به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ نشست خبری دهمین جشنواره شعر فجر صبح امروز با حضور اسماعیل امینی دبیر علمی این جایزه و مهدی قزلی دبیر اجرایی آن در بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان برگزار شد.
در این نشست خبری اسماعیل امینی در سخنانی عنوان کرد: در سال‌های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی جریان شعر فارسی دچار تحولاتی شده که از منظر ما دوست‌دارن شعر که سعی داریم نگاهی علمی و پژوهشگرانه به شعر فارسی داشته باشیم بسیار قابل توجه است. به باور من در سال‌های بعد از انقلاب اسلامی جریان شعر فارسی چه از نظر تعداد شاعران و چه از نظر گستردگی نوع شعر، توسعه بسیار قابل توجهی پیدا کرده است.
وی افزود: در هر دوره‌ای از جریان شعر فارسی یک گونه شعری بر سایر گونه‌های آن غلبه می‌یافته است اما در دوران پس از انقلاب همه گونه‌ها در کنار هم رشد کرده‌اند و جدال بیهوده درباره قالب‌ها به نفع شعر کنار گذاشته شده است. به همین دلیل است که بعد از انقلاب اسلامی اقبال به شعر زیاد شده و از میان همان‌هاست که کتاب خوب نیز بیرون می آید. ما در هیچ دوره‌ای از تاریخ ادبیات ایران مانند امروز حضور شاعران زن را شاهد نبوده‌ایم و پدیده شعر جوان نیز به طور قطع یکی از پدیده‌های شعری پس از انقلاب اسلامی است.
جشنواره شعر فجر یک تصمیم دولتی نیست
امینی ادامه داد: جشنواره شعر فجر پاسخی است به توسعه ملی شعر فارسی و نه یک تصمیم دولتی. این جشنواره پاسخی است به پرشماری تولید ادبی و نقد کتاب‌های منتشر شده در کشور. البته به باور من تنها جایی که باید کتاب‌های شعر داوری شود تنها اینجا نیست. جامعه نمی‌تواند منتظر باشد که سالی یکبار این جایزه برگزار شود و به نیاز او پاسخ دهد ما این ظرفیتی را داریم که هر ماه یکبار یک نخبه ادبی دانشگاهی را در زمینه شعر انتخاب و معرفی کنیم.
دبیر علمی جشنواره شعر فجر با بیان اینکه اعتبار جشنواره‌ها به اعتبار آنهایی است که جشنواره‌ها را پشتیبانی می کنند گفت: خیلی از جوایز ادبی به شکلی سمبلیک اهدا می‌شوند اما خیلی‌ها دوست دارند تا در آن برگزیده شوند.
بهترین شیوه داوری، انتخاب کتاب سال است
امینی در ادامه با اشاره به شکل جدید برگزاری این جشنواره افزود: در شیوه قبلی برگزاری این جشنواره شاعران باید شعر برای داوری ارسال می‌کردند که مشخص نبوده برای آنهاست یا نه اما در شیوه فعلی همه آنهایی که صاحب کتاب هستند می‌توانند در آن شرکت کنند.
وی افزود: در شیوه سابق همه توان شعری کشور دخالت داده نمی‌شود و عده‌ای هم اصلا با خبر نمی‌شدند و از طرفی شاعران حرفه‌ای هم دوست نداشتند که به این شکل مورد قضاوت قرار بگیرند. از طرف دیگر انتساب شعر به شاعر نیز مشکل بود و راهی برایش تدارک دیده نشده بود اما وقتی شیوه به داوری کتاب مبدل شد این مشکلات حل شده و همه چیز معلوم و مشخص است.
