به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ نوزدهمین کارگاه فلسفه اخلاق، با موضوع چگونه روش نقلی را در مطالعات اخلاق اسلامی به سرانجام برسانیم؟، یکشنبه ۴ بهمن ماه، ساعت ۱۹ با سخنرانی محمد فتحعلی خانی به صورت آنلاین پخش خواهد شد.
محمد فتحعلی خانی رئیس پژوهشکده علوم اسلامی، در رابطه با اخلاق، کتاب آموزه‌‌های بنیادین علم اخلاق و چند مقاله دیگر را به رشته تحریر درآورده است.
در ادامه کارگاه فلسفه اخلاق، گزارشی از کتاب «استنباط آموزه اخلاقی از متون دینی و ادله لفظی» تالیف حجت الاسلام والمسلمین محمد عالم زاده نوری، توسط حنیف نصرالهی ارائه می شود.
این کارگاه با همکاری دانشگاه مجازی المصطفی(ص) به صورت آنلاین پخش خواهد شد. این اولین همکاری خانه اخلاق پژوهان جوان با همکاران گروه اخلاق این دانشگاه است.
چکیده گزارش در زمینه فلسفه اخلاق اسلامی در ذیل می آید:
بسیاری از متون اخلاق اسلامی در معناشناسی مفاهیم اخلاقی و شناسایی احکام اخلاقی به آیات و روایات استناد می‌کنند. این کار عمدتا تحت تأثیر علم فقه و روش‌شناسی آن صورت می‌پذیرد. غالبا ترغیب کننده اخلاق پژوهان مسلمان در رجوع به متن برای شناخت احکام اسلامی ناشی از این واقعیت است که بعثت رسول اکرم صلی الله و علیه و آله به فرموده خود ایشان برای تمیم مکارم اخلاق است. لذا نمی‌توان تصور کرد که چنین رسالتی بدون اعلام و تعلیم احکام اخلاقی و معرفی روش های تحلی به اخلاقیات صورت پذیر باشد. تقویت کننده‌ی این رهیافت فراوانی مواضع و مواعظ اخلاقی در کتاب و سنت است.
رجوع اخلاق نگاران مسلمان به قرآن و روایات با توجه به نکات فوق قابل توجیه است، لیکن این به معنای مستغنی بودن اخلاق اسلامی از مباحث روش‌شناختی نیست. مقدمه کتاب استنباط آموزه اخلاقی از متون دینی و ادله لفظی نوشته ی حجت الاسلام و المسلمین عالم زاده ی نوری ضمن شناسائی حیطه‌های مختلف اخلاق پژوهی متن‌گرا در اسلام، میان فقه الاخلاق (به معنایی نزدیک به علم اخلاق اسلامی) و فقه الاخلاق (به معنایی نظیر فقه عبادات و معاملات) فرق می نهد و می کوشد بخش‌هایی از روش رجوع به متن در فقه الاخلاق به معنای نخست را معرفی نماید.
این مقدمه در عین حال، مبحث روش‌شناسی اخلاق اسلامی (به عنوان مبحثی معرفت شناختی) را جز به صورتی جسته و گریخته طرح نمی‌کند. این مقدمه امّا چارچوب مناسبی را برای ورود به مباحث روش‌شناسی علم اخلاق به دست می دهد. راقم این سطور با استفاده از این چارچوب به پرسشهای ذیل عطف توجه خواهد کرد و در فراهم آوردن اصولی برای پاسخگویی به آنها خواهد کوشید: آیا پرسش ها (با توجه به موضوعات و محمول هایشان) روش پاسخ خود را متعین می کنند؟، آیا پرسشهای اخلاقی قابلیت پاسخگویی به روش نقلی را دارند؟ و آیا تکثر روش شناختی در اخلاق اسلامی پذیرفتنی است؟
