به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر، حمید میرزاده با اشاره به چالشهای پیش روی دانشگاه آزاد اسلامی از مهرماه سال ۹۲ تاکنون گفت: مهمترین چالش این بود که دانشگاه متناسب با توسعه کمی، توسعه کیفی به وجود نیامده بود. نکته بعد بدهی‌ها و کسری بودجه دانشگاه بود. بیش از ۲۳۰۰میلیارد تومان بدهی و بیش از ۱۳۰۰میلیارد تومان کسری بودجه، ۲۳۵ واحد زيان‌ده و.... در چنین شرایطی دانشگاه را تحویل گرفتیم؛ یکی دیگر از چالشهای ما پراکندگی و عدم انسجام واحدهای دانشگاهی در سراسر کشور بود که البته ما قسمتی از آن را در این مدت حل کردیم. از سوی دیگر ۲۳۵ واحد از ۴۷۲ واحد دانشگاهی ما زیان‌ده بودند. برنامه مصوب هیأت موسس هم در ارتباط با توسعه کمی و کیفی دانشگاه به اجرا درنیامده بود. طرح‌های عمرانی دانشگاه هم با زیربنایی حدود یک میلیون و ۷۰۰هزار مترمربع اغلب راکد مانده بود؛ در کنار چالشهای مالی، با چالش بزرگ دیگری به نام پروندههای حقوقی روبرو بودیم که هنوز هم در دست اقدام است و امروز رقمی نزدیک به ۱۷۰۰ میلیارد تومان ادعای حقوقی له يا علیه دانشگاه وجود دارد كه يكي از چالش‌هاي بزرگ به‌ارث‌رسيده به ماست.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی عدم تکمیل يا ارتقاء هرم هیأت علمی و عدم انسجام نظام برنامه‌ریزی دانشگاه با بودجه سنواتی، نیروی انسانی مازاد، وجود برخی رشته‌های فاقد مجوز از سوی شورای گسترش، عدم تجاری‌سازی تحقیقات، وابستگی ۹۹درصدی بودجه دانشگاه به شهریه، عدم توسعه متوازن تحصیلات تکمیلی در رشته‌های کارشناسی ارشد و دکترا، نبود یک برنامه مصوب فرهنگی و حساب‌های معوقی که نشان می‌دهد اشخاص حقیقی و حقوقی بیش از ۱۶۰۰ میلیارد تومان به دانشگاه بدهکارند را از جمله چالشهای دانشگاه آزاد از مهرماه سال ۹۲ که به ریاست این دانشگاه منصوب شد عنوان کرد و گفت: علاوه بر این عدم توسعه‌یافتگی در حوزه علوم پزشکی. کاهش جمعیت دانشجوي كارداني و كارشناسي و همچنین عدم وجود یک فضای فرهنگی و علمی بانشاط در دانشگاه از جمله چالش عمده‌ای است که در بدو ورود ما در دانشگاه وجود داشت كه بعضاً حل شده و بعضاً همينطور باقي مانده و اصلاح و رفع این چالش‌ها نیاز به زمان بیشتری دارد.
