به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ نشست «نگاهی به کتاب ۹۳ در رسانه‌ها و تقدیر از خبرنگاران حوزه کتاب» دقایقی پیش با حضور مجید غلامی‌جلیسه، مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب، محمد طباطبایی، مدیر روابط عمومی خانه کتاب، محمد عکاف، سردبیر تحریریه خبرگزاری کتاب ایران و جمعی از خبرنگاران حوزه کتاب در سرای اهل قلم خانه کتاب برگزار شد.
غلامی‌جلیسه در بخش دوم این نشست، ضمن شنیدن پیشنهادها و اظهارات خبرنگاران حوزه کتاب، به رویکرد خانه کتاب در سال جاری و سال آینده به منظور بهبود وضعیت کتاب اشاره کرد.
در ابتدای این بخش از مراسم، حسن محمودی، دبیر فرهنگی روزنامه فرهیختگان گفت: امیدواریم سال ۱۳۹۴ سال پُربرنامه‌تری در خانه کتاب باشد به‌گونه‌ای که وقتی یک سال دیگر در چنین روزی دور هم جمع می‌شویم، برنامه‌های مؤثری را که در طول سال ۱۳۹۴ توسط خانه کتاب انجام شده‌اند به‌خاطر بیاوریم. امیدوارم این برنامه‌ها مقدمه‌ای برای بهبود سطح کیفی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران باشند و شاهد برنامه‌ها و نشست‌های بهتری در این رویداد عظیم فرهنگی باشیم.
محسن حکیم معانی، سردبیر برنامه‌های رادیویی حوزه کتاب از دیگر سخنرانان این نشست بود. وی اظهار کرد: متأسفانه وضعیت کتاب رو به موت است بنابراین، اگر قرار است در روزهای پیش رو، نگاه ویژه‌ای به کتاب وجود داشته باشد باید تغییرات کوچکی نیز در این حوزه رُخ دهد تا کتاب از این وضعیت اسفبار خارج شود؛ این همان چیزی است که خبرنگاران حوزه کتاب می‌خواهند.
در ادامه این نشست، کمال صادقی، خبرنگار خبرگزاری مهر گفت: به نظرم توانایی خبرنگاران در حوزه برنامه‌ریزی و سیاستگذاری‌های کلان حوزه کتاب نادیده گرفته می‌شود، بسیار شایسته است که از تجربیات خبرنگارانی که سال‌ها در این حوزه فعالیت کرده‌اند، بهره‌مند شد و آنها را در برنامه‌ریزی‌های حوزه کتاب مشارکت داد.
خانم قربانی، خبرنگار ایکنا هم در ادامه با اشاره به مشکلات عرصه نشر، بیان کرد: مشکلات عرصه نشر فراوان است و خبرنگاران می‌کوشند که این مشکلات را منعکس کنند اما ظاهراً مسئولان فقط این مشکلات را می‌شنوند و برنامه خاصی برای رفع آنها ندارند.
توجه به نقد ادبی
آزاده صالحی، خبرنگار خبرگزاری آنا در بخش دیگر این نشست گفت: متأسفانه به تازگی شاهدیم که به نقد ادبی چندان توجه نمی‌شود؛ بنابراین، این انتظار می‌رود که از اهالی فرهنگ و فن دعوت به عمل آید تا نشست‌هایی با این رویکرد برگزار شود و در نمایشگاه کتاب تهران سال آینده شاهد برپایی چنین جلساتی باشیم.
سینا علی محمدی از روزنامه جام جم نیز از دیگر حاضران نشست، بیان کرد: متأسفانه سایت جدید اهل قلم با مشکلات فنی مواجه است که دسترسی به آمار نشر را با سختی همراه کرده است؛ پیشنهاد می‌کنم نسبت به رفع این مشکلات اقدام شود. همچنین به نظرم در سرای اهل قلم نشست‌های زیادی برگزار می‌شود اما آن‌گونه که باید و شاید این نشست‌ها چندان جا نمی‌افتند و گیرایی لازم را ندارند که البته امیدوارم این معضل نیز به زودی حل شود.
ضرورت ثبت خاطرات خبرنگاران حوزه کتاب
در ادامه این نشست، مصطفی وثوق‌کیا، دبیر کتاب خبرگزاری فارس عنوان کرد: متأسفانه تعدد برنامه‌های فرهنگی باعث شده است که خبرنگار حوزه کتاب فرصت مطالعه نداشته باشد. لازم است در این زمینه تمهیدات جدی اندیشیده شود. همچنین پیشنهاد می‌کنم از تجربیات خبرنگاران باسابقه استفاده شود و حتی می‌توان به ثبت خاطرات آنها اقدام کرد.
