به گزارش فرهنگ امروز به نقل از فارس؛ چهل و پنجمین جلسه سینما روایت با حضور «رامتین شهبازی» منتقد، «عباس عمرانی» کارشناس سینما، «سعید نجاتی» کارگردان فیلم کوتاه «صراحی» و محمدرضا شرف الدین، مدیرعامل انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس در مجتمع فرهنگی اسوه برگزار شد. رسول شادمانی اجرای این نشست را نیز عهده دار بود.
ساختاری که کشف نشد اما رعایت شد
در ابتدای این نشست رامتین شهبازی با توضیحاتی درباره فیلم کوتاه و ساختار آن گفت: در عرصه ساخت فیلم کوتاه نکته ای که وجود دارد این است که در نیمه دهه هفتاد فیلم سازانی از حوزه ساخت آثار کوتاه توانستند به خوبی در سینمای بلند مطرح شوند و افراد نامی در سینمای ایران وجود دارند که کارشان را با ساخت فیلم کوتاه شروع کردند. به واسطه حرکتی که در حوزه فیلم کوتاه رخ داد فیلمسازان ما توانستند ساختاری را برای آن اجرا کنند . درست است که این ساختار توسط ما کشف نشد اما روش درست اجرای آن در عرصه فیلم کوتاه رقم خورد.
وی در ادامه افزود: فیلم کوتاه همانند فیلم بلند می تواند عرصه های مختلفی را تجربه کند و تاجایی پیش برود که مخاطب خود را سرگرم می کند. سرگرمی در ذات سینما وجود دارد. سینمای اروپا به بخش هنری فیلم بیشتر توجه دارد و در هالیوود بخش تجاری و سرگرم کننده دیده می شود البته هر دوی آن ها ایدئولوژی خود را دارند.
فیلم های کوتاه ما از داشتن «توئیست» محروم هستند
شهبازی با اشاره به غافلگیری در فیلم کوتاه تصریح کرد: یکی از ویژگی هایی که در فیلم های کوتاه رعایت می شود داشتن توئیست (غافلگیری) است و در بیشتر مواقع فیلم به همین شیوه تمام می شود. متاسفانه در بیشتر فیلم هایی کوتاهی که شاهد هستیم از داشتن توئیست محروم هستند. در واقع توئیست ضربه ای است که در پایان فیلم به مخاطب منتقل می شود البته این حس از جایی باید انتقال یابد که بیننده احساس نکند تا به این لحظه از طرف سازنده فیلم کُلَک خورده است. شهرام مکری یکی از کارگردان هایی است که در آثارش همواره به این مقوله اهمیت داده است.
فیلم کوتاه پله ای برای رفتن به سمت سینمای بلند نیست
وی گفت: البته با این موضوع مخالف هستم که فیلم کوتاه تجربه ای برای ساخت فیلم بلند نیست بلکه این حوزه ساختار و شیوه پرداخت مختص به خود را دارد. چه بسا نوشتن فیلم نامه کوتاه از نوشتن یک فیلم نامه بلند سخت تر است. البته دقت داشته باشیم که فیلم کوتاه همانند یک فیلم داستانی بلند می تواند برای عرصه ای برای ایدئولوژی خود باشد.یکی از نکات مهم دیگری که در ساخت فیلم های کوتاه سفارشی باید به آن توجه داشته باشیم این است که به هیچ عنوان نباید به ورطه شعار بیفتیم و به شدت از آن بپرهیزیم و به داستان گویی توجه داشته باشیم.
این منتقد سینما طی سخنانی درباره سه فیلم به نمایش درآمده در «سینما روایت» گفت: فیلم کوتاه «کودکان ابری» بدون ترس وارد دنیایی از کودکان شده بودکه شاید کمی با آنچه که مخاطب در ذهن دارد متفاوت است اما کنش ها در این فیلم کمرنگ هستند و کارگردان بیش از کنش به توصیف می پردازد که نتیجه آن شخصیت پردازی توسط ذهن مخاطب است اما به همان اندازه در فیلم کوتاه «صراحی» این اتفاق به خوبی افتاده است و کارگردان کنش های خوبی ایجاد کرده تا به مخاطب شخصیتی را که می خواهد بشناساند و در فیلم کوتاه دیگری چون «ساچمه» پراکنده گویی احساس می شود.
