به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ «دانشنامه ادبیات جهان» ترجمهای است از کتاب Merriam-Webster's Encyclopedia of Literature که در سال ۱۹۹۵ منتشر شده است. این دانشنامه دربردارنده مداخلی در معرفی نویسندگان و شاعران، آثار ادبی، رویدادهای بزرگ ادبی، اصطلاحات ادبی، نهضتها، جوایز ادبی و مانند آن است.
جلد اول «دانشنامه ادبیات جهان» شامل حروف A و B است و جلد دوم حروف C و D را دربر میگیرد. ویرایش علمی این مجموعه از سوی محمدعلی سلمانی ندوشن، وحید قهرمان، غلامرضا معینالدین قمیشه و کمال پولادی، ویرایش ادبی از سوی فرشته آهنگری، اصغر اسمعیلی، مریم علینژاد و شیده شهریاری و ویرایش نهایی توسط مسعود امیرخانی صورت گرفته است.
واژهنگاری این دانشنامه نیز از سوی گوهر نصرتی، سهیلا شمسالله، فرشته اسدی جوزانی، نسترن حاجیزاده سابق و زهرا مجاور انجام شده است و نمونهخوانی به عهده فرهاد دیناری، میترا اوحدیان، سریر کریمی، لیزا افشار تاجری و مهبد حاجیمحمدابراهیم طهرانی بوده است.
ویژگی مبتکرانه این اثر، بر همآمیزی هنرمندانه دو ابزار سنتیِ کتابهای مرجع یعنی «دانشنامه» و «فرهنگ لغت» است. به همین علت مخاطب با منبعی غنی از اطلاعات پیرامون ادبیات مواجه میشود؛ افزون بر آنکه در این اثر، مجموعه اطلاعات متنوعی از ادبیات همچون ادبیات کودک، علمی-تخیلی، داستان کارآگاهی، داستان فانتزی، داستان تاریخی گردآمده است، دامنهای وسیع از قالبها و گونههای ادبی مثل رمان، شعر، نمایشنامه، مقاله، و نقد ادبی را نیز دربر میگیرد.
در مقدمه کتاب اصلی آمده است: «کتابهای مرجع از مؤثرترین ابزارهای در اختیار ما هستند که به کمکشان میتوانیم داشتههایمان را ساماندهی کنیم. سودمندترین کتاب مرجع پیرامون ادبیات، به ما یاری خواهد رساند تا اطلاعات زندگینامهایِ بزرگترین نویسندگان جهان و نیز حتی نویسندگان کمتر شناختهشده را بیابیم. چنین کتابی پیرنگ داستانهای موردعلاقه را به یادمان میآورد و ما را از اهمیت یک رمان حماسی آگاه میسازد. این کتاب مرجع ما را با مهمترین شخصیتهای ادبی آشنا میکند، معنای یک اصطلاح ادبی را برایمان شرح میدهد و اهمیت یک سبک یا نهضت ادبی را توصیف میکند. چنین اثری به ما اجازه خواهد داد تا در کمترین زمان ممکن، سبک خاصی از نقد را مرور کنیم و البته به ما میگوید شکلِ صفت گونه نام یک نویسنده چه مفهومی را منتقل میکند. اگر، افزون بر این، ریشهشناسی واژگان و سرنخی برای تلفظ آنها را نیز ارائه بدهد، آنوقت کتابی رضایتبخش در اختیار داریم، یک کتابِ راهنمای حقیقی».
این مختصات، دانشنامه ادبیات جهان را به گنجینهای منحصربهفرد و یک مرجع ادبی قابلاعتنا تبدیل ساخته است.
منوچهر اکبری، رئیس بنیاد دانشنامه نگاری ایران در مقدمه کتاب با اشاره به اهمیت ترجمه این کتاب گفته است: «دانشنامه ادبیات جهان ترجمهای است از کتاب Merriam-Webster's Encyclopedia of Literature است که بنیاد دانشنامهنگاری ایران بنا به ضرورتهای مذکور از سالهای دور ترجمه آن را در نظر داشت و با همت همکاران ارجمند و دیگر علاقهمندان از حرف A تا D آن در دو مجلد به فارسی برگردان شده است تا در منظر نقد و نظر اصحاب ادب و نقد قرار گیرد. امید که با تسریع در ترجمه و چاپ مجلدات بعدی، که تا ۴ مجلد دیگر برآورد میشود، تا حدی جبران تأخیر مجلدات اول و دوم صورت پذیرد و بعون الله تعالی در سال جدید بتوان دوره کامل اثر را در اختیار مشتاقان و محققان این حوزه ادبی قرار داد.»
در قسمتی از جلد یک این کتاب در معرفی محمدتقی بهار آمده است: «بهار، محمدتقی (ت.۱۸۸۵، و. ۲۲ آوریل ۱۹۵۱ تهران) یکی از بزرگترین شاعران اوایل قرن بیستم ایران. بهار بهعنوان شاعر دربار مظفرالدین شاه، جانشین پدرش، صبوری بود؛ اگرچه کمکم از دربار دوری گزید و طرفدار جنبش انقلابی در کشور شد. او در مقام سردبیر در روزنامه لیبرال دموکرات نوبهار، در ستایش قانون اساسی جدید ایران مطلبی نوشت و در جایگاه نماینده مجلس ایران، زندگی سیاسی فعالی داشت و رئیس انجمن ادبی به نام دانشکده شد. این انجمن، روزنامهای را منتشر میکرد که در آن بهار ذوق و سلیقه ادبی سنتی خود را با حمایت از سبک کلاسیک در مقابل شاعران نوگرا بیان میکرد. او از سال ۱۹۲۱ از سیاست کنار گرفت و خود را اساساً وقف تعلیم و برنامههای فرهنگی کرد.»
مجلدات اول و دوم دانشنامه ادبیات جهان (حروف A-D) بهتازگی از سوی بنیاد دانشنامهنگاری ایران در ۱۰۰۰ نسخه منتشر شده و در اختیار علاقهمندان قرارگرفته است. پیشبینی میشود چهار مجلد بعدی آن در سال ۱۳۹۵ منتشر شود.
جلد اول «دانشنامه ادبیات جهان» در ۸۶۴ صفحه و جلد دوم در ۷۳۴ صفحه، هریک با شمارگان ۱۰۰۰نسخه و قیمت ۳۵ هزار تومان منتشر شده است.