وی افزود: همچنین پیشنهاد می‌کنم در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران فضای مناسب و ویژه‌ای به خبرنگاران اختصاص یابد تا بتوانند به نحو شایسته فعالیت کنند.
نفیسه اسماعیلی، خبرنگار کتاب خبرگزاری فارس نیز در این مراسم اظهار کرد: به نظرم از تجربه حضور در نمایشگاه کتاب فرانکفورت می‌توان برای برپایی هرچه بهتر و کیفی‌تر نمایشگاه کتاب تهران استفاده کرد.
زهرا جعفری از خبرگزاری نسیم هم گفت: به نظرم باید تمهیدی اندیشیده شود تا آمار نشر در دسترس خبرنگاران قرار بگیرد. همچنین درباره معضل تغییر کاربری کتابفروشی‌ها و تبدیل آنها به رستوران و پیتزا فروشی بررسی‌های لازم صورت بگیرد تا جلو این معضل گرفته شود.
سمیرا شاهقلی، از خبرگزاری تسنیم، آزاده فضلی، از خبرگزاری شبستان، مریم خاکیان، از هنر نیوز، سهراب تازیکی، از اداره کل اخبار رادیو، علیرضا بهرامی، مدیر فرهگی ایسنا و ساره دستاران، دبیر کتاب و ادبیات ایسنا از دیگر خبرنگاران حاضر در این نشست بودند.
محمد عکاف، سردبیر تحریریه خبرگزاری کتاب ایران در ادامه این نشست اظهار کرد: معتقدم خبرنگاران حوزه کتاب باید به چهار پرسش مرتبط با خانه کتاب پاسخ دهند؛ نخست این‌که کتاب چقدر در سبک زندگی امروز، یک ارزش افزوده است و خانه کتاب چقدر این امکان را دارد که در این ارزش افزوده مداخله داشته باشد، دوم این‌که خبرنگاران کتاب چقدر از هویت حرفه‌ای برخوردارند، سوم این‌که، چقدر میان اهل کتاب دوستی و تعامل وجود دارد و خانه کتاب چقدر می‌تواند در تحکیم این دوستی‌ها دخیل باشد و در نهایت، تعامل خانه کتاب با خبرنگاران در چه سطحی می‌تواند تعریف شود؟
حضور پُررنگ خانه کتاب در نمایشگاه کتاب تهران سال آینده
در بخش پایانی این مراسم، مجید غلامی‌جلیسه، مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب درباره محتوای برنامه‌های سرای اهل قلم در نمایشگاه کتاب تهران سال آینده اظهار کرد: امسال برنامه‌های سرای اهل قلم دست خانه کتاب نیست بلکه تشکل‌های نشر این مسئولیت را بر عهده دارند. با این وجود، این نوید را می‌دهم که مؤسسه خانه کتاب در نمایشگاه کتاب تهران سال آینده حضور پُر رنگ‌تری خواهد داشت.
وی همچنین درباره مشارکت خبرنگاران در برنامه‌ریزی‌ها و سیاستگذاری های کلان حوزه کتاب گفت: من در این باره و برای افزایش تعاملات خبرنگاران در حوزه فرهنگی به ویژه کتاب، با آقای صالحی، معاون فرهنگی وزیر ارشاد صحبت کرده‌ام. خوشبختانه نظر ایشان در این زمینه مثبت است و از این موضوع استقبال کرده‌اند.
مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب همچنین درباره اختصاص جایگاه ویژه در نمایشگاه کتاب تهران برای خبرنگاران گفت: امسال خانه کتاب در نمایشگاه کتاب بخش جدیدی تحت عنوان «خانه کتاب رسانه» را راه‌اندازی خواهد کرد. خبرنگاران می‌توانند از این فضا هم برای معرفی فعالیت‌های خود استفاده کنند و هم به پوشش برنامه‌ها از طریق رسانه‌های خود بپردازند.
غلامی‌جلیسه درباره حل مشکلات عرصه نشر که از سوی یکی از حضار مطرح شد بیان کرد: معتقدم حمایت از نشر نباید صرفاً حمایت از چاپ و آثار باشد. اگر نشر ما حرفه‌ای نیست به خاطر این است که وزارت ارشاد به صورت مستقیم وارد عرصه این‌گونه حمایتها شده است؛ تجربه ثابت کرده است که این حمایتها از ریل خودش خارج و به حمایت‌های صوری تبدیل می‌شود و نتایج غلط به همراه دارند؛ به عبارت دیگر نشر ما به این‌گونه حمایتها معتاد و وابسته شده است.