وی با اشاره به ایجاد ۱۴ شورای راهبردی شامل شوراي راهبردي فرهنگي و اجتماعي، شوراي راهبردي علوم پزشكي، شوراي راهبردي اقتصاد دانش بنيان، شوراي راهبردي فناوري اطلاعات، شوراي راهبردي ارتباطات و اطلاع رساني، شوراي راهبردي حقوقي و تطبيق مقررات، شوراي راهبردي بانوان فرهيخته، شوراي راهبردي تنظيم بخشنامه‌ها و آیين‌نامه‌ها، شوراي راهبردي پژوهش و فناوري، شوراي راهبردي امور بين‌الملل، شوراي راهبردي برنامه‌ریزی، شورای راهبردی معماری و شورای راهبردي پارلماني متشکل از فرهیختگان و اندیشمندان از حوزه‌های مختلف فرهنگی، اقتصادی، پژوهشی، عمرانی، بین‌الملل گفت: براساس مصوبه شورایعالی انقلاب فرهنگی که موثرترین مصوبه درخصوص دانشگاههاست، هیأت‌های امنا را فعال کردیم و کمیسیون‌های دائمی نظارت استانی و شوراهای راهبردی استانی را به وجود آوردیم. به عبارت دیگر ما یک ساختار جدید در دانشگاه آزاد اسلامی سازمان‌دهی کردیم تا هم از مشورت اهالی علم و فرهنگ و هنر استفاده کنیم و هم از ظرفیت‌های علمی، اجرایی، فرهنگی و حتی سیاسی استان‌ها بهره بگیریم. برای هر دو یا سه استان یک نماینده با اختیارات کافی به نام نمایندگان تام‌الاختیار تعیین کردیم. برای هر استان یک معاون هماهنگی در این ساختار ایجاد شد تا بین واحدهای موجود در استان و مراکز استان با دبیران هیأت‌های امنای استانی از یک طرف و از طرف دیگر با نمایندگان تام‌الاختیار، ارتباط برقرار کند كه شرح وظايف اين ساختار جديد تعيين و به ايشان ابلاغ شده است.
وی در مورد کیفی سازی دانشگاه آزاد گفت: برای این کار، اصولی برای توسعه دانشگاه تعيين شد، یکی اینکه دانشگاه آزاد اسلامی دیگر نیاز به توسعه کمی نداشت بلکه حتی بهتر است که آن تعداد از مراکزی که پراکنده هستند، در واحدهای مادر یا هم‌جوارشان ادغام شوند.
میرزاده با بیان اینکه روزی که من به دانشگاه آزاد اسلامی آمدم، ۴۷۲ مرکز و واحد دانشگاهی داشتیم که امروز این تعداد به کمتر از ۴۰۰ مورد رسیده است گفت: بهتر است که به سمت کیفیت‌بخشی برویم. به همین خاطر ما به تدریج در حال کم کردن واحدها و یا تغییر کاربری آنها هستیم. برخی واحدها ادغام و اگر کارآیی لازم را نداشته باشند، منحل می‌شوند. بر این اساس بیش از ۷۵ واحد را از مجموعه دانشگاه خارج کرده‌ایم و این اقدام تا حد زیادی باعث کاهش هزینه‌ها شده است.
وی در مورد طرح تجمیع واحدهای استان تهران گفت: ما عقیده داریم یک مجتمع دانشگاهی نمی‌تواند در جاهای متعددی بنا شده و پراکنده باشد. اصولاً ابهت و معماری و زیبایی آن بنا جزو جاذبه‌های یک دانشگاه به شمار می‌رود. بزرگترین دانشگاه‌های دنیا هم دارای معماری زیبا هستند و عمدتاً در یک سایت قرار دارند. واحدهای دانشگاهی ما در شهر تهران در کل شهر تهران پراکنده‌اند. مثلاً واحد تهران مرکزی با ۵۵ هزار دانشجو بزرگترین دانشگاه خاورمیانه است. ساختمان‌های این واحد در شعاع ۳۰کیلومتری مستقر شده‌اند. به همین خاطر با تشکیل شورای عالی معماری، طراحی و زمین مناسب برای هریک از واحدهای تهران انجام شده و کار اجرایی برای طرح هفت پردیس دانشگاه با زيربنايي حدود ۴۰۰هزار مترمربع برای واحدهای تهران شروع شده که البته اين طرح ۴ساله است و معاون عمران دانشگاه مجري آن است.
رئیس دانشگاه آزاد پیش‌بینی کرد که تا ۱۵ سال آینده با کاهش تقاضا در رشته‌های کاردانی و کارشناسی روبرو خواهیم شد و گفت: از سوی دیگر در همین مدت با افزایش تقاضا در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا نیز مواجه هستیم. بنابراین دانشگاه در توسعه رشته‌های کاردانی و کارشناسی اقدامی نخواهد کرد. البته رشته‌های کاردانی که مهارت‌محور بوده و در رشته‌های کارشناسی جدید (با توجه به نیاز جامعه) مانند رشته‌های چند نظمی می‌توانیم توسعه داشته باشم ولی رشته‌های کلاسیک کاردانی و کارشناسی به هیچ وجه توسعه پیدا نخواهند کرد.اما در مورد کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی از آنجایی که تقاضا بالاست، تحصیلات تکمیلی را توسعه خواهیم داد.
