فرهنگ امروز/ پيام رضايي:
ظاهرا حواشي نمايش «ترور» پاياني ندارد. حواشي اين نمايش از سقوط پيشاني تئاتر شهر كه مهرماه و در پي آماده‌سازي دكور اين نمايش اتفاق افتاد، شروع شد و در ادامه با مطرح شدن بحث بازسازي، مديريت روند آن، عامل اصلي اين اتفاق و مسائلي از اين دست در صدر اخبار حوزه تئاتر قرار گرفت. پس از حل مقطعي اين مساله نوبت به تغيير بازيگر اصلي رسيد. ميترا حجار كه قرار بود در اين نمايش نقش قطام را بازي كند از حضور در اين نمايش كناره گرفت و حضورش را مشروط به اجرا در سالن ديگري دانست. ظاهرا حجار بابت اجرا در سالن اصلي تئاتر شهر و در پي حادثه سقوط پيشاني تئاتر شهر نگراني‌هايي داشت. اما حميدرضا نعيمي كارگردان اين نمايش در واكنش به اين اتفاق هم مسوولان تئاتر شهر را مورد نقد قرار داد و هم اعلام كرد هرگز به خاطر يك بازيگر زحمات گروهش را ناديده نمي‌گيرد و در نهايت هم ميترا حجار در آستانه آغاز نمايش از گروه جدا شد. نعيمي در گفت‌وگو با «اعتماد» اعلام كرده بود: «برخي از مسوولان تئاتر شهر با بازيگر من صحبت كردند و او را ترساندند». نمايشي كه با فرو ريختن بخشي از پيشاني سالن اصلي به تاخير افتاده بود با رفتن يكي از بازيگران اصلي‌اش باز هم به تاخير افتاد و سرانجام با تاخيري طولاني و جايگزين شدن «يكتا ناصر» به جاي ميترا حجار اجراي نمايش آغاز شد. اما با گذشت تنها چند روز از نمايش باز هم «ترور» دستخوش حواشي تازه‌اي شد. سه‌شنبه‌شب سوم آذرماه بود كه حميدرضا نعيمي، كارگردان نمايش «ترور» پس از پايان اجراي اين اثر اعلام كرد: «در اعتراض به مديريت ضعيف تئاتر شهر اين نمايش را متوقف خواهد كرد. ». اين نويسنده و كارگردان گفت: با وجود صرف هزينه ٢٠٠ميليون توماني براي به صحنه بردن اين نمايش و تمرين ٩٠ روزه گروه در اعتراض به مديريت تئاترشهر، نمايش خود را متوقف خواهد كرد و متذكر شد به خاطر اينكه براي دو شب آتي نيز بليت‌فروشي شده است اين نمايش حداكثر تا دو شب ديگر روي صحنه خواهد بود و پس از آن ديگر اجرايي نخواهد داشت. اين صحبت‌هاي نعيمي و توقف اجراي «ترور» سرآغاز موجي از اظهارنظرها و موضع‌گيري‌ها در مورد اين تصميم بود كه هنوز هم ادامه دارد.
فرداي آن روز يعني چهارشنبه چهارم آذرماه مديريت مجموعه تئاتر شهر نسبت به حرف‌هاي نعيمي واكنش نشان داد و روابط عمومي اين مجموعه در اطلاعيه‌اي اعلام كرد از روز جمعه «ترور» اجازه اجرا نخواهد داشت. در اين اطلاعيه با تاكيد بر اينكه در طول تمرينات و اجرا بيشترين همكاري با اين گروه انجام شده است، آمده بود: «اما متاسفانه حاشيه‌سازي‌هاي مكرر كارگردان نمايش به كاركنان زحمتكش اين مجموعه بر مبناي استشهادها و گزارش‌هاي موجود و ايجاد فضايي منفي بر مبناي توهم توطئه، فضا را روز به روز براي همكاري مناسب، تنگ‌تر و تنگ‌تر ساخت.»