وی ادامه داد: معتقدم حرفه‌ای‌ترین نشر، نشر کتاب‌های آموزشی است چرا که نیاز بازار خود را شناخته و روی پای خود ایستاده است. نگاه من و نگاه آقای صالحی، معاون فرهنگی وزیر ارشاد این است که شیوه این‌گونه حمایتها در آینده تغییر کنند؛ به طور مثال می‌توان ویترین کتاب‌‌ها را افزایش داد. همچنین من با معافیت مالیات کتابفروشان مخالفم؛ اتفاقاً ناشران باید مالیات بدهند اما این‌که پول این مالیات را از کجا باید تهیه کنند، باید بروند و یاد بگیرند.
کتابچه برنامه‌های سرای اهل قلم منتشر می‌شود
مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب درباره کم بودن جلسات نقد ادبی گفت: با این موضوع که نقد ادبی به‌تازگی در محافل مختلف مورد غفلت واقع شده است موافقم. اما لازم است مطرح کنم که ما در سرای اهل قلم اصلاً خط و خطوطی نداریم و نخواهیم داشت. با فراخوانی که منتشر می‌کنیم، حدود ۵۰ درصد نشست‌های ما از بیرون می‌آید؛ عناوین این نشست‌ها توسط کارشناسان بررسی و سپس نسبت به برپایی آنها در سرا اقدام می‌شود.
غلامی‌جلیسه با بیان این خبر که ابتدای سال آینده کتابچه برنامه‌های سرای اهل قلم منتشر خواهد شد، گفت: حدود ۱۵ درصد نشست‌های سرای اهل قلم نقدهای ادبی و نقد و بررسی کتاب‌های ادبی بودند اما این که تعداد آنها کم است، قبول دارم و باید این معضل رفع شود.
وی درباره این موضوع که چرا نشست‌های سرای اهل قلم با اقبال مواجه نمی‌شوند، گفت: شاید یکی از عواملی که نشست‌ها با اقبال مواجه نمی‌شوند، تعداد بالای نشست‌های این سرا است.
مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب همچنین از انتشار خاطرات خبرنگاران کتاب در قالب کتاب استقبال کرد.
غلامی‌جلیسه درباره مشکلاتی که وب سایت اهل قلم با آنها مواجه است گفت: متأسفانه بسیاری از زیرساخت‌های خانه کتاب فرسوده است و اصلاً به روز نیست. برای به‌روز رسانی و تعمیر این زیرساخت‌ها در نظر داریم چند اقدام برای سال ۱۳۹۴ انجام دهیم که از آن میان می‌توان گفت که در سال آینده با ظاهر جدید و کارکرد جدید این وب سایت مواجه خواهید شد. کارکردهای جدید این وب سایت به‌زودی اعلام می شوند.
مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب با اشاره به موضوع در دسترس نبودن آمار نشر که از سوی برخی خبرنگاران مطرح شد گفت: ما اکنون کتابشناسی ماه را داریم که به صورت ماهانه آمار نشر را منعکس می‌کند؛ در صورتی که دوستان بخواهند ما برایشان رایگان ارسال می‌کنیم. همچنین لوح فشرده این کتابشناسی‌ها موجود است که در صورت تمایل رسانه‌ها، برایشان ارسال می‌شود.
وی توضیح داد: هیچ محدودیتی برای ارائه آمار و اطلاعات نشر نداریم. امسال با صراحت گفتم که در ترجمه، پیشرفت کاذب و در تألیف، پس‌رفت داشتیم. همچنین امسال در بخش موضوع، پیشرفت داشتیم اما در بخش شمارگان با پس‌رفت مواجه بودیم.
غلامی‌جلیسه درباره تغییر کاربری کتابفروشی‌ها نیز اظهار کرد: بنده نیز از تغییر کاربری کتابفروشی‌ها مطلع هستم؛ متأسفانه ویترین کتاب به اندازه کافی نداریم. برای حل این معضل باید به صورت جدی فکر و کار شود. تغییر بحث‌های حمایتی شاید بتواند در این زمینه کارساز باشد.
مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب درباره مشارکت خبرنگاران در عرصه‌های برنامه‌ریزی و سیاستگذاری‌های کلان در حوزه کتاب افزود: متأسفانه خبرنگاران اکنون انجمن، صنف یا تشکل خاصی ندارند که برنامه ریزان و سیاستگذاران حوزه کتاب برای مشارکت آنها به آنجا مراجعه کنند. خوب است که دوستان ما خودشان نسبت به راه‌اندازی چنین انجمنی اقدام کنند.