به گزارش فرهنگ امروز جمشید بایرامی در گفتوگو با ایسنا، اظهار کرد؛ بینال ونیز قدمتی بیش از یک قرن دارد و اتفاق مهمی در دنیای هنرهای تجسمی است و معادل اسکار در دنیای سینما، اعتبار دارد. هنرمندان از کشورهای مختلف در این بینال دور هم جمع میشوند و به گفتمان خوبی هم میرسند.
او در پاسخ به این پرسش که آیا حضور بخش خصوصی در کنار دولت برای برپایی غرفه ایران و بردن هنرمندان به ونیز به هنر ایران آسیب نمیزند و آن را به سمتوسویی خاص هدایت نمیکند؟ گفت: کسانی که حالا روی این موضوع دست گذاشتهاند، چرا در سالهای گذشته که وضعیت مالیشان خوب بود، این کار را نکردند؟ چرا در دولت قبل که میلیاردها دلار پول نفت در دست دولتمردان بود، این کار انجام نشد. حالا آنها باید پاسخگو باشند که چرا کمکاری و کوتاهی کردند.
وی ادامه داد: اکنون دولت میگوید که مشکل اقتصادی دارد. از طرف دیگر، دولت میخواهد کارها را به بخش خصوصی واگذار کند. در حوزه فرهنگ و هنر نیز آقای فیضنیا - مدیر شرکت همکار در برگزاری غرفه ایران در ونیز - به کار وارد شده و سوال این است که آیا نباید بهره اقتصادی ببرد؟ پس چه کار کند؟ این درست است که بخش خصوصی در این حوزه باید حتما از نظر اقتصادی سود ببرد.
بایرامی در پاسخ به اینکه آقای ملانوروزی - مدیر موزهی هنرهای معاصر - دربارهی هدف بخش خصوصی از حضور در بینال ونیز بدون بردن سود اقتصادی، تأکید کرده که «موسسه آقای فیضنیا، بنیادی غیرانتفاعی است و بهدنبال سود اقتصادی نیست» اظهار کرد: من میگویم اشکالی هم ندارد که بخش خصوصی نفع اقتصادی ببرد. اگر فرض بر این گذاشته شود که نفع اقتصادی میبرد، هم هنرمند بهرهمند میشود و هم بخش خصوصی. اگر کار هنرمند به فروش برسد، برای خود او بهتر است، چون با امکان اقتصادی، بهتر میتواند کار کند.
او با بیان اینکه اگر بخش خصوصی با اقتصاد قوی وارد شود، به هنرمند نیز کمک میشود، ادامه داد: اگر بخش خصوصی قدرتمند نباشد، هنرمندان تا کی باید دستشان را به سمت وزارت ارشاد دراز کنند و آنها هم بگویند که امکانات و پول ندارند؟ اگر هم روزی بخواهند پولی به هنرمندان بدهند، قطعا میخواهند آنها را به سمت خاصی بکشانند.
وی تأکید کرد: هنرمند باید به استقلال اقتصادی برسد، چون با استقلال اقتصادی قطعا امنیت فکری هم خواهد داشت و میتواند کار کند. در همه جای دنیا بخش خصوصی کار و مدیریت میکند. حالا هم که در ایران، فرصتی پیش آمده است، نباید کاری کنیم که دوستان بگویند «شما را به خیر و ما را به سلامت». اگر کاری کنیم که بخش خصوصی فرار کند، هنرمندان تنها میمانند و بودجهها هم به مصارف دیگری میرسد که هیچ فایدهای ندارد.
او دربارهی حضور هنرمندانی از کشورهای منطقه در غرفه ایران نیز گفت: حیطهی فرهنگی ایران گسترده است و حکم برادر بزرگتر را در منطقه دارد. بسیاری از کشورهای منطقه روزی زیرمجموعهی ایران بودهاند و ایران روی آنها تأثیرگذار بوده است. این اشتراکهای فرهنگی در طول تاریخ وجود داشته و باید به آنها توجه کرد.
وی ادامه داد: بینال ونیز فرصتی است که ما دور هم جمع شویم و با یک زبان و ادبیات مشترک بتوانیم با دنیا ارتباط برقرار کنیم. حرفی که هنرمندان کشورهای منطقه میخواهند در ونیز بزنند، در نهایت، یک نگاه ایرانی است.
