به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ موضوع کتاب «تمایزات مشروطه خواهان مذهبی و غربگرا» سیاسی- اجتماعی است که طلاب و دانشجویان مخاطبان تخصصی این کتاب هستند. انقلاب مشروطه، از مقاطع مهم و سرنوشت ساز در تاریخ ایران است. در این انقلاب، دو گروه دچار اختلافات شدند: مشروطه خواهان مذهبی و جریان گرا.
محمدصادق مزینانی در این کتاب کوشیده تا در پنج بخش مفصل، با ارائه اسناد و شواهد معتبر تاریخی، چگونگی رویارویی جریانهای مشروطه خواهان مذهبی و جریان گرا و فراز و فرود آنها را شناسایی و تمایزات این دو را معرفی کند و سپس آن جریانها را با حوادث و جناحهای پس از انقلاب اسلامی تطبیق دهد.
مولف در این اثر رشته سخن را با تحقیق و بررسی تعاریف سنت و تجدد و رویارویی در جریان سنتگرایی و تجددگرایی آغاز میکند و در فصل نخست درباره دیدگاههای مشروطهخواهان مذهبی و عالمان این جریان و نقاط اشتراک و تمایزات آنان سخن گفته و سپس از افرادی چون ملکمخان ناظم الدوله، آخوندزاده، طالبوف، تقیزاده و دیگر هممسلکان آنها با عنوان مشروطهخواهان سکولار و پیشگامان غربگرایی نام میبرد.
نویسنده در ادامه راجع به مبانی نظری و معرفتی مشروطهخواهان غربگرا ذیل عناوین: خدا محوری و اومانیسم، عقلگرایی، علمگرایی و سکولاریسم بحث میکند. در بخش سوم، نویسنده تلقی و تفسیر از مشروطه و ارکان آن، جایگاه قانون اساسی و مجلس شورای ملی در تصمیمگیریها و حد و حدود مجلس در قانونگذاری را از دو دیدگاه متفاوت مورد بررسی قرار داده و به معیارها و ملاکهای آنان در قانون گذاری اشاره میکند.
وی در دو بخش پایانی درباره شعارهای سیاسی طرح شده در مشروطیت همچون آزادی و قانون گرایی و نیز دیگر مسائل تاریخی و اجتماعی با استناد به شواهد و گفتههای دو جریان به تفصیل سخن میگوید.
مزینانی در پدید آمدن این اثر ارزشمند از ۲۲۳ منبع تاریخی شامل کتابها و جراید قدیم و جدید بهره جسته است. کتاب «تمایزات مشروطه خواهان مذهبی و غربگرا» به همت بوستان کتاب در سال ۹۰ به چاپ دوم رسید و با قیمت ۲۸هزار تومان راهی بازار نشر شد.