به گزارش فرهنگ امروز به نقل از سایت انسان شناسی و فرهنگ؛ واحد فرهنگ مردم مرکز پژوهش و سنجش افکار صدا و سیما، فصلنامه تخصصی شماره ۳۸ و ۳۹ «فرهنگ مردم ایران»، مربوط به دوره زمانی پاییز و زمستان۱۳۹۳ را در ۲۱۶ صفحه انتشار داد. این فصلنامه که از این شماره با سردبیری خانم دکتر فاطمه عظیمیفرد انتشار مییابد، شامل هشت مقاله است. در سر سخن این شماره به قلم سردبیر آمده است: هويت در دو حوزه شکلی (محدوده جغرافیایی، ابنیه تاریخی، پوشاک و...) و محتوایی (ارزشها، افتخارات، آداب و رسوم و ...) از خلال مواجهه با غیر و بر بستری از تعاملات اجتماعی معنا می یابد. اگر مهم ترین کارکرد هویت را ایجاد همبستگی و همانندی بدانیم، روشن است که هر چه همبستگی و انسجام در میان ملتی بیشتر باشد، قدرت آن ملت افزون تر خواهد شد. واقعيت فرهنگي عصر حاضر حکايت از گسترش هويت هاي فراگير و فرهنگ هاي فرامحلي، فراملي و حتي جهاني دارد. چنان که مطالعات اخير انجام شده بر روي جوانان ايراني، حاکي از آن است که جوانان ضمن حفظ عناصري از هويت هاي خاص (مانند تعلق به شهر محل تولد، محله و ...) همزمان تعلق خود را به جامعه جهاني ابراز ميکنند. گسترش جریان های جهانی و شکلگیری جامعه فراملی، دولت ها را در عرصه هویت سازی دچار مشکل میکند. در چند دهه اخير، جريانهاي بينالمللي شدن و جهاني شدن، موجب شده است تا عامل فرهنگ و شناخت سطوح مختلف آن اهميت بيشتري پيدا کند. يکي از ابعاد جهاني شدن، فراگيري گفتمان غالب است و يکي از راههاي مقابله با يکپارچگي جهاني، حفظ سنتهايي است که در قالب سبک زندگي بهعنوان بخش اصلي تمدن و متن زندگي انسان جاري است.
در اين شماره از فصلنامه «فرهنگ مردم ايران» تلاش شده است جلوههاي مختلف سبک زندگي ايراني در قالب پوشاک (با مقالههاي «بازنمايي عوامل مؤثر بر شکلگيري سبک پوشاک ايرانيان»، «بررسي نشانهشناختي پوشاک زنان در آذربايجان» و «سوزندوزيهاي پوشاک زنان بلوچ»)، اوقات فراغت (با مقالههاي «فضاهاي مجازي در ساخت اجتماعي واقعيت؛ وايبر» و «اسباببازيهاي چوبي سنتي در ايران؛ تداوم فرهنگ بومي») بررسي شود. همچنين مقالاتي نيز به بازنمايي عناصر بومي در مجموعههاي نمايشي (با مقالات «توصيف فضا و محتواي آداب غذايي دوره صفوي و «قابليتهاي استفاده از نمايشهاي بومي در رسانه ملي») اختصاص يافته است. اميد است مجموعه پيشرو، مورد بهرهبرداري برنامهسازان رسانه ملي قرار گيرد.
فهرست مطالب این شماره از فصلنامه به قرار زیر است:
عنوان صفحه
- سخن نخست، ۷
● جلوههای پوشاک ایرانی در رسانه
- بازنمایی عوامل مؤثر بر شکلگیری سبک پوشاک ایرانیان: پروین بابایی / فاطمه اکبری، ۹
- بررسی نشانهشناختی پوشاک زنان در آذربایجان: مریم یارمحمدتوسکی / معصومه محمدیسیف،۲۷
- سوزندوزیهای پوشاک زنان بلوچ؛ نقش و رنگ: حميده يعقوبي،۵۱
● اوقات فراغت در رسانه
- نقش فضاهای مجازی در ساخت اجتماعی واقعیت؛ وایبر: مهناز ابراهیمپور،۷۹
- اسباببازیهای چوبی سنتی در ایران؛ تداوم فرهنگ بومی: سارا اسد فلسفی زاده / مهدی محمدزاده،۱۰۳
● بازنمایی عناصر بومی در مجموعههای نمایشی
- توصیف فضا و محتوای آداب غذایی دوره صفوی (جهت بهرهبرداری در مجموعههای نمایشی): محمد توکلی زاده، ۱۲۹
- قابلیتهای استفاده از نمایشهای بومی در رسانه ملی: محمد حنیف / صدیقه آنیزاده،۱۵۵
● معرفی پایگاههای اینترنتی در حوزه فرهنگ و فولکلور: سیدعلیرضا هاشمی،۱۷۷
● یادبود فرهنگیار
- عباس کمندی، آنگونه که من شناختم: محسن صالحی، ۲۰۱
- چکیده انگلیسی: دکتر یعقوب جوادی،۲۰۹