وی همچنین در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه برخی از کشورهای دعوتشده به غرفه ایران، پیش از این در اقداماتی غیردوستانه، برای ثبت میراث فرهنگی مشترک منطقه به نام خودشان تلاشهایی کردهاند و حالا فرصتی از طریق ایران در اختیارشان قرار میگیرد که اعتباری در سطح بینالمللی کسب کنند، گفت: ایران در صحنه بینالمللی بهلحاظ سیاسی و اقتصادی به کشورهای کوچک و تحت فشار مانند فلسطین، عراق، افغانستان و ... کمک میکند. در شرایطی که آنها این امکان را ندارند که در بینال ونیز حضور داشته باشند، ما در حوزه فرهنگ و هنر نیز این برادری خود را ثابت میکنیم. این روحیه مشارکت و حمایت ایران از ملتهای مظلوم منطقه، در عرصه فرهنگ و هنر هم ایجاد شده است.
او ادامه داد: نمایندگان این کشورها در غرفه ایران و زیر پرچم ایران حضور مییابند. از این زاویه این کار بسیار مهم است که زیر پرچم ما هستند. حالا اگر آنها کارهای دیگری در جاهای دیگری میکنند که شاید شیطنتآمیز باشد، این از ضعف مدیران ما است، چرا باید کشورهای منطقه را مقصر بدانیم؟! چرا مدیران ما در سالهای گذشته برای ثبت بادگیرها یا بازی چوگان و .. تلاش نکردند. ما موسیقی و معماری خاصی داریم که ممکن است آنها را ثبت کنند، حالا آقایان دست روی دست گذاشتهاند. بنابراین نباید کوتاهی مدیران را بر گردن کشورهای دیگر بیندازیم.
وی همچنین دربارهی انتخاب آثارش برای حضور در بینال ونیز و اینکه آیا آثار انتخابشدهی او فقط شامل عکس هستند؟ توضیح داد: مارکو منگوتزو - یکی از نمایشگاهگردانهای غرفه ایران در ونیز - از بین ۵۰ اثری که من به او معرفی کردم، چهار اثر را انتخاب کرد، البته در مجموع من پاسخگوی آثارم هستم که شامل عکسهایی با سبک فاینآرت و همچنین دو ویدئوآرت است.
بایرامی در بخش پایانی این گفتوگو تصریح کرد: برخی ادارهها، سازمان و وزارتخانههای باربط و بیربط، افرادی را با بودجهی دولتی به ونیز میفرستند، برای آنها بلیت هواپیما، هتل و حق مأموریت می گیرند؛ اما جالب است که به ما هنرمندان که اثرمان در ونیز است، گفتهاند که باید با هزینهی خودمان به ونیز برویم. در حالی که هنرمند باید در عرصه بینالمللی حضور داشته باشد، خودش بدهبستان و در کنار هنرمندان گفتوگو کند، نه مدیرانی که اصلا ربطی به این موضوع ندارند ونیز بروند. در واقع، این اتفاق هنری را ما ایجاد کردهایم، ولی دیگران لذت آن را میبرند.
او در پاسخ به این پرسش که مسوولان موزهی هنرهای معاصر گفتهاند که بودجهای برای بینال ونیز ندارند و به همین دلیل از بخش خصوصی کمک گرفتهاند، آیا مسوولان موزه و بخش دولتی گفتهاند که هنرمندان خودشان باید در بینال شرکت کنند یا بخش خصوصی؟ گفت: بخش خصوصی میگوید، من کارها را بردهام، موزه هنرهای معاصر هم میگوید پول ندارد؛ اما وزارت ارشاد که متولی این کار است، چرا هنرمندان را نمیبرد؟ وزارت ارشاد دو سال است که میگوید، بودجه ندارد آیا امکان دارد که یک وزارتخانه دو سال بودجه نداشته باشد؟ وزیر ارشاد باید پاسخگو باشد که چرا هنرمندان ما در یک اتفاق فرهنگی حضور ندارند. چرا بودجه برای بخش هنرهای تجسمی اختصاص نیافته است؟ آیا بودجه ندارند یا نمیخواهند برای این بخش بودجه بگذارند؟