به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر، انور در این کتاب به مطالعه رهیافتهای حاکم بر رویکرد حقوق اسلامی نسبت به بیگانگان همت گمارده است. «تنوع مذهبی و حقوق اسلامی» در بردارنده مباحثی در خصوص آموزه های حقوقی اسلام و پیامدهای آن برای تنوع مذهبی و تحمل دیگر ادیان در سرزمینهای اسلامی است.
نویسنده اظهار داشته است که در طول تاریخ پیدایش، شکوفایی و رشد حقوق اسلامی دیدگاه های جدیدی در خصوص حقوق اسلامی و مقوله تنوع مذهبی سربرآورده اند. دیدگاه هایی که در هر دوره زمانی بی ارتباط با ملزومات سیاسی و اجتماعی آن دوره نبوده اند.
انور در کتاب «تنوع مذهبی و حقوق اسلامی» تفسیری میان رشته ای از موضوع پذیرش یا به رسمیت شناخته شدن و نوع حضور بیگانگان در جامعه اسلامی ارائه داده است.
وی همچنین به مطالعه دقیق استعداد حقوق اسلامی نسبت به پذیرش قواعد و کد های حقوقی دیگر ادیان در درون خود و یا ارائه راهکار هایی جهت رشد حقوق دیگر ادیان در مسیری مجزا و موازی با حقوق اسلامی ،تحت نظارت آموزه های فقهی و مطابق اصول شریعت اسلامی با نظر به مصلحت جامعه اسلامی، همت گمارده است.
نویسنده در این ارتباط به تنوع دینی در فقه و حقوق اسلامی و بررسی آن از منظر حقوق اسلامی، نظریه حقوقی و تاریخ پرداخته است.
به باور نویسنده تنوع دینی به مثابه مقوله ای اجتماعی ـ حقوقی آنگاه که در ارتباط باحاکمیت حقوق اسلامی و حکومت اسلامی مطرح می گردد دچار پیچیدگی ها و ظرایف بیشتری می گردد.
از جمله مفاهیم اصلی که در این کتاب مورد تحلیل قرار گرفته است مفهوم تحمل و مدارا است.
به باور نویسنده تحمل باید به مثابه مفهومی بنیادین، مفید و منسجم برای درک اهمیتی که حقوق اسلامی در ارتباط با اهل ذمه قایل گشته است مورد مطالعه قرار گیرد. تعبیر ویژه ای از تحمل و مدرا را می توان در آن دسته از آموزه های حقوقی اسلام، که اداره و کنترل اقامت دائم غیر مسلمان در سرزمینهای اسلامی را مجازمی دانند، رصد نمود.
جهت انجام این مهم، نویسنده ذیل مطالعه وضعیت اهل کتاب در فقه و حقوق اسلامی نشان داده است که حقوق اسلامی در ارتباط با غیر مسلمانان در بردارنده مجموعه ای از کد های متنوع و کارآمد جهت دست یابی به هم زیستی مسالمت آمیز است.
نویسنده ذیل مطالعه ارتباط اخلاق و حقوق در فقه اسلامی بر آن اصرار وزیده است که آموزه های سازنده اخلاق اسلامی و حقوق اهل ذمه نشان از پرورش و تنظیم یک جامعه متنوع فرادست می دهد. چنین درکی ،که حاوی نوعی نگرش اخلاقی-حقوقی است، از حقوق اهل ذمه مجالی فراهم می سازد تا به مشاهده حقوق اهل کتاب در زمینه ای بزرگتر از حقوق و پلورالیسم،شامل جامعه، فرهنگ و سیاست، بنشینیم.
نویسنده سرانجام اظهار داشته است که مطالعه حقوق اهل کتاب و بررسی مفاهیمی همچون تحمل و مدارای دینی در حقوق اسلامی به فراخور زمانه رو به سوی ایجاد فضاهایی جدید در راستای تجزیه و تحلیل شریعت به مثابه یکی از نظام های حقوقی کار آمد خواهدبرد.