به گزارش فرهنگ امروز به نقل از روزنامه شرق؛ «سیاست دولت یازدهم از ابتدا مخالفت با فیلترینگ بوده و همچنان هست و تا آخر عمر این دولت هم خواهد بود؛ ازاینرو مخابرات تصمیمی برای فیلتر تلگرام ندارد». این جمله داوود زارعیان، سخنگوی شرکت مخابرات ایران کافی بود تا مشخص شود با تمامی کشوقوسهایی که سر موضوع تلگرام وجود دارد، فعلا این شبکه پیامرسان موبایلی فیلتر نشود. در نهایت، در چالش فیلترشدن یا نشدن تلگرام، رأی به فیلترنشدن داده شده تا اینبار، این شبکه پیامرسان موبایلی به اتفاقنظر، به حیات خود ادامه دهد. فیلترینگ تلگرام منتفی شد تا نهتنها کاربران عادی، بلکه سازمان، شرکتها، خبرگزاریها، صداوسیما، هنرمندان، دیپلماتها و... بتوانند به فعالیت خود برای تولید محتوا، رصد اخبار و ارسال اطلاعات ادامه دهند. اسفنانی دراینباره به «شرق» میگوید: جلسه روز گذشته با ارائه دو گزارش، یکی از سوی پلیس فتا و دیگری از سوی کارگروه تعیین مصادیق شروع شد و همه اعضا نیز حضور داشتند.
شبکه پیام رسان تلگرام در جلسه عصر روز گذشته کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه مسدود نشد.جلسه کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه اینترنتی، در خصوص بررسی و اتخاذ تصمیم برای مسدود سازی تلگرام تشکیل و پس از بررسی و تبادل نظر به اتفاق آرا مصوب شد وزارت ارتباطات اقدامات لازم جهت تقویت شبکه های اجتماعی بومی را به عمل آورد. همچنین در این جلسه مقرر شد چنانچه شبکه تلگرام ظرف مدت محدودی اقدامات لازم برای تبعیت از قوانین و مقررات کشور را انجام ندهد نسبت به فیلتر و مسدود سازی آن شبکه اقدام شود.
تاکنون دوبار کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، فیلترینگ تلگرام را در دستور کار خود قرار داد و که هر دو بار به دلیل بهحدنصاب نرسیدن اعضای آن، رأیگیری درباره این موضوع به جلسه بعد موکول شد. حساسیت درباره تلگرام از آنجا آغاز شد که گزارشهایی مبنی بر گسترش برخی گروههای غیراخلاقی و ضدانقلاب منتشر شد که پیرو آن مسئولان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات بارها اعلام کردند در مکاتبات خود با مدیران تلگرام خواستار انسداد این گروهها شدند تا از فیلترینگ کلی تلگرام صرفنظر کنند. گرچه مدیران تلگرام نیز کجدار و مریز بعضا اعلام کردند دسترسی به برخی گروههای غیراخلاقی را مسدود کردهاند، اما مسئولان دستگاه قضائی براین باور بودند همچنان دسترسی به این گروهها میسر است. با وجود این، حضور نهادهای رسمی دولتی، سیاسی، هنری، ورزشی و برخی خبرگزاریهای رسمی در تلگرام، تردیدهایی را درباره فیلترشدن این شبکه پیامرسان موبایلی مطرح میکردند. نکته درخور توجه آنکه بخشهای مختلف سازمان صداوسیما، از طریق راهاندازی کانالهای خبری در تلگرام، سعی در استفاده حداکثری از فضاهای رسانهای برای تعامل با مخاطبانشان را دارند. اعلام راهاندازی کانال رسمی معاونت سیما از سوی تلویزیون، آن هم در شرایطی که شبکه دوم سیما اقدام به گفتوگوی ویژه خبری درباره فیلترشدن یا نشدن تلگرام میکند و نیز تلاش اینکه این شبکه اجتماعی هرچه زودتر فیلتر شود، نکتهای درخور توجه است.
تعداد کاربران ایرانی تلگرام - بنابر آمار ارائهشده، نزدیک به ١٤ میلیون ایرانی از تلگرام استفاده میکنند_ و تأکید مسئولان وزارت ارتباطات بر دسترسی آزاد به اطلاعات، زمینه را برای نرسیدن به توافق کلی برای فیلترشدن تلگرام فراهم کرد. نکته درخورتوجه در آخرین گزارشها و بررسیها درباره فیلترشدن یا نشدن تلگرام، در گفتوگوی ویژه خبری شبکه دو سیما، ارائه شد که در آن دو نفر از اعضای کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه با دو نفر از کارشناسان فرهنگی و فضای مجازی به بیان دیدگاههای خود پرداختند که سرانجام غیر از یک نفر دیگر، میهمانان بر فیلترنشدن تلگرام تأکید داشتند. دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه دراینباره میگوید: اینکه عدهای فکر میکنند قوهقضائیه به دنبال حذف شبکههای اجتماعی است، برداشت غلطی است. عبدالصمد خرمآبادی معتقد است بحث فیسبوک با شبکههای اجتماعی موبایلی متفاوت است؛ ما به دنبال اجرای قانون هستیم، بنابراین با فیلترشدن شبکههای اجتماعی موافق نیستیم. او میافزاید: با نفس شبکههای اجتماعی مخالف نیستیم؛ زیرا با شبکههای اجتماعی انقلاب را پیروز کردیم و باید از امکانات فضای مجازی بهخوبی استفاده کنیم. او ادامه میدهد: ما با شبکههای اجتماعی که به قانون احترام نمیگذارند و آن را اجرا نمیکنند به عنوان مجری برخورد میکنیم.
