به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایسنا؛ این کارگردان تئاتر که عضو شورای هنری سالن «سایه» مجموعه تئاترشهر است، در گفت‌گویی ابتدا درباره روند کار این شورا و اعلام فراخوان و بررسی نتیجه آن توضیح داد: بعد از برگزاری جلساتی که سیاست‌گذاری‌های سالن را هم دربرمی‌گرفت، به فراخوانی رسیدیم که در آن مهم‌ترین مسئله برای بررسی آثار، ارائه پروپزال بود. در واقع اعضای شورا به این نتیجه رسیدند که کارگردان‌های متقاضی حضور در سالن «سایه»، با توجه به شکل جدید این سالن طرحی ارائه دهند و در آن ایده‌ی متن، فرایند اقتباس و نحوه تبدیل شدن متن به فضای اجرایی را تا حدودی توضیح دهند.
در «سایه» به دنبال یک بلک‌باکس واقعی بودیم
وی اضافه کرد: این کار باعث می‌شد به جای اینکه متن، خوانده و سلیقه‌ای به آن نگاه شود، کارگردان‌ها فرصت داشته باشند کار خود را به طور منسجم توضیح دهند. مخصوصا اینکه در تلاش بودیم در سالن «سایه» به یک بلک‌باکس واقعی فکر کنیم تا کارگردان با یک سالن خالی روبرو شود که چیدمان آن را هم خودش بتواند برعهده بگیرد.
پورآذری درباره آنچه نسبت به کاهش ظرفیت سالن «سایه» مطرح می‌شود، گفت: «سایه» قبل از بازسازی، ۱۰۳ نفر ظرفیت داشت که البته این رقم کذب است، چون چند صندلی آن در نقطه کور قرار داشتند که تعداد صندلی‌ها را عملا کمتر می‌کرد و با توجه به قناص بودن سالن، کارگردان‌ها مجبور بودند صحنه را عقب‌تر ببرند، اما در شرایط فعلی شکل چیدمان نه تنها کمتر نشده بلکه بیشتر هم شده است.
او افزود: الان در چیدمان‌های مختلف، سالن «سایه» به ظرفیت حداقل ۵۰ صندلی تا ۱۲۰ صندلی رسیده است که استفاده از این میزان به ایده اجرایی کارگردان بستگی دارد.
پورآذری درباره دلایل رسیدن به یک بلک‌باکس خالی در سالن «سایه» با اشاره به اینکه سالن‌هایی که ساخته می‌شوند دچار یک مشکل واحد هستند، توضیح داد: مجموعه تئاترشهر پنج سالن دارد که در سالن اصلی قاب صحنه‌ای داریم و چهار سالن دیگر به طور اسمی بلک‌باکس بودند و به طور رسمی یک سالن یک سویه‌ی بدون سن محسوب می‌شدند. در این شرایط خواستیم سالن سایه متفاوت از بقیه سالن‌ها باشد و اکنون این سالن قابلیت یک سویه، دو سویه، سه سویه و بیشتر از آن را هم دارد و به این ترتیب به مجموعه‌ای رسیدیم که امکان اجرای چهار نوع چیدمان در آن است.
وی یادآور شد: در دکور سالن نیز هدف این بود که دکورهای «سایه» پرتابل باشند و گروه‌ها حداقل بیست و پنج، شش روز در سالن بتوانند تمرین کنند و در آن بازه زمانی اجرا شکل بگیرد.
فقط یک چهارم متقاضیان برای پروپزوال وقت گذاشته‌اند
کارگردان نمایش «سال ثانیه» در ادامه با اشاره به جلسه مطبوعاتی شورای هنری سالن‌های تئاتر شهر در اواخر سال گذشته و تشریح برنامه‌ها در آن اظهار کرد: در مجموع پس از پایان مهلت فراخوان سالن «سایه»، ۹۲ پروپزال اقتباسی و غیراقتباسی دریافت کردیم که البته بیشتر آن‌ها آثار اقتباسی را دربرمی‌گرفتند. در این میان هنرمندان باسابقه‌ای که چندین سال از اجرایشان گذشته یا هنرمندان باسابقه‌ای که چند سال قبل اجرا داشتند و نیز آن‌هایی که دارای سابقه دانشجویی، نویسندگی و کارگردانی بودند جزو درخواست‌کنندگان هستند.