وی ادامه داد: برای این کار دو برنامه داریم؛ یکی تجهیز واحدها و دیگری جذب سالانه حدود ۵هزار عضو هیأت علمی جدید، به گونه‌ای که تا پایان سال ۹۶ هرم هیأت علمی دانشگاه اصلاح شده و شاخص نسبت استاد به دانشجو از ۱ به ۵۰، به عدد ۱ به ۳۳ خواهد رسید.
میرزاده خاطرنشان کرد: کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌هایمان را تجهیز خواهیم کرد. برای این منظور سامانه‌ای به اسم «ساها» طراحی شده که مخفف عبارت سامانه آزمایشگاه‌های همکار آزاد است. حدود ۳۵۰۰ آزمایشگاه و ۴ هزار کارگاه داریم که تمامی آنها در این شبکه به یکدیگر متصل شده و به ارائه خدمات به دانشجو می‌پردازند. درواقع یک شبکه ملی آزمایشگاهی راه‌اندازی می‌شود که می‌تواند به تمامی کشور اعم از دانشجویان دانشگاه‌های دولتی، غیردولتی، صنعت و... نیز خدمات ارائه کند.
وی افزود: برای تجاری‌سازی تحقیقات هم به این نتیجه رسیده‌ایم که برای هر واحد دانشگاهی در هر استان یک شهرک فناوری آزاد داشته باشیم. که برای این طرح نیز اسم «شفا» انتخاب شده است. در این شهرک فعالیت‌های مختلفی مانند علمی، فناوری و حتی صنفي و خدماتي و تجاری انجام می‌شود. معاونت عمرانی طرح این شهرک‌ها را تهیه کرده و ما نیز آن را به استان‌ها ابلاغ کرده‌ایم. این سه طرح، با جذب سالانه ۵هزار عضو هیأت علمی و ایجاد شبکه آزمایشگاهی ملی، می‌تواند میزان اثربخشی دانشگاه را در اقتصاد ملی افزایش داده و فرایند تبدیل علم به ثروت را محقق سازد.
وی گفت: الان حدود ۵۰درصد ظرفیت دوره‌های کاردانی و كارشناسي ما خالی است و ما مجبوریم برای نگهداری فضاها، کارکنان و اعضای هیأت علمی آن هزینه کنیم. پس باید یک راه دیگر پیدا میکردیم که تأمین درآمد غیرشهریه‌ای که خود مشتمل بر دو محور درآمدهای حاصل از فعالیت‌های دانش بنیان و دیگری درآمدهای ناشی از فعالیت‌های اقتصادی است که شامل تبدیل به احسن کردن اموال، فروش اموال مازاد و تغییرکاربری آنهاست.
میرزاده با تاکید براینکه تصمیم گرفتیم سالی ۱۰ تا ۱۶درصد درآمدهای واحدها از طریق شهریه تأمین شود. خوشبختانه بر اساس اقدامات انجام‌شده است افزود: برای اولین بار در تاریخ اقتصادی دانشگاه در پایان سال ۹۳ میزان وابستگی به شهریه از ۹۹درصد به ۹۰درصد رسید و سال آینده هدف ما ۱۶درصد است. البته این عدد میانگین است به عنوان مثال برخی از واحدها موفق به تأمین درآمدهای غیر شهریه‌ای تا حدود ۱۲درصد يا بيشتر و برخی دیگر کمتر شده‌اند.
