فرهنگ امروز / مجتبی مقصودی، رئیس هیاتمدیره انجمن مطالعات صلح
موضوع صلح یک دغدغه عمومی و میانرشتهای است و تقریبا گروه زیادی از افراد و اقشار جامعه همواره دغدغه آن را دارند. از این نظر باید اشاره کرد که انجمن مطالعات صلح ایران با توجه به این ظرفیت سعی کرده است در حوزه مطالعات میانرشتهای بحثی را آغاز و همه رشتههای موجود دانشگاهی را در این بحث شریک کند. گزارهها و مویداتی وجود دارد که ناظر بر این مساله است که موضوع صلح یک موضوع جدی است. شاید اغراق نباشد که جامعه دانشگاهی ما بیش از گذشته دغدغه صلح داشته و دوست دارد مزایای صلح و معایب جنگ را به سنجش بگذارد. همچنین رویکرد عملگرایانه خود را بهگونهای بسازد که مسائل امروز جامعه جهانی با این تکاپوی علمی ارزش مضاعفی ایجاد کند. بهعنوان مهمترین اتفاقی که امروز در جامعه ما رخ داده، این بوده است که کمتر زمانی در تاریخ معاصر ایران وجود داشته که ما با چنین دیپلماتهای برجسته و ورزیدهای روبهرو بودهایم که موضوع صلح را در دستور کار داشته باشند. در عین حال فراموش نکنیم در دوران معاصر کسانی نیز وجود دارند - که در طول تاریخ معاصر کمتر مانند آن را شاهد بودهایم - که علنا و به شکلی آشکار بر طبل جنگ میکوبند. در کنار نیروهای صلحطلب و ظرفیتهای علمی صلح فراموش نکنیم که جهان آبستن حوادث زیادی است و میتوان گفت نیروهای جنگطلب تا حد زیادی میدانداری میکنند. انجمن مطالعات صلح ایران نیز با همین دغدغه و برای جلوگیری از وقوع چنین رویدادهایی پا به عرصه نهاده است.
به نظر میرسد این وضعیت مسئولیت مشترکی به جامعه علمی تحمیل میکند و در پی آن، همه ما دارای یک مسئولیت مشترک اجتماعی و علمی هستیم. آن مسئولیت چیزی نیست جز ظرفیتسازی برای صلح، ممانعت از خشونتورزی و تولید ادبیات ضد آن و خشونتگریزی. به نظر من این موارد حداقل مسئولیتهایی است که ما بهعنوان اعضای جامعه دانشگاهی برعهده داریم. انتظار ما هم این است که انجمن مطالعات صلح بهعنوان یک نهاد در کنار دیگر نهادها، بتواند با تمرکز بر آن مسئولیت مشترک، نیروهای جنگطلب را در سطح جهان به حاشیه براند.
انجمن صلح همچنین در پی آن است که نیروهای صلحطلب در حاشیهمانده ایران را به متن بیاورد و از ظرفیتهای آنان استفاده کند. هدف مشترک همه ما چیزی جز صلح نیست و در این راستا همه رشتههای دانشگاهی میتوانند در زمینه پیشبرد و تبیین صلح کمک کنند. از هر منظری که نگاه کنیم، صلح چه به مثابه یک پدیده و واقعیت اجتماعی، چه به مثابه یک مساله و موضوع اجتماعی، چه به مثابه یک دغدغه، آرمان و هدف غایی و چه به مثابه یک نیاز اولیه، موضوع ملاحظات بینرشتهای و دستمایه مطالعات میانرشتهای است و به همین دلیل فکر میکنم همه ما میتوانیم از ظرفیت رشتهها و حوزههای مطالعاتی خودمان به غنیسازی این حوزه کمک کنیم. البته این مساله چه به لحاظ فهم و مبانی نظری و هستی شناسی، چه به لحاظ روش شناسی، چه به لحاظ موضوعی و مصداقی و چه به لحاظ راهبردی و آیندهپژوهی میتواند دستمایه ما، برای فعالیتهای بعدی باشد.
روزنامه فرهیختگان