وی با بیان اینکه حدود ۲۵ جلسه حداقل ۵ ساعته در این مدت برگزار شده است، گفت: بررسی پروپزال‌ها هنوز تمام نشده است، اما یکی از مسائلی که در این روند به یک معضل تبدیل شد این بود که بسیاری از هنرمندان موارد خواسته شده برای پروپزال را به طور دقیق پُر نکرده بودند و شاید با کمی ارفاق بتوان گفت فقط یک چهارم افراد برای تهیه پروپزال، کامل وقت گذاشته بودند. در حالی که هدف از این کار این بود که یک کارگردان بتواند اثر خود و ایده‌اش را به خوبی منتقل کند.
او دراین‌باره اضافه کرد: برخی دوستان در طرح‌های خود به جای اینکه روند اقتباس را توضیح دهند نمایشنامه را توضیح داده‌اند یا در روند توضیح ایده اجرایی، شکل اجرا و چیدمان را تشریح کرده بودند. در حالی که ضرورت اجرا و دستاوردهای پژوهشی و توجیه فرهنگی کار از جمله مواردی بود که با کم‌توجهی پاسخ داده شده بودند.
نمی‌دانم دعوا بر سر چیست!
پورآذری تأکید کرد: ما اعتقاد داشتیم کسانی که به سالن «سایه» می‌آیند حداقل باید سه یا چهار کار حرفه‌ای انجام داده باشند، چرا که در یک شکل کاملا انسانی هم سالن‌های مجموعه تئاترشهر ظرفیت اجرای بیش از ۳۰ اثر را ندارند و ما چه، قاعده‌ای را تعیین کنیم و چه نکنیم این ظرفیت تغییری نمی‌کند؛ به همین دلیل نمی‌دانم دعوا و بحث‌هایی که بر سر اجرای طرح‌های جدید سالن‌های تئاترشهر درگرفته برای چیست؟ آیا فقط سر اسم است؟
او با اشاره به اینکه در تئاتر ایران همه‌ی گونه‌ها جای دارند و چیزی که یک اثر را متمایز می‌کند، اتفاقات، ایده و فکر است، به تفاوت شکل سالن «سایه» با دیگر سالن‌ها اشاره و اظهار کرد: با این حال هنوز مشاوره‌هایی را از دوستان می‌گیریم تا بدانیم اقتباس چطور می‌تواند در اینجا کامل‌تر شود و اگر احتیاج است شکل آن عوض شود. در اقتباس، ایده جدید به ذهن می‌رسد و ما به دنبال تنوع شکل اجرا و نگاه تازه هستیم.
وی همچنین درباره بحث اقتباس یادآور شد که اقتباس از نمایشنامه، داستان، شعر، فیلمنامه، کتب تاریخی، ادبیات کهن و اسطوره‌ها هم می‌تواند در نظر گرفته شوند و در این راه اولین قدم خلاقیت است که شکل می‌گیرد.
سرپرست گروه تئاتر «پاپتی‌ها» در ادامه با اشاره به اینکه در سالن قشقایی مشخص شده است که هر گروه چقدر پول دریافت می‌کند، بیان کرد: از آنجا که در سالن «سایه» نمی‌توانستیم رقمی را مشخص کنیم به این نتیجه رسیدیم که ظرفیت متوسط سالن را ۷۰ صندلی در نظر بگیریم و به ازای هر صندلی ۱۰هزار تومان سوبسید داده شود که این رقم روزی ۷۰۰ هزار تومان و بعد از پایان ۳۰ شب اجرا به ۲۱ میلیون تومان می‌رسد، یعنی هر گروهی که در سالن «سایه» اجرا داشته باشد حداقل ۲۱ میلیون تومان می‌گیرد.
پورآذری درباره تعداد شب‌های اجرا در تئاترشهر که در مرحله اول ۱۵ شب است، هم گفت: این موضوع بندی در قرارداد نمایش‌هاست که پیش از این هم اجرا می‌شد، اما در شرایط فعلی طبق صحبت‌های اولیه باید از همان ۳۰ شب باشد و فقط هم قرار است یک گروه اجرا داشته باشد که البته به صلاحدید خودشان می‌توانند حداکثر شبی دو اجرا هم داشته باشند. در واقع از آنجا که کمک هزینه‌ای که داده می‌شود خیلی زیاد نیست شاید از این طریق گروه‌ها بتوانند هزینه‌های خود را درآورند.