وی افزود: طبق برنامه‌ریزی انجام‌شده در نظر داریم میزان وابستگی خود را تا پایان سال ۹۶ به ۶۰درصد برسانیم. البته میزان وابستگی دانشگاه‌های مطرح و معتبر دنیا به شهریه دانشجویان حدود ۲۵درصد است. دلیل آن هم این است که این دانشگاه‌ها درآمد خود را از طریق وابستگی به صنعت و خدمات تأمین می‌کنند. معنای دیگر آن این است که چنین دانشگاهی، دانشگاهی کارآفرین بوده و دارای اثربخشی بالا در توسعه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی کشور است و با این الگو ما امروز حدود ۵۴ مرکز رشد و ۴۲۱ شرکت دانش بنیان راه‌اندازی شده داریم که تا پایان سال ۹۶ قرار است این تعداد به ۱۵۰ مرکز رشد و ۸۰۰ شرکت دانش بنیان برسد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تاکید براینکه محققان دانشگاه آزاد اسلامی تاکنون بیش از ۵۱هزار مقاله علمی تولید کرده‌اند تصریح کرد: طبق آخرین آمار منتشره از سوی پایگاه رتبه‌سنجی دانشگاه‌ها (سایماگو)، در فاصله سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۱ رتبه جهانی دانشگاه آزاد اسلامی ۸۶ رتبه منطقه‌ای و ملی آن هم رتبه نخست بوده است.
وی با تاکید براینکه ما موفق شدیم تعداد رشته‌های کارشناسی ارشد را از ۳۷۴۱ به ۵۲۲۶ رشته محل افزایش دهیم ادامه داد: همچنین تعداد رشته محل‌های مقطع دکترا نیز از ۴۰۸ به ۱۴۲۹ رشته محل افزایش یافت و خوشبختانه توانستیم از مهرماه ۹۳ نیز اقدام به جذب دانشجو در این رشته‌ها کنیم.
وی در مورد اقدامات صورت گرفته در حوزه پزشکی گفت: در حال حاضر ۱۱ بیمارستان در دانشگاه آزاد اسلامی وجود دارد و تا اواسط سال آینده ۴ بیمارستان دیگر به بهره‌برداری خواهد رسید؛ همچنین در نظر داریم تعداد تخت‌های فعال‌مان را ظرف سالهای آینده از ۱۵۰۰ به ۳۰۰۰ برسانیم. معاون پزشکی دانشگاه برای توسعه کیفی در تمام رشته‌های پزشکی برنامه‌ای جامع دارد که در دست اجرا قرار گرفته و سال آینده نزدیک به ۱۰۰۰ میلیارد تومان بودجه در حوزه پزشکی شامل جاری و عمرانی و تجهیزات بیمارستانی در نظر گرفته‌ایم.
میرزاده گفت: راه‌اندازی رشته‌های داروسازی در مقطع دکترای تخصصی، راه‌اندازی مقاطع کارشناسی ارشد برای رشته‌هایی مانند پرستاری، مامایی و راه‌اندازی بیش از ۵۰ مرکز تحقیقاتی در واحدهای مختلف دانشگاهی، اصلاح و بازنگری و تدوین دستورالعمل‌های پزشکی، جذب اعضای هیأت علمی و ... از جمله برنامه‌های ما در این حوزه به شمار می‌رود تا بتوانیم به توسعه‌ای متوازن در علوم پزشکی مانند علوم مهندسی دست پیدا کنیم.
وی افزود: قرار شد کمیته‌ای متشکل از منتخبان این ورزشکاران و معاونت ورزش دانشگاه تشکیل شود تا آیین‌نامه‌های مربوط به ارائه تسهیلات و خدمات به ورزشکاران مورد بازنگری و تصویب قرار گیرد. همچنین قرار است سال آینده ۱۲۰ میلیارد تومان بودجه برای امور جاری و عمرانی ورزشی اختصاص یابد.
میرزاده ادامه داد: در نظر داریم در یکی از کشورهای آفریقایی و همچنین در اروپا نیز واحدهایی تأسیس کنیم. واحد روسیه و عراق نیز در دست اقدام است و کارهای تأسیس آن از سال آینده شروع خواهد شد. البته بازفعالیت واحد آکسفورد از دیگر برنامه‌های ما در این مدت بوده است. واحد لبنان هنوز فعالیت چندانی ندارد که در حال برنامه‌ریزی برای توسعه آن هستیم.