رسانه‌ها عادت کرده‌اند به سیاسی نگاه کردن
وی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره انتخاب هیئت علمی از یک طیف فکری خاص و شائبه زیر سوال رفتن ملی بودن این جشنواره و دربرگیری همه تفکرات در داوری‌های آن، اظهار کرد: داوران ما بر پایه توانایی هنری خود انتخاب می‌شوند اما فضای رسانه‌ای ماست که دوست دارد همه چیز را سیاسی ببیند و بیشتر دنبال این است که کدام شاعر انقلابی است و کدامیک ضدانقلاب. غالبا بچه‌های فرهنگی رسانه‌ها از ما سوالات علمی و ادبی کم می‌پرسند و رسانه هم که در دست اهل سیاست است. من از شما سوال می‌کنم که برگزیده سال قبل جشنواره شعر فجر چرا در هیچ رسانه‌ای معرفی نشد؟ چرا کتاب‌های برگزیده در رسانه‌ها معرفی نشد؟ اگر ما حاشیه‌های پوچ سیاسی داشتیم شما بیشتر از ما خبر کار می‌کردید. ما از همه آنهایی که می‌توانستند به ما کمک کنند تقاضای کمک کردیم. برخی تمایل ندارند با ما کار کنند و برخی هم کسب و کارشان در مخالفت است و کلا با هیچ چیز موافق نیستند.
امینی ادامه داد: به من پیغام داده‌اند که برای شاعران مستقلی که در هیچ جشنواره دولتی حضور نداشته‌اند چه تمهیدی سنجیده‌ای که در جشنواره بیایند. لیست آنها را گرفتم و به آنها گفتم که آقایان در کدام جوایز و کجاها شعر خوانده‌اند. دوستان؛ من که خود شاعر منتسب به انقلاب اسلامی هستم در ۹ دوره قبلی جشنواره شعر فجر که منتصب به دولت می‌کنیدش، شعر نخوانده‌ام. وقتی ما از طیف روشنفکر دعوت می‌کنیم که بیا و در کنگره شعر دفاع مقدس شعر بخوان می‌گوید نه اما هماندها می‌روند و به مناسبت دهه فجر در نشست شعر خوانی در فلان سفارتخانه یا کشور خارجی شعر می‌خوانند. چرا؟ چون سفر خارجی دارد و کمتر خبری از آن درز می‌کند.
سیاست و فرهنگ دو امر مستقل است
دبیر علمی جشنواره شعر فجر افزود: کتاب را دست می‌گیرند و می‌گویند شاعرش کیست و ناشرش که،کسی کاری ندارد که محتوایش چیست. این نگاه به ضرر فرهنگ است. ۴۰ سال است که من شعر می‌گویم و حتی یک اظهارنظر سیاسی هم نداشته‌ام.
امینی ادامه داد: شما تا به حال از من اظهار نظر سیاسی شنیده‌اید؟ از کسی مانند محمد علی بهمنی چطور؟ سیاست یک چیزی است و فرهنگ چیز دیگری. این فضا غلط است. من از سیاست بی‌اطلاعم. اگر کتابی خوب بود آن را معرفی می‌کنم اگر هم بد؛ نه. برایم فرقی ندارد شاعرش مبارز فلان گروه است یا دولتی. معیارمان اگر ادبیات باشد همه چیز حل می‌شود اما متاسفم که در دانشگاه هم اگر من کتابی معرفی کنم که در آن شعری از فروغ و شاملو باشد دانشجویم به من می‌گوید آفرین از شما خوشم آمد و اگر نباشد می‌گوید از شما بعید بود استاد! در هیچ کجای دنیا مثل ایران سیاست اینقدر بر علم و فرهنگ ارجحیت ندارد و همین شده که ما کتاب را باز نمی‌کنیم وتنها با ظاهرش قضاوت می‌کنیم.
وی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره داوری آثار یدالله رویایی و دیده شدن او در جشنواره نیز گفت: این آقای رویایی اصلا چقدر شعرش خوانده شده و اصلا ایشان کجای شعر ایران است؟ من بر اساس مقاله‌ها و شعرهایش این را می‌گویم. ایشان نه در شعر فرد مهمی است و نه در مقاله نویسی. یکی از مقالات و حرف‌هایش هم درست نیست.
امینی ادامه داد: ایشان درباره مولانا مقاله نوشته و در آن شعر سنایی را که وزن متفاوتی دارد به جای شعر مولانا معرفی کرده است. شما به یک بچه هم که مثنوی خوانده باشد اگر این را عرضه کنی می‌فهمد که ایشان اشعار را اشتباه نوشته. می‌گویند رویایی خوب است. چرا؟ چون خوب فحش می‌دهد و مخالف است. ملاک قضاوت من اما علمی و بر پایه شعر و خواندن است و نه سیاست!