مدیران فعلی شانس آورده‌اند
او درباره برخی انتقادهایی که نسبت به تصمیم‌گیری شوراهای هنری سالن‌های تئاترشهر مطرح شده است، اظهار کرد: در بسیاری از مصاحبه‌ها خوانده‌ام که دوستان می‌گویند، «شنیده‌ام...» و بعد درباره آن شنیده، اظهارنظر می‌کنند. این اتفاق بدی است، چرا که ما در همه کلاس‌ها یاد می‌گیریم گوش دهیم نه اینکه بشنویم. اگر یک بار این اتفاق بیفتد که به جای خودمان به تئاتر فکر کنیم و برای تئاتر کار کنیم، بسیاری از مسائل درست می‌شود.
کارگردان نمایش‌های «ادیپ» و «دور دو فرمان» با اشاره به اینکه «به نظر می‌رسد برای تئاتر کار نمی‌کنیم»، گفت: اگر احساس شود که ما ( به عنوان اعضای شورای هنری) تحمیل شده‌ایم، نمی‌مانیم اما کسانی که در این شوراها حضور دارند از همه کارهای خود گذشته‌اند و پای آنچه انجام می‌دهند تا انتها می‌ایستند. ما در این راه اعتبار، آبرو و حیثیت خودمان را گذاشته‌ایم و خوب است که مدیران متوجه این قضیه باشند، چون در این سالن‌ها احتیاجی نبوده که کنار مدیری بایستیم و این یک شانس است که مدیران فعلی پیدا کرده‌اند.
وی تأکید کرد: من شخصا در تئاترشهر ذینفع نیستم و تمام اعضای شوراهای هنری تئاترشهر خود را از برنامه خارج کرده‌اند و قرار نیست اجرایی در این مجموعه داشته باشند.
پورآذری دراین‌باره اضافه کرد: بهترین افتتاحیه‌ای برای سالن «سایه» که می‌توانست وجود داشته باشد، اجرای نمایش اصغر دشتی بود، اما چون عضو شورای هنری است نه خودش و نه دیگر اعضا تمایلی به انجام این کار نداشتند. در حالی که نمایش «در انتظار گودو»ی او درست‌ترین اقتباس به لحاظ متن، ایده و شکل اجرا بود.
افتتاح «سایه» با «مجلس انتقام جویی هملت»
او درباره زمان افتتاح سالن «سایه» نیز با بیان اینکه اواخر تیرماه برای این کار وعده داده شده است، گفت: فعلا فقط اولین اجرا مشخص شده که آن هم «مجلس انتقام‌جویی هملت» به کارگردانی حسین جمالی است که در جشنواره آیینی سنتی و فجر اجرا شده بود. درباره دلیل انتخاب خارج از نوبت این اثر هم باید بگویم که چون اعلام شده بود، ۱۵ اردیبهشت سالن «سایه» افتتاح می‌شود، مجبور به انتخاب یک اثر دیگر بودیم. با این حال درخواست داده‌ایم برنامه سالانه این سالن از زمان افتتاح در نظر گرفته شود تا در طول یک سال بعد بتوان کاری را که شروع کرده‌ایم به ثمر برسانیم.
ضمانت اجرای آثار برگزیده چیست؟
وی همچنین تأکید کرد: تنها ضمانت برای برنامه‌ای که توسط شوراها تنظیم شده بستن قرارداد با هر گروهی است که انتخاب می‌شود.
حمید پورآذری در پایان با تشکر از مدیر مجموعه تئاترشهر، اظهار کرد: خانم مقتدی افراد مختلف را با تفکر متفاوت در این شوراها دور هم جمع کرد و تقریبا همه به یک اجماع رسیدیم. جمع کردن ما در کنار یکدیگر کار خیلی سختی است و او با خون دل در این راه مادری کرد.
وی افزود: این اتفاق تاکنون پیش نیامده بود و حداقل در شورای «سایه» شاهدیم که هیچ چیزی تحمیل نشد و ما خیلی وقت‌ها جلوی هر آنچه مدیر می‌خواست هم ایستادگی کردیم. این مسئله جزو اتفاقات خوب مدیریتی در چند سال گذشته است.