به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ايبنا؛ این کتاب با هدف معرفی نظریه‌های جدید در نقد ادبیات و هنر که در مقایسه با سایر روش‌ها، کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند، نگاشته شده است، از جمله نظریات ارائه شده در این کتاب می‌توان به نشانه‌شناسی انتقادی، نقد پسااستعماری و نیز نقد زیست- محیطی (اکوکریتیسیزم) اشاره کرد.

 
نویسنده کتاب با بیان این‌که کاربرد نظریه‌های جدید در نقد ادبیات و هنر هنوز به طور جدی در مطالعات نظری ادبیات و هنر مطرح نیست، گفت: این کتاب برای منتقدان، دانشجویان ادبیات، ادبیات‌نمایشی و هنر سودمند است، در فصول اولیه کتاب، مفهوم نقد و و پایه‌های ایدئولوژیکی آن مورد بررسی قرار گرفته و سپس به تشریح تفاوت بین نقد، تحلیل و توصیف نیز پرداخته شده است.
 
وی افزود: در ادامه نیز تعاریف جدیدتری از نقد به مثابه یک فعالیت تحلیلی - گفتمانی ارائه شده است، در این میان ما در مسائل نظریه‌های ادبی، نقد و دانش‌هایی که بارها تکرار شده‌اند بیش از این‌که به سمت ترجمه برویم به تولید اندیشه‌های انتقادی و بومی نیاز داریم، زیرا اگرچه ترجمه خوب است و در انتقال دانش‌های نوین برای ما ضروری است اما اگر تا حد معینی به کار ترجمه بسنده نکنیم جلوی تولید اندیشه‌های بومی گرفته می‌شود. در واقع ما باید ادبیات و هنر را با توجه به بافت اجتماعی و فرهنگی خودمان مورد بررسی‌های نقادانه قرار دهیم.
 
رشیدی با بیان این‌که در زمینه آثار تالیفی باید یک قدم جلوتر حرکت کنیم و اندیشه‌های خود را متناسب با شرایط  فرهنگی و دانشگاهی کشور تالیف کنیم گفت: چند سالی است واحدهای درسی نقد هنر و نقد در ادبیات نمایشی را تدریس می‌کنم.محتوای این کتاب بخشی از مباحثی بود که تدریس می‌شد اما در کتاب‌هایی که در حال حاضر در حوزه نقد ادبی و هنری وجود دارند به سه رویکرد اصلی فرمالیسم، ساختار گرایی و پساساختارگرایی توجه نشان داده‌اند. بنابراین ضروری است تا به برخی از رویکردهای جدیدتر نیز توجه کرد.
 
به گفته وی، نقد زیست- محیطی به عنوان یکی از رویکردهای مهم و انتقادی دهه‌های اخیر به شمار می‌آید که در خارج از کشور بر روی آن کارهای زیادی شده اما هنوز در ایران به طور جدی مطرح نیست و این نکته یکی از فصول مهم کتاب است و انگیزه اصلی وی معرفی رویکردهای مهمی در نقد است که تاکنون کمتر به آن پرداخته شده مثل نقد ریست- محیطی و نشانه شناسی انتقادی.
 
رشیدی با اشاره به مبحث نشانه‌شناسی انتقادی ارائه شده در این کتاب، توضیح داد:در این مبحث عمدتا دیدگاه‌های «وینفرد نوت» را مطرح کرده‌ام که یکی از مهم‌ترین مقاله‌های او با عنوان «نشانه‌شناسی ایدئولوژی» در کتاب ارائه شده و درباره آن توضیح و شرح آورده‌ام، مفاهیم نیز باز شده اند، چون به نظر من امروز باید از نشانه‌شناسی که فقط بر متن متمرکز است (مانند نشانه شناسی ساختارگرا) عبور کرد، یعنی ما به جای تحلیل‌های صرف و تحلیل‌هایی که جنبه‌های مکانیکی و خنثایی دارند نیازمند رویکردهای جدی‌تر و انتقادی هستیم.
 