استفتاء آیت الله مکارم شیرازیبه داد «صراحی» رسید
سعید نجاتی در ادامه جلسه به عنوان کارگردان تنها اثری که در جلسه حضور داشت درباره فیلم کوتاه «صراحی» گفت: طرح این فیلم توسط یکی از همکلاسی هایم در دوران ابتدایی دانشگاه به من پیشنهاد شد و با پرداختی که انجام دادیم به این فیلم نامه پایانی رسیدیم که شاهد بودیم. در دوره قبل مدیریت انجمن سینمای جوان این فیلم نامه را ارائه دادم که متاسفانه برای ساخت آن همکاری صورت نگرفت تا این که با تغییر مدیریت در انجمن توانستیم فیلم «صراحی» را بسازیم. به دلیل موضوعی که در فیلم نامه وجود داشت و اتفاقی که برای شخصیت روحانی در فیلم می افتاد عده ای گمان می کردند حتماً حساسیت برانگیز خواهد اما آنچه که مشاهده کردیم اصلاًاین گونه نبود. البته برای کم شدن حساسیت ها برای اتفاق که در فیلم رخ می دهد از آیت الله مکارم شیرازی استفتاء گرفیتم و این موضوع توانست فیلم «صراحی» را نجات دهد.
وی در ادامه افزود: واقعاً هیچ حمایتی از فیلم ساز کوتاه وجود ندارد زمانی که نمونه کارهای تان را برای یک دفتر تهیه و تولید فیلم می برید نگاه خوب و حرفه ای به فیلمساز کوتاه ندارند این روند باعث دلسردی می شود و اصولاً برخورد هایی صورت می گیرد که باب میل من نیست این نگاه ها گاهی شخصیت فیلمساز را زیر سوال می برد.
عباس عمرانی در ادامه این نشست گفت: به نظرم هر سه فیلمی که برای نمایش انتخاب شده بودند ایده خوبی داشتند در حقیقت مشکل فیلم های کوتاه از آنجایی شروع می شود که از ایده فاصله می گیرند. از دیگر نکاتی که می توان به آن اشاره داشت این بود که فیلم ها از اضافه گویی پرهیز داشتند و در جایی که لازم بود اطلاعات کافی را ارائه می کردند.
کیارستمی ایرانی و کیارستمی خارجی حاصل جذب جشنواره های خارجی است
وی گفت: اگر به جشنواره هایی که برای فیلم های کوتاه برگزار می شود دقت کنیم متوجه خواهیم شد که به روی کاغد تفاوت های زیادی با هم دارند اما د زمان برگزاری و انتخاب هایی که صورت می گیرد در می یابیم که اصلاً تفاوتی وجود ندارد. باید در جشنواره های مان جذب فکر ونیروی خوب داشته باشیم پیشنهاد می کنم کانونی تشکیل شود که این اتفاق را رقم بزند کارگردانی چون عباس کیارستمی به واسطه هوش جشنواره کن جذب شده است و به سفارش آن ها فیلم می سازد در حقیقت ما با دو نوع کیارستمی مواجه هستیم کیارستمی ایرانی و کیارستمی خارجی ضمن این که جشنواره ای همچون «عمار» می تواند وارد این عرصه شود به دلیل مخاطبین و نوع پخش فیلم شان می توانند هر شش ماه یک بار برگزار شود. بدون تعارف باید گفت که جشنواره های ما با شلختگی هایی مواجه هستند که آن ها را شبیه به هم کرده است.
رسول شادمانی نیزدر پیان با اشاه به این که قدمت فیلم کوتاه در ایران از دهه ۴۰ شروع شده است گفت: فیلم کوتاه قبل از انقلاب مورد توجه قرار نداشت و بعد از انقلاب اسلامی به شدت مورد توجه قرار گرفت تا جایی که می توان ثمره آن را در اتفاقاتی که برای فیلم های کوتاه دید بررسی کرد. مقایسه فیلم ها در دو دهه بعد از انقلاب ما را به این نتیجه می رساند که نگاه ها به این عرصه حرفه ای تر شده است.
چهل و پنجمین جلسه سینما روایت یکشنبه ۲۴ خرداد در مجتمع فرهنگی اسوه برگزار شد.