به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایسنا؛ احداث جاده از روستای "حیدره" به روستای سولان در جنوب غربی همدان نگرانی‌هایی در زمینه سرنوشت بخشی از سنگ‌نگاره‌هایی به وجود آورده که در این منطقه قرار داشته‌اند.
«حسین زندی»، فعال میراث فرهنگی استان همدان در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به ثبت ملی برخی از این سنگ‌نگاره‌ها و ندیده شدن بخش دیگر آنها و در نتیجه تخریب قسمتی از آنها گفت: به اعتقاد تعدادی از باستان‌شناسان پیش از تاریخ، این آثار مهمترین آثار پیش از تاریخ همدان هستند و سند هویتی همدان را باید در این سنگ‌نگاره‌ها جست‌وجو کرد نه در هگمتانه؛ چون قدمتی بالای بین هفت تا ۹ هزار سال دارند و طرح‌های این سنگ‌نگاره‌ها به درستی واضح است و می‌توان روی آنها مطالعات انجام داد.
او با اشاره به اینکه در مسیر فرعی روستای حیدره در پشت شهر همدان به سمت روستای سولان و روستای امامزاده کوه یک جاده گردشگری در حال احداث است، افزود: متاسفانه تعدادی از این سنگ‌نگاره‌ها به دنبال انفجار مواد منفجره برای باز شدن مسیر تخریب شده‌اند و در حال حاضر با حضور یکی از کارشناسان میراث فرهنگی استان، کار متوقف شده است، اما نیاز به عملیات‌بخشی این سنگ‌نگاره‌ها وجود دارد.
وی با اشاره به منتهی شدن این مسیر به سمت دره «ماوشان» که یکی از دره‌های طبیعی و قدیمی همدان است، افزود: در اسناد تاریخی به طور مداوم از این دره نام برده شده است و حالا این عملیات جاده‌سازی به این دره که یکی از مناطق تفریحی همدان است، می‌رسد؛ منطقه‌ای که با وجود داشتن این شرایط برای حضور گردشگران به طور قطع با کشیده شدن این جاده، به یک منطقه گردشگری تبدیل می‌شود و ایجاد این نوع مناطق نیز، به برخی امکانات و تسهیلات گردشگری مانند اقامت، رستوران و مکان بازی نیاز دارد.
اگر منطقه گردشگری ایجاد شود، قید تاریخ همدان را بزنید
زندی در ادامه با تأکید بر اینکه این عملیات جاده‌کشی سرنوشت ده‌ها چشمه را هم با مخاطره مواجه کرده است، افزود: در این شرایط باید قید منطقه طبیعی و بکر کنونی را از نظر پوشش گیاهی و آثار تاریخی زد، به همین دلیل دوستداران میراث فرهنگی از سازمان راه همدان درخواست متوقف شدن این عملیات را دارد.
او همچنین با اشاره به حضور لودرها در حال حاضر در منطقه برای ادامه جاده‌سازی، تأکید کرد: دفتر فنی استانداری و اداره راه مجوز این پروژه را صادر کرده و اداره شهرسازی استان همدان متولی این اقدام هستند. البته معادن سنگی که در اطراف این دره و کوه الوند فعال هستند، به این میراث طبیعی آسیب زده است.
زندی با اشاره به بروز این اتفاق در چند سال گذشته در منطقه گردشگری گنج‌نامه و توقف کلی ثبت جهانی کتیبه‌های گنج‌نامه، گفت: متأسفانه مسئله تخلیه فاضلاب به رودخانه در آن منطقه وجود دارد؛ اقدامی که در صورت ایجاد منطقه گردشگری در دره «ماوشان» احتمالا در این نقطه هم شاهد آن خواهیم بود.
دره باستانی «ماوشان» یا دره «مویجین» در طول تاریخ شاهد اتفاقات مهمی بوده و نخستین ورود سپاه اسلام به همدان در این دره رخ داده است، در این دره باستانی سنگ‌نگاره‌های بسیاری پیدا شده که باستان‌شناسان و کارشناسان این حوزه پیشینه آنها را به قبل از تمدن کاسی‌ها در همدان نسبت می‌دهند. این سنگ نگاره‌ها بیشتر روی صخره‌ها در این منطقه قرار گرفته بودند که به علت عملیات جاده سازی در منطقه تا کنون تعدادی از آنها نابودشده و تنها یک تخته سنگ باقی مانده است.