به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ کریم مجتهدی، استاد بازنشسته دانشگاه تهران در آیین رونمایی از فصلنامه «نقد کتاب کلام، فلسفه و عرفان» که امروز 15 بهمنماه در سرای اهل قلم برگزار شد طی سخنانی به عنوان این مجله اشاره کرد و گفت: من اگر میخواستم عنوانی برای این مجله پیشنهاد بدهم، «دین، کلام، عرفان، فلسفه و علم» را پیشنهاد میدادم. در واقع با این عنوان میتوان دامنه فلسفه را بسیار گستردهتر کرد و به مسائل زندگی روزمره و حتی مسائل سیاسی کشاند. این پنج حوزه را که من مطرح کردم نمیتوان از یکدیگر جدا کرد.
وی ادامه داد: من که اهل فلسفه هستم، فلسفه را از دین مهمتر میدانم چون فلسفه به دین عمق میبخشد و خادم آن است. اگر فلسفه نباشد دین سطحی خواهد بود. حال باید دید که چگونه میتوان به صورت معقول دین، کلام، عرفان، فلسفه و علم را از یکدیگر جدا یا به هم نزدیک کرد.
وی افزود: باید ببینیم چگونه میتوانیم این تعارضات را حل کنیم؛ البته این تعارضات فقط به ایرانیها مختص نیست بلکه در یونان هم وجود داشت است. سقراط میگوید علم حقیقت است. در واقع شناخت است که مسائل را برای ما مشخص میکند. در فرهنگ غربی هم این مساله مطرح است. به طور مثال ابرقلس مسیحیت را آن گونه که رایج است نمیتواند بپذیرد. او بحثی بین کلام و عرفان دارد و از این رهگذر میخواهد تعارضات را حل کند و هماهنگی ایجاد کند چون اصولاً فیلسوف دنبال جستجوی امکانات برای حل تعارضات و هماهنگی است.
«فلسفه» حب و عشق به حکمتِ دانش است
مجتهدی با بیان اینکه «فلسفه» حب و عشق به حکمتِ دانش است و آن نیز در کلاس و دفتر میسر میشود افزود: این عشق متعلق به مدرسه و درس است. این عشق متعلق به کسی است که میخواهد چیزی یاد بدهد گاهی کسی نمی تواند یادبگیرد این بحث دیگری است اما مهم این است که فلسفه تلاش و کوشش است.
این استاد فلسفه یادآور شد: ممکن است در جامعه عدهای بگویند تفکر فایدهای ندارد اما اینگونه نیست. فلسفه این درد را باید به همراه داشته باشد البته نباید مصادره به مطلوب کند و از کنار حرفهای اصلی در جامعه عبور کند بلکه باید روی مشکلات بایستد.
این چهره ماندگار فلسفه در بخش دیگری از سخنانش با تاکید بر اینکه نقد کتاب در کشور ما تشریفاتی است، گفت: متاسفانه ما تحت تاثیر شخصیت افراد نقد میکنیم. چندی پیش فردی گفته بود که من در دانشگاه به او دست ندادم پس کتابهای من بد است! من زکام داشتم و نمیخواستم دست بدهم! ما اینگونه درباره آثار هم قضاوت میکنیم.
وی اظهار کرد: متاسفانه آنچه درباره فلسفه غرب، فلسفه اسلامی، عرفان و ... در ایران وجود دارد بیشتر جنبه تظاهری دارد تا علمی. پژوهش همه جانبه در کشو ما در نظر گرفته نشده و کار نمیشود.
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با نقد وضعیت موجود کتابهای فلسفی گفت: متاسفانه مترجمان ما از زبان فارسی استفاده نمیکنند و در اتوبوس و تاکسی و ... هم استفاده از لغات خارجی رواج یافته است. ما اسیر الفاظ شدیم.
وی تاکید کرد: اگر فصلنامه «نقد کتاب کلام، فلسفه و عرفان» بخواهد به جامعه خدمت کند باید با صداقت و بدون توهین وارد عرصه حل مشکلات شود. شما در سنت ارسطو و افلاطون چهار فضیلت اصلی یعنی حقیقت، شهامت، اعتدال و عدالت را میبینید. اینها باید با هم باشند چون مکمل هم هستند.
وی در پایان سخنانش گفت: نباید با هم رودربایستی داشته باشیم و من نه تنها امیدوارم بلکه توقع دارم که در این فصلنامه از کلمات خارجی تا حد ممکن استفاده نشود.