به گزارش فرهنگ امروز به نقل از روزنامه اعتماد؛ پنجمين دوره جشن كتاب سال سينماي ايران پنجم اسفند برگزار مي‌شود. اين تاريخ را اكبر نبوي دبير اين دوره از جشن كتاب سال در نشست خبري اين رخداد اعلام كرد. دبير اين دوره از جشن كتاب سال طي نشستي با اصحاب رسانه در خانه سينما درباره برنامه‌هاي اين دوره از جشن سخن گفت. نبوي در آغاز جلسه به ارايه توضيحاتي درباره ضرورت برپايي چنين جشني در خانه سينما و در زمينه كتاب پرداخت و گفت: «حوزه‌هاي تمدني با نوشتن و كتاب در جهان بشري به وجود آمده و اگر بشر نمي‌توانست بنويسد و مكتوبات خود را به عنوان ميراث براي آيندگان به يادگار بگذارد، هرگز تمدني شكل نمي‌گرفت. » تاكيد نبوي بر ساخت فرهنگ توسط كتاب بود و اينكه «فرهنگ در دل خودش تمدن به وجود مي‌آورد و از همين روي كتاب و سينما جايگاه ويژه‌اي مي‌يابد.» دبير اين دوره از جشن كتاب سال سينما معتقد است «سينما به عنوان يك رسانه جمعي، اكنون ديگر به يك نهاد اجتماعي بدل شده و از هنر هم فراتر رفته است. از همين روي سينما در هر سه ساحت خود يعني صنعت، هنر و رسانه جايگاه مي‌يابد. مساله كتاب و موضوعاتي از اين دست براي اهالي سينما اهميت ويژه‌اي دارد، بدون كتاب مرگ هر فعاليت و نهاد اجتماعي را مي‌توان پيش‌بيني كرد.»
انتقال تجربه و توجه به مباني نظري
«سينما بخشي از دستاوردهايش را از تجربه‌ها به دست مي‌آورد و تجربه‌هاي فعالان عرصه سينما آگاهي‌هاي فني و تكنيكي آن را رقم مي‌زند و بخش ديگر هم جوشش‌هاي دروني است. اما در كنار اين جوشش و درخشش، منابعي كه گروهي از انديشمندان و اهل نظر در كتاب‌ها گردآوري كرده‌اند نيز براي بالندگي سينما نقش بسزايي دارد. باتوجه به رويكرد خانه سينما و جايگاه كتاب در حيات و زيست بالنده سينماي ايران، خانه سينما، جشن كتاب سال سينماي ايران را تدارك ديده است.» اين توضيحات نبوي درباره ضرورت جشن كتاب سال سينماي ايران بود. نخستين دوره اين جشن سال ١٣٨٦ برگزار شد و البته اين جشن «يك دوره به دليل تعطيلي ناخواسته‌اي كه به خانه سيما تحميل شد، برگزاري آن به تعويق افتاد.» در دوره پنجم اين جايزه بر دو رويكرد اصلي تاكيد مي‌شود. طبق توضيحات دبير جشن كتاب سال سينماي ايران، اين رويكردها در تداوم رويكردهاي دوره‌هاي پيشين است و دبيرخانه اين جايزه سعي مي‌كند متكي بر راه آمده وضعيت امروزي خودش را براي حركت فردا سامان بدهد. اما اين دو رويكرد اصلي در اهداي جايزه‌هاي جشن كتاب سال عبارتند از: نخست كتاب‌هايي كه انتقال‌دهنده تجربه باشند و دوم آنكه در حوزه نظري به سينما كمك كنند. دليل توجه به اين دو رويكرد طبق توضيحات نبوي يكي از اين جهت است كه كتابي برآمده از سال‌ها تجربه يك هنرمند سينمايي واجد ارزش است و از طرف ديگر از آنجا كه «سينما روزبه‌روز حوزه‌هاي جديدتري را هم در زمينه فناوري، تكنولوژي و ابزارها و هم در زمينه دانشگاهي تجربه مي‌كند اگر آثاري بتوانند مباني نظري سواد سينمايي را ارتقا بدهند معيار برجسته‌اي در انتخاب آنها خواهد بود.»