اسفنانی، نماینده مجلس شورای اسلامی و نماینده عضو کارگروه نیز موافقنبودن خود را با فیلترشدن تلگرام بیان کرده و گفته است: البته باید شرایط مربوط به جلسه را بررسی کرد و در نهایت باید نظر اکثریت حاکم شود. به نظر میرسد تمامی نگرانی مسئولان به سرورهای این شبکه پیامرسان موبایلی مربوط میشود که در خارج از ایران است و به گفته اسفنانی امکان نظارت دقیق اساسا در داخل کشور وجود ندارد که بتوان بخشی از آن را فیلتر یا پالایش کرد؛ بنابراین اگر بنا باشد تلگرام فیلتر شود ناگزیر باید بهطورکامل امکان استفاده از آن در داخل کشور فراهم نباشد. او بر این باور است در طول مدتی که در بحث برخورد با شبکههای اجتماعی یا موارد دیگر، اقدامات سلبی صورت گرفته خیلی نتیجه گرفته نشده است.
حسن عباسی، کارشناس مسائل فرهنگی نیز در برنامه ویژه خبری مزیت نسبی این شبکهها بهویژه شبکههای اجتماعی موبایلی در کشور را بسیار بیشتر از مخاطرات اخلاقی و امنیتی آن میداند و میگوید: باید با سعهصدر بیشتر این بحث را دنبال کرد و در چارچوب قانون با آن برخورد شود.
روحالله مؤمننسب، کارشناس فضای مجازی نیز در این برنامه به ارائه آماری پرداخته و میگوید: ٧٥,٦ درصد کاربران تلگرام، ایرانی هستند و ۲.۲ درصد نیز از اعضای تلگرام روسی هستند. او حتی مدعی شد روسها خود به دنبال فیلترکردن تلگرام هستند. او تلگرام را پدیدهای صهیونیستی دانسته و گفته است شبکههایی چون تلگرام وقتی وارد کشور میشوند از هیچجا مجوز نمیگیرند و به هیچجا مالیات، عوارض و حقالامتیاز نمیدهند. بحثهای فلیترشدن یا نشدن تلگرام درحالیدر ایران ادامهدار بوده که رئیس شورای فیلترینگ، وزیر ارتباطات روسیه و نمایندگان مجلس این کشور با فیلترکردن تلگرام به بهانه مبارزه با داعش مخالفت کردند. به گزارش خبرآنلاین پس از مخالفت رسمی با فیلترشدن تلگرام، الکساندر آگه یف (آقایوف)، نماینده مجلس روسیه (تنها نماینده پیشنهاددهنده مسدودشدن تلگرام)، درخواست تجدیدنظر دراینباره را برای سرویس امنیتی دولت روسیه/FSB ارسال کرد. او در نامه تجدیدنظر خود آورده است اخیرا داعش از طریق تلگرام فعالیت یارگیری خود در فضای مجازی را شروع کرده و شهروندان روسی را به استخدام درمیآورد. اما پاول دوروف، مدیر و مؤسس تلگرام در صفحه شخصی خود نوشت بهتر است واژههای موردنظر مسدود شوند تا مشکل حل شود. در همین حال نیکلای نیکی فوروف، وزیر ارتباطات روسیه نیز گفته: سیاست ما فیلترکردن اپلیکیشنها نیست؛ زیرا در استراتژی توسعه فناوری اطلاعات روسیه چنین چیزی امکان ندارد و هیچ شبکه پیامرسان و هیچکدام از شبکههای اجتماعی نباید فیلتر شوند. او گفت: اگر اینطور باشد باید ماشینهای تویوتای ژاپن را نیز تحریم کنیم؛ چراکه داعش از آنها استفاده میکنند. درهمینحال دیمیتری مارینیچف، بازپرس و رئیس کمیته فیلترینگ کرملین، ایجاد هر نوع محدودیت برای تلگرام را رد کرد و در مصاحبه رادیویی خود در روز ١٦ نوامبر پیشنهاد داد ارتباط فنی منطقه خاصی که تروریستهای داعش در آن با کاربران روس ارتباط دارند، قطع شود.