فرهنگ امروز/ زهره عزپور:
فیلم «روسری آبی» به کارگردانی رخشان بنی اعتماد ٢٢ سال پس از ساخت، عصر ١٨ مردادماه در سینما تک خانه هنرمندان ایران به نمایش درآمد، نسخهای که کیفیت خیلی خوبی نداشت و بسیاری از آنهایی که در مراسم حاضر بودند، در صحبتهایشان به این موضوع اشاره کردند و رخشان بنیاعتماد آرزو کرد که قبل از مردنش، کپی اساسی از فیلمهایش وجود داشته باشد.
اما در این مراسم روحانی اهل فرهنگ یعنی حجتالاسلام دعایی هم حضور داشت و از فاطمه معتمدآریا، بازیگر روسری آبی که خودش در مراسم حاضر نبود عذرخواهی کرد. البته او عذرخواهیاش به خاطر اتفاقی بود که چند وقت پیش وقتی معتمدآریا به شهر کاشان سفر کرده بود برایش افتاد، آن هم توهینهای امام جمعه کاشان به این بازیگر بود، دعایی این مراسم را فرصتی دانست تا از این اتفاق عذرخواهی کند و این حرکت را مایه شرمساری دانست.
او گفت: «من اخیرا با یادگار آقای یثربی که نخستین امامجمعه کاشان و نیز نخستین نماینده امام(ره) در این شهر بوده است، به عنوان میراثدار فرهنگ و هنر کاشان صحبت میکردم و ایشان رسما از خانم معتمدآریا عذرخواهی کرد. در واقع جواب آن بیاحترامی که از سوی یک روحانی پیش آمد الان از سوی یک روحانی شاخصتر جبران شده است. خواستم این را رسما در جمع شما شهادت دهم و جبران آن بیاحترامی از روحانی برجستهتر و شاخصتر شود.»
رضا فیاضی یکی از کسانی که در فیلم روسری آبی به ایفای نقش پرداخته در این مراسم از ویژگیهای کار بنیاعتماد گفت. اینکه این کارگردان با بازیگرش همیشه حرف میزند و حتی نظر او را میخواهد.
فیاضی کار با بنیاعتماد را لذت بخش دانست و گفت حتی زمانی که دندانهایش ریخته باشد با کمال میل حاضر است در فیلمی به کارگردانی او بازی کند.
پرویز آبنار، صدابردار روسری آبی هم از خاطراتش گفت و یکی از ویژگیهای کار بنیاعتماد را این دانست که در تمام مراحل ساخت فیلم پا به پای عوامل پیش میآید.
او هم از کیفیت پایین نسخه نمایش دادهشده ناراضی بود و گفت: «کیفیت فیلم خیلی بد بود و بالاخره نظارتی باید در این بابت صورت بگیرد. جاهایی از این فیلم آسیب دیده و این فیلم بهتر از این چیزی است که به نمایش در آمده است.»
اما کیوان کثیریان، منتقد سینمایی و برگزارکننده این برنامه درباره کیفیت پایین فیلم توضیح داد: «این نسخهای است که مجید مدرسی، تهیهکننده فیلم در اختیار ما گذاشتند. نسخه فیلم «روسری آبی» فکر میکنم بهترین نسخه موجود باشد.»
عزیز ساعتی، مدیر فیلمبردار روسری آبی هم در مراسم حضور داشت، اما ترجیح داد که با همان خاطرات خوشی که در ذهن داشت، به شنیدن گفتههای حاضران قناعت کند.
امیر اسفندیاری که پخش بینالمللی روسری آبی را در اختیار دارد، اظهار امیدواری کرد که کاری که روی فیلم «گاو» مهرجویی و «کلوزآپ» عباس کیارستمی صورت گرفته روی فیلم بنیاعتماد هم صورت گیرد و نسخه با کیفیتی از این فیلم در اختیار علاقهمندان قرار گیرد.
بعد از صحبت درباره کیفیت بد فیلم، اسفندیاری درباره پخش جهانی موفق فیلم حرف زد و گفت: «به جرات میگویم بنی اعتماد هرجا در جشنوارههای خارجی حضور پیدا کرده، بهشدت طرفدار ایران و مدافع ارزشهای فرهنگی ایران بوده است.»
باران کوثری وقتی ١٠ ساله بود در این فیلم ایفای نقش کرد و خودش میگوید که بعد از بازی در این فیلم تصمیم جدیاش را گرفت که بازیگر شود.
خیلیها بر این باور هستند که باران کوثری به خاطر مادرش بنیاعتماد و پدرش جهانگیر کوثری وارد این حرفه شده است، نکتهای که خود باران هم بارها در جاهای مختلف به آن اشاره کرده است، در این مراسم هم دوباره به این موضوع اشاره کرد و توضیح داد: « واقعیت این است که من برای بازی در این نقش در خانه حتی دعوا کردم تا مادرم سن دختر این نقش را کم کند که بتوانم بازی کنم. هنوز بعد از دیدن این فیلم بعد از این همه سال، لحظاتی را یادم میآید که گلاب آدینه و عزتالله انتظامی قبل از بازی با من تمرین میکردند و پایه هرآنچه باید یاد میگرفتم آنجا ریخته شد.»
در بخش دیگری از این برنامه از رخشان بنیاعتماد دعوت شد تا درباره فیلم «روسری آبی» و نسخه کپی شده فیلم که در سالن به نمایش درآمد صحبت کند.
بنیاعتماد در حرفهایش از حرمتی که او و بسیاری از فیلمسازان برای سینما قایل بودهاند، حرف زد و گفت که از مسوولیت بسیار سنگینی که رسانهای همچون سینما بر دوش آنها گذاشته، به خوبی آگاه هستند. او یادآور شد: «اینکه در حال حاضر سینما را دیگر به جا نمیآورم، به معنای این نیست که در آن زمان آدمهای متفاوتی بودهایم و اکنون از آن جنس نیستیم. روابط و مناسبات دگرگون و غریبه شده است. به وجود آوردن آن موقعیتهای سراسر عشق و شور، سخت است. اگر آدمهای عهد دایناسور مثل من بخواهند فیلم بسازند، با همان باورها فیلم میسازند. ما آن شرایط را میخواهیم. وقتی میگفتم سالها خود تحریمی کردهام، به این معنا نبود کسی بتواند من را ممنوع الکار کند. آن سینما، شرایط و الفبایی که ما یاد گرفتیم، مناسباتی داشت که اگر حالا هم بخواهم فیلم بسازم، بر همان اساس خواهم ساخت. من نمیتوانم جهان را مثل خودم کنم، بلکه باید برعکس شود و من بتوانم.»
او همچنین گفت: «عزیز ساعتی حق دارد که در مورد کیفیت فیلم حرفی نمیزند. برای لحظهلحظه این فیلمها در لابراتوار شب را به صبح رساندهایم. دو ماه پیش برای برنامه مروری بر آثارم، قرار بود پنج فیلم به نمایش در بیاید. چند ماه پیگیر بودم که بتوانم کپیهای قابلقبولی از این فیلمها تهیه کنم که موجود نبود.»
او آرزو کرد که ایکاش قبل از بسته شدن لابراتوارها، آنقدر هوشیاری داشتیم که کپیهای بهتر و تازهتری از آثار تهیه کنیم.
بنیاعتماد گفت که دلش میخواهد قبل از مرگ، حداقل یک کپی قابل دیدن از فیلمهایش باقی بماند و این دغدغه اساسیاش است و البته یادآور شد که این موضوع فقط مربوط به فیلمهای او نیست بلکه فیلمهای سینمای ایران سرمایه ملی است.
روزنامه اعتماد