به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ فرید مرادی در تازه‌ترین شماره از ماهنامه ادبی «آزما» در یادداشتی با عنوان «تیغ سانسور، بر گردن بنیان‌گذار سانسور» از اعتمادالسلطنه گفته که طبق اسناد تاریخی، سانسور را در کتاب و نشریات بنیان نهاده است اما شگفت این‌که کتاب خود او هم دچار سانسور شده است. جریان هم این بوده که پس از چاپ کتاب «تاریخ فرانسه» به ترجمه محمدحسن خان اعتمادالسلطنه به صورت چاپ سنگی در دارالطباعه سلطنتی، علی خان ناظم‌العلوم برای خراب کردن وجهه اعتمادالسلطنه، نسخه‌ای از آن را به شاه می‌دهد. چون در کتاب از عدالت و چگونگی حکومت کشورها در قرون گذشته بحث شده بود، شاه متغیر شده و دستور توقیف کتاب را داد. »
«قصه‌گویی»، یکی از دو پرونده «آزما» ست. پرونده‌ای که با یاد پیشگامان قصه چون سیدابوالقاسم انجوی شیرازی، فضا‌الله مهتدی، مهدی آذریزدی و حمید عاملی آغاز می‌شود. در این پرونده با کسانی چون احمد وکیلیان، حسن ذوالفقاری، فریدون جنیدی، مصطفی رحماندوست و مریم نشیبا گف‌وگو شده است.
رحماندوست، نقالی را مدرن‌ترین شیوه قصه‌گویی دانسته و نشیبا از برنامه رادیویی «شب بخیر کوچولو» گفته و این‌که قصه، سه نسل را کنار هم می‌نشاند و آدم‌ها را به هم نزدیک می‌کند. آن هم در روزگاری که عصر ارتباطات است اما ارتباط عمیق میان آدم‌ها، هر روز کمرنگ‌تر می‌شود.
و اما آن‌گونه که فرید مرادی نوشته «امسال به شهادت تاریخ چاپ «رساله جباریه» که نخستین کتاب فارسی چاپ شده در ایران است، درست ۲۰۰ سال هجری قمری از ورود ماشین چاپ به ایران می‌گذرد.» بنابراین نشریه آزما پرونده‌ای را هم به نشر اختصاص داده و به این موضوع پرداخته که دستاوردهای نشر در این مدت چه بوده و تا چه حد توانسته معارف بشری را به وسیله فرهنگ مکتوب به ایرانیان عرضه کند؟
«روند نشر و مسایل اصلی آن» عنوان گفت‌وگو با عبدالحسین آذرنگ است. «آزما» در این شماره خود نیز به سراغ ناصر فکوهی رفته؛ «کتاب کاغذی یا الکترونیک؛ مساله این است» عنوان این گفت‌وگوست. همچنین در گپ و گفتی با ابراهیم حقیقی نیز به بررسی روند طراحی جلد کتاب پرداخته شده است.
«در هنر نمی‌توانم وجود ندارد» عنوان گفت‌وگوی بهرام دبیری با لوریس چکناواریان است. این اهنگساز در بخشی از این مصاحبه گفته» «خیلی خوشحالم که از صفر شروع کردم و دوباره دارم به صفر می‌رسم. بچه که بودم نمی‌دانستم که نمی‌دانم. بعد به سنی رسیدم که فکر کردم خیلی می‌دانم اما الان که به اینجا رسیدم می‌دانم که هیچی نمی‌دانم. »
«نگاهی به تئاتر ارامنه ایران» و حرف‌های بهرام دبیری درباره مارکو بخش دیگری از نشریه آزماست. گفت‌وگو با امیر کربلایی‌زاده با عنوان «از پیش پرده‌خوانی تا استندآپ کمدی» هم هست و اما در این شماره اسدالله امرایی با آنا ماریا شوا گپ زده؛ «ادبیات همیشه خطرناک است» عنوان این گفت‌وگوست.
ماهنامه فرهنگی، اجتماعی و سیاسی آزما به مدیرمسئولی ندا عابد و سردبیری هوشنگ اعلم ویژه بهمن و اسفند به قیمت ۶۰۰۰ تومان منتشر شده است.