نیازی به معرفی سریال بازی تاج و تخت نیست. سریالی که یکی از زیباترین و جذابترین داستانهای اسطورهای ـ ماجرایی را همراه با جلوههای بصری فوقالعاده در هم آمیخته و توانسته در فصل پنجم و در حالی که هنوز به پایان نرسیده است ـ نه نوشتن رمان اصلی و نه ساخت سریال ـ به عنوان پر مخاطبترین سریال فعلی مطرح شود.
اما آنچه امسال پخش فصل پنجم از این سریال را که همه طرفداران مدتها منتظر آن بودند، با شگفتی همراه ساخت، لو رفتن و انتشار چهار قسمت از فصل پنجم حتی پیش از پخش رسمی اولین قسمت از این فصل از سوی شبکه تلویزیونی HBO بود.
اما این اتفاق چگونه افتاد؟ پاسخ اول کاملا مشخص است. مانند همیشه این وبسایتهای بزرگ تورنت بودند که این چهار قسمت یکباره روی آنها قرار گرفت و تا شب گذشته بیش ۷۷۸ هزار بار دانلود شدند.
اما ماجرای اصلی از این قرار است که نسخهای از این چهار قسمت که با واترمارک و در وضوح ۴۸۰ پیکسل در اختیار برخی نشریات سینمایی برای نگارش در خصوص فصل پنجم گذاشته شده بود از سوی یکی از این نشریات در وبسایتهای تورنت انتشار یافت.
«گرک اسپنس» تهیه کننده این سریال و همچنین عوامل HBO اعلام کردهاند، قطعا این چهار قسمت از طریق یکی از گروههایی که برای دریافت این چهار نسخه تعیین شده بودند، روی اینترنت منتشر شده است و همچنین اذعان کردهاند به دنبال بررسی این موضوع به شکلی جزئی هستند.
اما آنچه در این میان اهمیت دارد، فارغ از چگونگی لو رفتن و انتشار این قسمتها، نقش پررنگی است که تورنت مانند همیشه در یک چنین سناریوهایی بازی میکند. پیش از این نیز تورنت منبع اصلی دریافت قسمتهای مختلف این سریال بسیاری از فیلمها و سریالهای دیگر بوده است و تنها در سال ۲۰۱۴ تعداد ۲۰۴ میلیون دانلود از سریال بازی تاج و تخت از روی تورنت، منجر به آن شد که این سریال بزرگترین سریال سرقت شده تاریخ عنوان بگیرد.
باز هم تورنت؛ این بار با لو رفتن چهار قسمت از سریال «بازی تاج و تخت»
یک چنین شرایطی منجر به آن شده که در خصوص استفاده از تورنت، دودستگی شدید در بین کاربران ایجاد شود. یک سوی این جبهه را کسانی تشکیل میدهند که به شدت با استفاده از تورنت به دلیل نقض اساسی و عمیق، حق کپی رایت مخالفت دارند و دانلود فیلم، سریال، موسیقی و کتاب را از روی این پروتکل جهانی و بستر آن، مصداق بارز سرقت آنلاین میدانند.
گفتههای این دسته چندان بیراه نیز نیست. جستجویی سریع و کوتاه در بزرگترین وب سایتهای میزبان تورنت به خوبی نشان میدهد که بخش اعظمی از محتوی به اشتراک گذاشته شده بر روی بستر P۲P این شبکه، محتوایی است که عملا شامل حق کپی رایت بوده و استفاده غیر قانونی از آن بر اساس استانداردهای کپی رایت، جرم به شمار میآید.
اما دستهای دیگر از کاربران این شبکه، بر این باورند که میتوان از بستر تورنت برای به اشتراکگذاری دادههای اساسی استفاده کرده و ضمن رعایت حقوق کپی رایت، بهترین بهره برداری را از این شبکه گسترده جهانی داشت. این عده از کاربران تورنت با به رسمیت شناختن حقوق مؤلفین، تورنت را تنها ابزاری برای تسهیم اطلاعات در بخش قانونی آن میدانند و ضمن آنکه قایل به برچیدن کامل این شبکه نیستند، انتقاد شدیدی به آنچه که دسته قبل سرقت آنلاین میخوانند نیز دارند.
اقدام عملی BitTorrent نیز اساسا فلسفه آن در راستای همین نکته است: تسهیم قانونی دادهها و اطلاعات در سراسر جهان و تغییر ماهیت اینترنت و خارج کردن آن از کنترل شرکتها. اینها همه در پروژهای با نام Maelstorm گنجانده شده است. پروژهای از سوی BitTorrent که شامل طراحی یک مرورگر برای تغییر مسیر اینترنت است.
این پروژه میخواهد با استفاده از پروتکل بیت تورنت و با مرورگری مبتنی بر کرومیوم، دوباره کنترل اینترنت را به کاربران آن بازگرداند و اینترنت را بیش از حال حاضر آزاد و باز کند. تمامی این پروژه بر اساس کنترل دسته جمعی اینترنت از سوی کاربران است، به گونهای که هیچ بنگاه یا شرکتی نتواند اینترنت را از حالت طبیعی آن خارج سازد.
این پروژه از سال گذشته آغاز و همین چند روز قبل یک قدم به نسخه نهایی خود نزدیک شده است؛ اما پرسش اساسی اینجاست که آیا این پروژه خواهد توانست، دغدغه حفظ حقوق کپی رایت را در دستور کار خود قرار دهد، یا آنکه مواردی مشابه با اتفاقی که برای HBO و بازی تاج و تخت افتاد، در آینده نیز به همین شکل رخ خواهد دارد؟