به گزارش فرهنگ امروز به نقل از هنرآنلاین؛ سومین جلسه کمیته هنر ستاد تدوین برنامه ششم توسعه کشور صبح چهارشنبه ۱۵ مهر به دعوت علی مرادخانی معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با حضور ایرج راد مدیرعامل خانه تئاتر، حمید شاه‌آبادی مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و نمایندگانی از سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، دفتر آموزش وزارت ارشاد و معاونت امور هنری مطالعات و برنامه‌ریزی برگزار شد.
مهین صدفی نماینده معاونت امور هنری در مطالعات و برنامه‌ریزی با ارائه گزارشی از کارگروه تئاتر برنامه ششم توسعه کشور، گفت: مهم‌ترین مبانی قانونی تدوین برنامه ششم توسعه، قطعاً سند چشم‌انداز بیست‌ساله بوده است. قبل از شروع هر کاری نسبت به تعیین وضعیت موجود ابتدا بر روی شاخص‌های آماری بحث‌های بسیار طولانی مدتی را داشتیم.
او ادامه داد: با توجه به اینکه بخش اعظم تحلیل‌گران، تئاتر ایران را تئاتر دولتی می‌دانند بنابراین تمرکز اصلی ما بر این بود که تعریف تئاتر دولتی در ایران چه بوده و چه پیشینه‌ای داشته و تئاتر خصوصی چه جایگاهی دارد، اما واقعیت این است که در این وضعیت در تئاتر دولتی ایران تنها دولت نیست که تئاتر را تعریف می‌کند و یا آن را محدود می‌کند. بی‌شک انجمن‌های حرفه‌ای به ویژه خانه تئاتر که بزرگ‌ترین تشکل صنفی تئاتر ایران است، تعامل هنرمندان تئاتر با دولت را تعریف می‌کنند. به نظر می‌رسد که این تعامل در یکی دو سال اخیر بسیار جهت بهتری گرفته است.
صدفی تأکید کرد: طبق آمار، بدون اینکه قوانین ممیزی تغییری پیدا کرده باشد، می‌بینیم که مخاطبین و فعالان تئاتر رویکرد مثبتی به دولت و تئاتر نشان داده‌اند. آمارها به ما نشان می‌دهد که علی‌رغم تمام موانع اقتصادی در حال حاضر نسبت به سال گذشته ۷۸ سالن خصوصی تئاتر شناسایی شده است، اما با توجه به مشکلاتی که پیش روی آن‌ها وجود داشت، امروز ۲۰ سالن فعال خصوصی در کشور داریم. این نشان‌دهنده این است که اعتماد سرمایه‌گذاران بخش تئاتر خیلی بیشتر شده است که در این شرایط اقتصادی این سرمایه‌گذاری‌ها را انجام می‌دهند.
او شرایط کلان اجتماعی را بحث مهم دیگری عنوان کرد که هم هنرمندان و هم مخاطبین تحت تأثیر آن هستند و افزود: این شرایط کلان اجتماعی که شرایط اقتصادی، سیاسی و فرهنگی را شامل می‌شود، همه بخش‌ها را درگیر می‌کند و آن بحث بسیار مهم اقتصاد تئاتر را که جای بحث فراوان دارد و ما هم روی آن تمرکز بیشتری داریم، مورد توجه قرار می‌دهد، اما با توجه به آنچه از بحث‌ها و نظرات فعالان عرصه تئاتر استخراج می‌شود این است که نسبت به دو شاخه اصلی نظام حمایتی، ساماندهی نظام یارانه‌ای و ثبت فعالیت‌های تئاتری در شمار مشاغل رسمی کشور، یکی از خواست‌های اساسی صنوف و فعالان عرصه تئاتر است که به سهم خود در برنامه ششم به این مهم توجه می‌کنیم. شاخص‌هایی که در واقع از برنامه چهارم سند چشم‌انداز اجرایی شدند در برنامه پنجم نیز همان روند را طی کردند.
صدفی با بیان اینکه آمار فارغ‌التحصیلان رشته تئاتر در دو دهه اخیر و حتی و از بعد از انقلاب به درستی مشخص نیست، گفت: حتی اینکه تعداد شاغلین این حوزه در کل کشور به چه میزانی است هم مشخص نیست، این‌ها داده‌هایی هستند که ما با کمک اداره کل هنرهای نمایشی و سایر دوستان بر روی آن‌ها کار می‌کنیم. ضمناً جا دارد از سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خواهش کنیم که برای دو طرح کلان ملی که در سال‌های گذشته متعلق به معاونت هنری بود و مرکز آمار ایران آن را تصویب کرد اما به دلیل مشکلات مالی معوق ماند برای سال آینده بار دیگر مطرح شود که همراه با آن سرشماری بتوانیم به آمار دقیقی در این حوزه‌ها دسترسی پیدا کنیم.