هيات داوران
هيات داوران اين دوره از جشن كتاب سال سينماي ايران تركيبي از اعضاي خانه سينما و خارج از خانه سينما است كه عبارتند از: جواد فريدزاده، حجت‌الله ايوبي، حميد دهقان‌پور، محمود اربابي، بهروز افخمي، فرزاد موتمن و مهران كاشاني. در اين ميان نام حجت‌الله ايوبي به عنوان رييس سازمان سينمايي، بهروز افخمي فيلمساز و مجري برنامه هفت كه حضورش حواشي فراواني را ايجاد كرده است و البته فرزاد موتمن جلب‌توجه مي‌كند.
شمارگان پايين كتاب؛ دغدغه هميشگي
مساله سرانه پايين مطالعه و شمارگان پايين كتاب در ايران يكي از دغدغه‌هاي هميشگي اهالي كتاب و نشر است. شمارگان پايين كتاب‌ها صرف حوزه ويژه‌اي نيست و تمامي حوزه‌ها و از جمله سينما را در برمي‌گيرد. اما نبوي معتقد است «جشن كتاب سال سينماي ايران توانسته انگيزه‌اي در ناشران براي توليد كتاب‌هاي مربوط به حوزه سينما ايجاد كند و در افزايش روند اين توليد تاثيرگذار بوده و از اين رو نشان‌دهنده هدف‌گذاري صحيح جشن كتاب سال سينماي ايران بوده است.» براساس آيين‌نامه جشن كتاب سال سينماي ايران تاكنون كتاب‌هاي برگزيده هر دوره جشن كتاب سال سينماي ايران از سوي خانه سينما به تعداد ٢٠٠ نسخه از ناشران خريداري شده و به اعضاي خانه سينما اهدا مي‌شود. داستاني كه البته در ساختار دولتي مسبوق به سابقه است و خيلي‌ها معتقدند برخي از آمارهاي فروش بالاي كتاب از همين طريق به دست آمده است؛ شيوه‌اي كه لزوما به معناي استقبال مخاطبان از كتاب نيست. البته دبير اين دوره از جشن كتاب سال گفت كه خريداري اين تعداد كتاب اندك است اما باتوجه به بودجه خانه سينما صورت مي‌گيرد و در نظر دارند اين تعداد را در آينده افزايش دهند. همچنين به گفته او اين آثار باتوجه به نياز هريك از صنف‌ها در اختيار آنها قرار مي‌گيرد.
ضعف نظري در سينماي ايران
در حالي‌كه بهروز افخمي در برنامه هفت به عنوان مهم‌ترين برنامه سينمايي كشور و مصاحبه‌هايش، در كنار مسعود فراستي تلاش مي‌كنند تا سينما را به عنوان يك حرفه تجربي و به دور از نظريه‌پردازي‌هاي روشنفكرانه نشان دهند، اكبر نبوي نظر ديگري دارد: «بايد صادقانه اعتراف كرد كه در حوزه نظري سينما ضعف جدي داريم. هنوز نتوانسته‌ايم با توجه به آثار خوبي كه داشته‌ايم نظريه‌هاي مرتبط با اين آثار را تبيين و تدوين كنيم. براي مثال روزگاري از سينماي ايران به عنوان مكتب فارابي ياد مي‌شد؛ چراكه بنياد سينمايي فارابي در تعامل با جشنواره‌هاي خارجي بود و از طرفي تاكيد بيشتر فيلم‌هاي سينماي ايران بر مباني انساني يا وجه شاعرانگي سينما بود. اما در همان دوران هم نتوانستيم نظريه‌هاي اين مكتب را تدوين كنيم و در حال حاضر نيز ديگر چندان مورد توجه قرار نمي‌گيرد. اما با وجود تمامي اين ضعف‌ها كتاب‌هاي خوبي در حوزه نظري سينما منتشر شده است.»