرده حساب شخصی/ لزوم اهتمام دانشگاهها برای ایجاد رشته نقد(اینجا)
(۹) مهدویراد: نقد باعث گسترش و سلامت نشر میشود(اینجا)
(۱۰) خدایار: برای نهادینه کردن فرهنگ نقد در جامعه باید مسئولان نیز نقدپذیر باشند(اینجا)
(۱۱) سرشار: بعضی به دلیل نقدی که بر آثارشان نوشتهام بامن قهرند(اینجا)
(۱۲) اسلامی اردکانی: کتابهای خوب، محصول نقدند/ اغلب نویسندگان ظرفیت پذیرش نقد را ندارند(اینجا)
(۱۳) مهدی محقق: تنزل جایگاه نقد به دلیل تنزل اخلاق در جامعه است(اینجا)
(۱۴) تفرشی: در ایران نقد حرفهای و روشمند وجود ندارد/ عیار نقدها در فضای مجازی بیشتر در معرض قضاوتند (اینجا)
(۱۵) ذوالفقاری: ارشاد کتابهایی را که از فیلتر نقد گذشتهاند خریداری کند/ جلوگیری از کتابسازی با کمک نقد (اینجا)
(۱۶) فاطمه راکعی: برای نقد با کمبود متخصص مواجهایم(اینجا)
(۱۷) مؤمنی: منتقدان باید خود ِ نقد را هم به نقد بکشند/ برخی نقدهای امروزی حاصل زد وبندهای دوستانه هستند(اینجا)
(۱۸) کاکایی: متاسفانه از نقد با رویکرد سیاسی، برای تخریب استفاده میکنند/ برخی رسانهها دنبال سهمخواهی هستند(اینجا)
(۱۹) امامی: نقد در ايران رابطه مستقیم با اقتصاد مردم دارد/ مشکلات فرای فرهنگ قرار دارند نه در خودِ فرهنگ (اینجا)
(۲۰) زیباکلام: «نقد» نه تعریف است، نه تحقیر / سه گروه کتابی که نمیتوان جدی نقد کرد(اینجا)
(۲۱) کزازی: نقد در کاربرد و معنای راستین آن، هنوز در ایران پدید نیامده است/هر آنچه به نام نقد نوشته میشود، شتابزده و بیارزیابی به چاپ نرسد(اینجا)
(۲۲) بنیاردلان: تعداد منتقدان حقیقی به تعداد انگشتان یک دست نمیرسد/ اغلب منتقدان ما، هم با معارف خود بیگانهاند هم با سنت نقد غربی (اینجا)