وی یادآور شد:البته شاید سال‌های زیادی از شکل‌گیری این رویکردها می‌گذرد اما باز هم چون در این حوزه‌ها کار نشده و نیاز به معرفی دقیق‌تری دارند، تصمیم گرفتم در یک مجموعه رویکردهایی که جنبه‌های انتقادی در حوزه نقد و نظریه ادبی دارند را ارائه دهم.
 
رشیدی همچنین درباره منابع این کتاب، عنوان کرد: عمده منابع من از کتاب‌ها و مقالات معتبر داخلی و انگلیسی بوده است. در مورد منابع داخلی همچنین ارجاعاتی به نظریات اندیشمندان ایرانی مانند دکتر فرزان سجودی و دکتر فرهاد ساسانی که در حوزه نشانه‌شناسی و نقد ادبی آثار برجسته‌ای ارایه داده‌اند، داشته‌ام.

وی یادآور شد: مطالب این کتاب به تدریج و در مدت شش ماه به صورت شبانه روزی تدوین و نگاشته شد و بی تردید این کتاب برای علاقه مندان حوزه نقد، دانشجویان ادبیات و هنر کاربردی است.
 
معرفی فصل های مختلف کتاب
رشیدی در بخش دیگر سخنان خود به فصول شش گانه این کتاب اشاره کرد و گفت: فصل نخست کتاب درباره نقد است که در آن به تفاوت و تشابه نقد، تحلیل و توصیف توجه شده است.پایه‌های ایدئولوژیکی نقد مطرح شده و اینکه چرا در ایران نقد به سوی اعمال سلیقه و ارزش‌گذاری سوق پیدا می‌کند، سپس با استدلال و تکیه بر دیدگاه‌های «رولان بارت» به این مسئله توجه کرده‌ام که نقد امروز باید رویکرد تحلیلی و گفتمانی داشته باشد، یعنی امروز دیگر نمی‌توان گفت نقد و فلسفه باید از بالا به ادبیات و نقد نگاه کند بلکه الان شرایط گفتگو بین نقد هنر فلسفه و ادبیات مطرح است.
 
وی درباره دومین فصل کتاب نیز توضیح داد: فصل دوم درباره نقد نشانه‌شناختی است که در بخش ابتدایی، دیدگاه‌های مهم این حوزه بیان شده‌اند و سپس به سمت طرح دیدگاه‌های وینفرد نوت درباره نشانه‌شناسی انتقادی پیش رفته‌ام. در ادامه نیز فصل سوم به نقد بینامتنی و فصل چهارم به مبحث نقد پسااستعماری می‌پردازد و مفاهیم کلیدی این حوزه مثل هم آمیزی، شرق‌شناسی، مناسبت بین پسامدرنیسم و پسااستعتماری مطرح شده است.
 
رشیدی تاکید کرد: فصل پنجم کتاب نیز درباره نقد زیست- محیطی و ارتباط بین هنر و محیط مثل ادبیات نمایشی و محیط زیست و شاخه‌های نقد زیست محیطی است؛ مثل زبان‌شناسی زیست- محیطی و اکوفمینیسم. همچنین در فصل ششم به بحث انتقادی رویکردهایی پرداخته شده است که با نگاه دراماتیک، ادبیات کلاسیک فارسی را تحلیل می‌کند و «خوانش دراماتیک» نام دارد، در این مبحث آثار این حوزه نقد شده و نشان داده‌ام که آیا این رویکرد در مواجه با ادبیات کلاسیک فارسی تناسبی دارد یا نه، یا اینکه چه منطقی در ادبیات فارسی کلاسیک وجود دارد که بعضا از منظر خوانش های دراماتیک به آن نگاه شده است. در اینجا به نقد استنباط‌های نارسا و عام از مفهوم ادبیات دراماتیک نیز اشاره شده است.
 
کتاب «مطالعات انتقادی: نظریه‌های انتقادی معاصر در نقد ادبیات و هنر» در 240 صفحه، 770 نسخه و قیمت 16 هزار و 500 تومان توسط انتشارات علم منتشر شده است، طراح جلد این کتاب نیز فرشید خالقی است.
 
پیش از این نیز کتاب «درآمدی بر نشانه‌شناسی موسیقی» به قلم صادق رشیدی توسط نشر علم منتشر شده بود.