نكته جالب اينجاست كه مسوولان تئاتر شهر در اين بيانيه اتفاقات پيش آمده براي پيشاني تئاتر شهر را هم به نوعي نتيجه اين عدم همكاري دانسته است! «اما مديريت و كاركنان مجموعه تئاترشهر در سكوت به اين همكاري براي پاسخگويي به درخواست‌هاي گروه ادامه دادند كه يكي از اصلي‌ترين نمونه‌هاي آن تغيير مكان پيشاني سالن اصلي با وجود هشدارهاي مكرر امنيتي بود كه به لحاظ مادي و به ويژه معنوي باعث خسارت به مجموعه شد.»
در نهايت روابط عمومي مجموعه تئاترشهر با گفتن اينكه اين سكوت و بردباري مجموعه «از سوي كارگردان نمايش، به درستي معنا نشده و باعث بهانه‌جويي‌هاي هرچه بيشتر، هتاكي و بي‌احترامي و جوسازي و دروغ پردازي، نه فقط عليه تئاترشهر بلكه كل مركز هنرهاي نمايشي و معاونت محترم هنري شده است» اعلام كرد اين مجموعه تنها تا روز جمعه ميزبان اين نمايش است. در پايان هم از «تماشاگران فهيم تئاتر كه سرمايه‌هاي اصلي اين هنر هستند» عذرخواهي شده است. حسين پاكدل در يادداشتي خطاب به نعيمي خواست تا او از اين تصميمش منصرف شود: «بزرگوار مگر مي‌شود نمايش تازه متولد شده‌اي كه اين همه مدت تو و خيل كثير هنرمندان روي صحنه و پشت صحنه بابتش زحمت كشيده‌اند و اكنون دارد به راه مي‌افتد تا به بالندگي برسد را به همين سادگي سر بريد؟ جواب همكارانت، هنرمنداني كه با اميد و اعتماد به تو پاي در اين مهم گذارده و وقت و عمرشان را صرف كار كرده‌اند، جواب خيل مشتاقان تماشا و جواب خودت را چه مي‌دهي؟ از همه مهم‌تر جواب صاحب اثر را كه به نامش خلق درام كردي- مولا علي(ع) - را چه مي‌دهي؟ چرا از خود بيخود شده به روي اثري با اين درجه از زيبايي تيغ مي‌كشي؟
دليلش هرچه باشد تو حق اين كار را نداشته و نداري. تو بهتر از من مي‌داني اولين شرط كارگرداني مديريت و تسلط بر خود است. چرا دست به انتحار مي‌زني برادر؟ چرا روي صحنه براي مديران بالا دستي تعين‌تكليف مي‌كني؟ اين طور كه سنگ روي سنگ نمي‌ماند. مي‌دانم به اندازه دماوند براي به نتيجه‌رساندن اين كار بزرگ زحمت كشيدي، الان ديگر اين اثر مال تو نيست كه مي‌خواهي خفه‌اش كني، مال تمام آينده است. كار ما تحمل سختي است.»
كاظم هژيرآزاد و بهزاد فراهاني بازيگران اين نمايش هم در گفت‌وگو با خبرگزاري آنا به‌نوعي تلاش كردند تا فضا را آرام كنند. هژير آزاد گفت اين اختلاف با ريش سفيدي قابل حل است و فراهاني هم با اين توضيحات كه «ترور» نمايشي است كه بر تكنيك‌هاي فني استوار است و در صورتي كه افكت در زمان خود پخش نشود يا نور در زمان لازم تابانده نشود، نمايشي كه ساعت‌ها روي هر لحظه‌اش كار شده، دچار مشكل اساسي مي‌شود، اعلام كرد بي‌توجهي نسبت به اين موضوع باعث تصميم كارگردان براي توقف اجرا شده است. او گفت: «من قطع اجراي نمايش را به عنوان اعتراض نعيمي به وضعيت موجود دوست ندارم بنابراين به همراه دوستان از وي خواسته‌ايم كه سكوت كند تا ما در رفع اين مساله كاري كنيم. ما از نعيمي درخواست كرده‌ايم كه اجازه ندهد لطمه به كار وارد شود، اگرچه نياز به اشاره نيست كه اثر توليدشده همچون فرزند كارگردان است و براي خلق آن از جان مايه گذاشته است.»
