به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ دکتر احمد پاکتچی، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) در گروه الهیات و معارف اسلامی و عضو شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی ۱۳ دیماه سال جاری در همایش «روششناسی پژوهشهای میانرشتهای قرآن کریم» که از ساعت ۱۸ تا ۲۱ در سالن سعدی برج میلاد برگزار میشود به ارائه سخنرانی خواهد پرداخت.
وی همچنین در جمع هیئت داوران بخش مقالات پژوهشی بهمنظور نقد و بررسی آثار حضور خواهد داشت.
پاکتچی در خانوادهای از بازاریان تبریز به دنیا آمد. وی کودکی خود را در محله نارمک تهران سپری کرد و همزمان با تحصیلات دوره ابتدایی و راهنمایی و دبیرستان، به فراگیری زبانهای متعدد پرداخت و چندین زبان خارجی از جمله عربی، روسی، لهستانی، انگلیسی، ایتالیایی و فرانسوی را فراگرفت. او ورزشهای رزمی مانند کونگ فو را نیز پی میگرفت.
همزمان با تحصیلات مدرسه، وی تحصیلات خود در علوم حوزوی را نزد عمویش آیتالله محمود پاکتچی در تهران آغاز نمود و موفق شد تحصیلات حوزوی خود را تا مرحلهء اجتهاد، نزد روحانیانی مانند آیتالله اردکانی پی گیرد.
با پایان یافتن تحصیلات دبیرستان در رشتهء ریاضی، وی سربازی خود را در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گذراند. در نخستین کنکور بعد از انقلاب فرهنگی، با رتبه یک رشته علوم انسانی وارد دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران شد و برای تحصیل، رشته تاریخ را برگزید. وی همزمان با سربازی و تحصیل در دانشگاه، در درس خارج فقه و اصول آیتالله اردکانی و برخی دیگر از عالمان بزرگ تهران حاضر میشد و در کنار آن، برنامهء فراگیری زبانهای خارجی خود را نیز دنبال میکرد.
همزمان با فراغت از تحصیل دوره کارشناسی در دانشگاه تهران، وی همکاری خود را با مرکز تازه تأسیس دائرةالمعارف بزرگ اسلامی نیز آغاز نمود و خیلی زود به مدیریت بخش فقه، علوم قرآنی و حدیث آن ارتقا یافت؛ بسیاری از پژوهشهای مهم پاکتچی نخستین بار به انگیزهء نگارش مقاله برای این مرکز آغاز شدند.
احمد پاکتچی، سال ۱۹۹۳ در مقطع دکتری رشتهء مطالعات ادیان در دانشگاه دولتی قزاقستان در شهر آلماآتی فارغالتحصیل شد و دکترای خود را در رشتهء زبانشناسی تاریخی در ۱۹۹۶ در همان دانشگاه و تحت نظر سفیر وقت قزاقستان در ایران به پایان رساند.
او افزون بر تسلط کارشناسانه بر زبان مادریش ترکی و زبان رسمی کشورش فارسی، به بسیاری از زبانهای زنده و خاموش جهان از جمله عربی، انگلیسی، روسی، آلمانی، لهستانی، ایتالیایی، فرانسه، ترکی استانبولی، بوسنیایی، جعزی، عبری، سریانی، لاتین، یونانی، حبشی، قرقیزی، ترکمنی و فارسی پهلوی تسلط دارد و فراتر از کتابها و مقالات متعدد فارسیش، به زبانهای انگلیسی، روسی، قرقیزی، و عربی نیز آثاری تألیف نموده است.
پاکتچی بین سالهای ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۵ با رتبهء استاد کرسی فلسفهء ایران باستان در دانشگاه ملی قزاقستان به تدریس پرداخت. وی با مراجعت به ایران از سال ۱۳۷۸ تاکنون عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) در گروه الهیات و معارف اسلامی، عضو شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی و عضو گروه نشانهشناسی فرهنگستان هنر و عضو حلقه نشانهشناسی تهران است.
همچنین، از نخستین دورهء ارائه، تدریس واحد «اصطلاحشناسی تاریخ علم» در پژوهشکده تاریخ علم دانشگاه تهران، بر عهده وی بوده است. وی در این درس که برای دانشجویان کارشناسی ارشد رشته «تاریخ ریاضی، نجوم و فیزیک و فنآوری در دوره اسلامی» ارائه میگردد، با ترسیم کلیاتی درباره زبان یونانی باستان و تعاملهای زبان عربی با یونانی و دیگر زبانها، چگونگی وضع اصطلاحات فلسفی و علمی در دوره اسلامی را بازمیکاود.
فعالیتهای پاکتچی را میتوان در چند زمینه مشاهده کرد؛ نخست، حجم انبوهی از مقالات و آثار وی به حوزههای مختلف مطالعات اسلامشناسی پیوند خورده است؛ حوزههایی همچون تاریخ حدیث، تاریخ قرائات، تاریخ فقه، تاریخ فرق اسلامی، خوارجشناسی، شیعهشناسی، مطالعات تاریخ تصوف، مطالعات تطبیقی کتب مقدس، مطالعات نهجالبلاغه. وی بیش از حدود ۷۰۰ مقاله در این زمینهها تألیف نموده است.
افزون بر این، وی به عنوان یک زبانشناس نیز مقالات متعددی تألیف نموده است که عمده آنها به حوزه نشانهشناسی و زبانشناسی تاریخی مربوطند.
مهمترین اثر وی بر مطالعات علوم انسانی ایران، توجه ویژه او به بومی کردن روشهای مطالعات زبانشناسی و تاریخی در حوزه مطالعات اسلامی است. او بهویژه در دانشگاه امام صادق(ع) شاگردان بسیاری تربیت کرده است که هر یک در یک زمینه برای تحقق همین هدف کوشش کردهاند.
از آثار وی میتوان به «مکاتب فقه امامی ایران پس از شیخ طوسی تا پایگیری مکتب حله» / ۱۳۸۵؛ «اسلام: پژوهشی تاریخی و فرهنگی»/ ۱۳۸۴؛ «ایران: تاریخ، فرهنگ، هنر» / ۱۳۸۵؛ «مولد امیرالمومنین نصوص مستخرجه من التراث الاسلامی»/ ۱۳۸۲؛ «مایههای فلسفی در میراث ایران باستان: پیجویی شاخصهها برای ردهبندی مکاتب مزدایی» / ۱۳۸۷؛ «نقد متن» / ۱۳۸۹؛ «تاریخ حدیث» / ۱۳۸۹؛ «تاریخ تفسیر» / ۱۳۸۷؛ «ماهیت علوم قرآن» / ۱۳۸۷؛ «علل الحدیث، به ضمیمه بازشناسی متن مصباح الشریعه»/ ۱۳۸۹؛ «روش تحقیق عمومی» / ۱۳۸۸ و «روش تحقیق با تأکید بر مطالعات اسلامی» / ۱۳۸۷ اشاره کرد که بیش از هفتصد مقاله در مجلدات مختلف دائرةالمعارف بزرگ اسلامی و مجلات مختلف زبانشناسی و اسلامشناسی داخل و خارج ایران منتشر شده است.
گفتنی است، پنجمین دوره مسابقات بینالمللی قرآن دانشجویان مسلمان با حضور نمایندگانی از بیش از ۵۰ کشور جهان، ۱۱ تا ۱۴ دیماه در برج میلاد برگزار میشود.