او با اشاره به بحث درآمد و امنیت شغلی هنرمندان تئاتر و خدمات اجتماعی که باید به این حوزه تعلق بگیرد، ادامه داد: همه آمارها به ما نشان می‌دهد - با تمام مشکلاتی که جامعه تئاتری کشور به درستی مطرح می‌کند و مهم‌ترین آن کمبود زیرساخت‌ها است- در کشور ۴۲۶ سالن نمایش وجود دارد که از این میان ۳۹۹ سالن به ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی تعلق دارد اما متأسفانه بخش قابل توجهی از این سالن‌ها به دلیل استهلاک متأسفانه کاربری مورد استفاده و مقبول را ندارند که همه این‌ها نیاز به توجه جدی دارد که بتوانیم این سالن‌ها را تجهیز و از آن بهره‌برداری کنیم.
صدفی ادامه داد: مسئله مهم دیگری که دوستان تئاتری با رویکرد انتقادی به آن نگاه می‌کنند این است که حمایت‌هایی که در حوزه تئاتر صورت می‌گیرد، ناکارآمد است و یا اینکه اساساً شفاف نیست و معتقد هستند که مدیریت‌ها باید تخصصی و پایدار باشد.
ایرج راد مدیرعامل خانه تئاتر در ادامه این جلسه طی سخنانی، اظهار کرد: در شورای عالی انقلاب فرهنگی آمده است که هنر تئاتر بزرگ‌ترین بخش هنر و فرهنگ جمهوری اسلامی ایران است، این در حالی است که این هنر خیلی جدی گرفته نشده است، در صورتی که همواره در طول تاریخ، تئاتر روند خود را از طریق هنرمندان این عرصه طی کرده و حتی اگر جلوی آن را گرفته‌اند باز به طریقی راه خود را پیدا کرده است. همین امروز اگر گفته می‌شود که ۷۸ سالن خصوصی در تهران وجود دارد که تعدادی از آن فعال هستند، برخی از سالن‌های خصوصی در منازل، در یک پارکینگ و یا سالن مخروبه و ازکارافتاده‌ای است که هنرمندان آنجا را تعمیر کرده‌اند و تئاتر اجرا می‌کنند. حتی اگر پول به هنرمند تئاتر ندهید او به طرق مختلف شمع این هنر را زنده نگه می‌دارد.
او ادامه داد: علاقه‌مندان به تئاتر و کسانی که به تئاتر می‌آیند کم نیستند، اما این‌ها با برنامه آشفته‌ای روبه‌رو می‌شوند که هرگز نمی‌توانند با راه صحیح آن برخورد کنند. در تمام دنیا کمپانی‌های تئاتر، گروه‌های تئاتر وجود دارد و تئاتر بدون گروه اساساً معنا و مفهومی ندارند و برای یک گروه تئاتری حتی سه سال یک بار هم نوبت اجرای نمایش نمی‌رسد، در حالی که هنرمند تئاتر باید به صورت مستمر کار کند تا کار او تأثیرگذاری داشته باشد. وقتی گروه تئاتر وجود داشته باشد تماشاگر تئاتر به وجود می‌آید و گروه‌ها شناسایی می‌شوند و کسانی که توان کاری و ارتباط با مردم را دارند باقی خواهند ماند و بقیه حذف خواهند شد، برخلاف آنچه اکنون اتفاق می‌افتد و ما تصمیم می‌گیریم که چه کسی نمایش اجرا کند و در برخی مواقع کسانی که مستحق حذف شدن هستند امکانات اجرا دریافت می‌کنند.
راد با اشاره با پذیرش بی‌رویه دانشجو د این حوزه و تب مدرک‌گرایی، خاطرنشان کرد: در حال حاضر ما سالی حدود هزار و چهارصد فارغ‌التحصیل رشته هنرهای نمایشی داریم، سال گذشته یکی از دانشکده‌های اعلام کرد که ۷۰۰ دانشجوی دکتری می‌پذیرد و این نشان می‌دهد که ما به سراغ مسائلی رفتیم که اساساً در هیچ کجای دنیا صورت نمی‌گیرد و ما کم‌تر هنرمند بزرگ جهانی داریم که مدرک دکتری داشته باشد.
مدیرعامل خانه تئاتر ادامه داد: هنرمندان بزرگ جهان از مدارس تئاتری فارغ‌التحصیل شدند و ما به جای اینکه مدارس تئاتری داشته باشیم دانشکده‌هایی را تأسیس کردیم که در سنی که دانشجو وارد آن می‌شود دیگر مناسب کار تئاتر نیست، چرا که بدن و صدای او شکل گرفته است و تغییری پیدا نمی‌کند. متأسفانه ما اساساً در این زمینه‌ها هیچ نوع بررسی نداشتیم. من فکر می‌کنم اگر در ارتباط با هنر توجه و دقت خاصی صورت گیرد، حداقل ۴۰ درصد از معضلات این کشور از بین خواهد رفت.
علی مرادخانی معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در واکنش به مباحث مطرح شده، اظهار کرد: ما در اوایل کار بحثی را تحت عنوان توسعه متوازن مطرح کردیم که بر این اساس وقتی توسعه در هر بخشی به شکل متوازن شکل بگیرد، آنگاه می‌توانیم در حوزه‌های مختلف به یک سامان برسیم. ما باید بدانیم که هر حوزه و بخش به چه میزان نیاز به توسعه دارد. این‌ها نکات مهم فرهنگی کشور هستند. هر اندازه که بتوانیم توسعه متوازن را تعریف کنیم کمکی خواهد بود برای اینکه به یک نگاه منطقی نزدیک‌تر شویم.