به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر، اين کتاب در ۲ بخش و با ۲۷ گفتار، حاصل بخشی از دروس اخلاق حضرت استاد است که در آن به شرح وصیتی از امام باقر(عليه‌السلام) به جابر بن یزید جعفی و بررسی حدیثی از مولای متقیان امير مؤمنان علی(عليه‌السلام) درباره ایمان پرداخته شده است.
موضوع بحث در روايت نخست، انسان مؤمن است که در این دنیا با نفس خود درگیر است و مي‌کوشد هر لحظه دشمنِ درونش را زمین‌گیر و مغلوب کند؛ اما این پرسش باقی است که چگونه باید خودِ ایمان را حفظ کرد؟ و اساساً ایمان بر چه پایه‌هایی استوار است؟ از همين‌رو با هدف تکمیل مباحث پيشين و پاسخ‌گویی به این پرسش، در بخش دوم کتاب به شرح كلامي از امير مؤمنان، علي عليه‌السلام پرداخته شده است.
عفو يا استيفاي حق، پرهيز از خيانت در امانت، پرهيز از خشم، پرهيز از خوشحالي افراطي در برابر ستايش ديگران، و شکيبايي دربرابر بدگوي‌هاي ديگران از اصلي‌ترين سرفصل‌هاي اين کتاب است.
گفتني است اين كتاب به همت انتشارات مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره)، در ۳۰۴ صفحه، با قطع وزيري چاپ شده و علاقمندان مي‌توانند اين كتاب را به قيمت ۱۲۰۰۰ تومان از اين انتشارات يا نمايندگي‌هاي آن تهيه كنند.
اين كتابِ، بخشي از مباحث درس اخلاق حضرت استاد است که در رمضان سال ۱۴۳۲ه.ق بيان شده و با تلاش پژوهشگر ارجمند، جناب حجت‌الاسلام آقاي محمدعلي محيطي اردکان و با نظارت اوليه حجت‌الاسلام والمسلمين محمود فتحعلي نگارش يافته است. موضوع بحث كتاب، شرح و بررسي دو روايت از امام باقرعليه‌السلام، و امير مؤمنان علي عليه‌السلام براي تشنگان معارف ناب اهل‌بيت‌عليهم‌اسلام است.
اين نوشتار در دو بخش تنظیم شده است: بخش نخست با نوزده گفتار، شرحی بر وصایای امام باقر(ع) به جابر بن یزید جعفی است. در ابتدای این بخش روايت مذکور همراه با ترجمه ذکر شده است تا خواننده، تصوری کلی از فضای حاکم بر روایت به‌دست آورد و زمینة لازم را برای مطالعة شرح آن کسب کند. فرض مسئله در این روایت انسان مؤمن است؛ اوست که در این دنیا با نفس خود درگیر است و مي‌کوشد هر لحظه دشمنِ درونش را زمین‌گیر و مغلوب کند؛ اما این پرسش باقی است که چگونه باید خودِ ایمان را حفظ کرد؟ و اساساً ایمان بر چه پایه‌هایی استوار است؟
مفهوم‌شناسي ظلم ضمن تشريح پرهیز از ظلم؛ نقش جهل، غفلت و دل‌بستگی به دنیا در ظلم؛ انگیزه‌های ظلم؛ عفو یا استیفای حق، ضمن توضيح وجه برتری هر يك بر ديگري؛ پرهیز از خیانت در امانت با تأکيد بر مفهوم‌شناسی خیانت، امانت‌داري و وفای به عهد به عنوان ارکان اساسي زندگي اجتماعي؛ پرهیز از خشم؛ پرهیز از خوشحالی افراطی در مواجهه با ستايش ديگران، همراه با بيان راهکارهایی برای پرهیز از خوشحالی افراطی؛ شکيبايي در برابر بدگویی دیگران با اشاره به لزوم تفکر برای پی‌بردن به عیب خویش؛ اهميت شكر و بيان راهكارهاي قرآني ايجاد انگيزه براي آن؛ آمادگي براي مبارزه با نفس و و چگونگي ياري جستن از عقل و علم در اين ميدان؛ استقامت در ميدان جهاد با نفس؛ بررسي مفهومي و مصداقي مفاهيم اخلاقي زهد، حرص و طمع، عجب، رقت قلب و نورانيت آن، خوف و رجا؛ تذكر چند نكته در باره فلسفه شرور در بينش توحيدي، ارتباط نظام تكوين و تشريع و نياز فطري انسان به محبوبيت و نيزتوضيحي در باره تسويف، غفلت و سستي به عنوان موانع محبوبيت نزد خدا، و راه جبران خطاهاي گذشته، از اصلي‌ترين مباحث بخش نخست اين کتاب است.
بخش دوم کتاب با هدف تکمیل مباحث پيشين و پاسخ‌گویی به پرسش‌هاي مطرح شده در باره ايمان در هشت گفتار به شرح و بررسی حدیثی از مولای متقیان، امير مؤمنان، علی‌عليه‌السلام تنظيم شده است.
چيستي، و ارکان ايمان؛ معنا و اقسام صبر، نقش ياد مرگ در صبر؛ مفهوم‌شناسي يقين و رابطه آن با ايمان؛ اهميت و ضرورت عدل و شعبه‌هاي آن؛ واکاوي مفهوم جهاد و بيان شعبه‌هاي آن، با تأکيد بر مسأله امر به معروف و نهي از منکر؛ بيان مقصود از دعائم‌الکفر با توضيح پايه‌هاي کفر و شعبه‌هاي شک، از مهم‌ترين مباحث بخش دوم اين کتاب است.