اميردژاكام نويسنده و كارگردان تئاتر هم در پي اين اتفاق به نوعي هر دو طرف را بي‌تقصير دانست و خواست اجراي نمايش قطع نشود: «بياييد مشكلات را پاي ميز مذاكره و در اتاق مديريت حل كنيد اما به تئاتر اجازه اجرا بدهيد. آقاي مرادخاني، آقاي شفيعي و افرادي مانند بهزاد فراهاني كه در نمايش حاضر هستند نبايد اجازه بدهيد اجرا متوقف شود. براي تاريخ مي‌گويم تا ثبت شود. اين ننگ براي همه ما كه مي‌گوييم «ديالوگ»، «دموكراسي»، «فلسفه» و «انديشه» تا ابد باقي مي‌ماند. ما چطور نقش‌ها را تحليل مي‌كنيم و به شرايط رواني و اجتماعي شخصيت پي مي‌بريم؟ پس اينجا هم بايد همين‌طور رفتار كنيم.»
برخي رفتار نعيمي را نوعي تبليغات مي‌دانند. اتفاقي كه البته مسبوق به سابقه است. با اين‌همه خيلي‌ها هم با اذعان به اين نكته معتقدند كه اين اختلاف ميان حميدرضا نعيمي و پريسا مقتدي (مدير مجموعه تئاترشهر) به نوعي تجلي اختلافي عميق‌تر و كلي‌تر ميان بخشي از جامعه تئاتر و روند كلي اين مجموعه و مركز هنرهاي نمايشي است.
همه اين اتفاقات در حالي است كه روز گذشته و با باز شدن دوباره سامانه فروش بليت نمايش «ترور» حرف و حديث‌ها درباره برطرف شدن جديدترين حاشيه اين نمايش و تصميم گروه اجرايي آن براي ادامه كار در تئاترشهر رنگ و بوي واقعي‌تري به خود گرفته است.
با اين‌همه اين پرسش همچنان باقي مي‌ماند كه چنين موضع‌گيري‌هايي آن هم در عرصه عمومي تا چه حد پايه و اساس واقعي و موثري دارد؟ آيا در اين ميان تئاتر و مخاطبانش تنها و تنها قرباني اين رفتار نيستند؟ پيكر تئاتر كم‌جان‌تر از اين حرف‌هاست كه تحمل چنين اتفاقاتي را داشته باشد. ناگفته نماند كه يك نمايش، يك كارگردان، يك مدير هرگز نخواهند توانست كليت يك هنر را چندان به چالش بكشند. اما جايگاهي كه در اختيار آنان است و البته موروثي است، فراتر از شخص، مي‌تواند لطمات جدي را به دنبال داشته باشد. ما به عنوان مخاطبان تئاتر يكشنبه يا دوشنبه و با آغاز ازسرگيري اجراي اين نمايش با اين سوال قدم به سالن اصلي تئاترشهر خواهيم گذاشت: مشكلي كه به اين سادگي قابل حل بود، چرا تا اين اندازه بايد تشنج ايجاد كند؟
نمايش «ترور» با موضوع ماجراي به شهادت رساندن حضرت علي(ع) در سالن اصلي تئاتر شهر با بازي بازيگراني چون بهزاد فراهاني، يكتا ناصر، فريد قبادي، كاظم هژيرآزاد و... روي صحنه رفته و بنا بود تا دي ماه اجرا داشته باشد.
روزنامه اعتماد