به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ نشست نقد و بررسی کتاب «ایران در تاریخ جهان» با سخنرانی ریچارد فولتس، (ایرانشناس) داریوش بوربور (پژوهشگر حوزه ایرانشناسی)، محسن جعفریمذهب (عضو هیات علمی سازمان اسناد و کتابخانه ملی) و ع. پاشایی (مترجم اثر) دوشنبه سوم خردادماه در سرای اهل قلم موسسه خانه کتاب برگزار شد.
دبیری این نشست را بوربور به عهده داشت. ضمن اینکه در این نشست محمدرضا سحاب، دکتر محمود جعفریدهقی، مهرداد ملکزاده و برخی چهرهها حضور داشتند.
فولتس با اشاره به انتشارات آکسفورد گفت: تصورم برای نوشتن کتابی که بتواند قصه تمدن ایران را روایت کند، باید به گونهای باشد که توسعه تمدن و هویت ایرانی را در کنار تمدنهای همسایه (یونانیان، بینالنهرین، هند و چین) بازگو کند. با این انگیزه کتاب «ایران در تاریخ جهان» را تالیف کردم. با این هدف کتاب را به انتشارات دانشگاه آکسفورد که یک مجموعه کتاب با همین مضمون در دست انتشار داشت، پیشنهاد کردم.
وی افزود: البته زمانی که کتاب «ایران در تاریخ جهان» را به آکسفورد پیشنهاد دادم، تصور نمیکردم که آنها در مجموعه خود با نام «تاریخ و تمدن کشورها» چنین کتابی را در نظر نگرفتند. از طرفی انتخاب این انتشارات به این دلیل بود که این اثر برای کتابهای دانشگاهی مفید و از امکانات پخش گستردهای برخوردار است.
این ایرانشناس ادامه داد: در تالیف کتاب به فکر خواننده ایرانی نبودم و آن را تنها برای مخاطب خارجی که علاقهمند به دانستن مطالب تاریخی درباره ایران است، به نگارش درآوردم. در این اثر که یک مقدمه است مطالبی را جای دادم تا خواننده پس از مرور آن مشتاق شود درباره ایران و تمدن آن بیشتر بداند. برای همین مخاطب را به آثار مفصلی که درباره این کشور تالیف شده، ارجاع دادم. اگرچه امروز برخی نگاهها درباره ایران منفی است و این برای منِ ایرانشناس بسیار رنجآور بود. در حالی که این کشور سهم بسزایی در شکلگیری فرهنگ و تمدن دنیا دارد اما این نقش در غرب بسیار کمرنگ است. این کتاب تلاشی برای زدودن این نگاه بود.
فولتس بیان کرد: آرزویم این بود که کتابی درباره ایران مینویسم به حدی جذاب باشد که مخاطبی که از ایران هیچ چیزی نمیداند پس از خواندن آن با خود بگوید چه قدر جالب! واقعا ایران اینگونه است؟ و مشتاق شود تا درباره آن بیشتر بداند. اکنون پس از چاپ آن باید بگویم، کتابم یک دعوتنامه برای شناخت مقدماتی از ایران است که مخاطب را برای دانستن بیشتر از ایران تشویق میکند.
وی افزود: هدف این بود درباره ایران مطالبی نوشته شود که کمتر در این زمینه سخن گفته شده است و از ایرانی سخن به میان بیاید که فراتر از ایران معاصر است و در زمره ایران فرهنگی جای میگیرد. پس از ایران عصر صفویه و افشار کمتر نوشته شد و به ایرانی که روزگاری افغانستان، تاجیکستان، ترکمنستان و سرزمینهای بزرگ دیگری را در خود جای داده بود، پرداخته شد. برایم مهم بود که وقتی سخن از ایران و تمدن ایرانی است خواننده آن ایران بزرگ را تصور کند که فراتر از مرزهای امروزی است.
فولتس در بخش دیگری از سخنانش درباره تصاویری که در کتاب گنجانده شده، گفت: قصد داشتم تابلوی مینیاتور معراج پیامبر و تاثیر آن را در سایر فرهنگها در کتاب بگنجانم. تصویری که نشان (فر) را وارد تاریخ هنر کرد و بعدها به هنر اروپا منتقل شد. تصویری که به نوعی تاثیر فرهنگ ایرانی در اروپا را نشان میداد اما ناشر قبول نکرد و گفت در دین اسلام، نقاشی ممنوع و حرام است. ضمن اینکه ممکن است اضافه کردن این تصویر در کتاب منجر به تظاهرات ده هزار نفری شود! این در حالی است که تصویر مدنظرم در نسخه فارسی کتاب منتشر شد و هیچ مشکلی به وجود نیامد. بنابراین متوجه شدم که ایران مسالهساز نیست این ناشر است که با این تصویر مشکل دارد.