به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ تاکنون نقدهای زیادی به اجزای مختلف برنامه ششم توسعه توسط کارشناسان مختلف وارد شده است. مهمترین نقدها معطوف به بندهای این برنامه در حوزه فرهنگ است که برخی این برنامه را برنامه تحقیر فرهنگ خواندند. مهمترین شاخصها برای ارزیابی بخش فرهنگ در برنامه ششم، سیاستهای کلی نظام در عرصه فرهنگ است. برای بررسی بیشتر این موضوع گفتگویی با غلامرضا محمدی مدیرکل طرح و برنامه سازمان تبلیغات اسلامی انجام دادیم که مشروح آن را در ادامه می خوانید.
محمدی با بیان توصیف رهبر انقلاب در مورد پیشرفت گفت: رهبر انقلاب در یکی از سخنرانی های خود به این مطلب تصریح کردند که مراد ما از پیشرفت، پیشرفت با الگوی غربی نیست. دستور کار جمهوری اسلامی دنبال کردن الگوی پیشرفت ایرانی اسلامی است. رهبری در ادامه می فرمایند ما به دنبال الگوی مطلوب و آرمانی خود هستیم که یک الگوی اسلامی ایرانی است و از هدایت اسلام سرچشمه می گیرد و از نیازها و سنت های ایرانی بهره می برد. لذا خیلی از الگوهایی که ممکن است متناسب با یک جامعه غربی باشد لزوما تقلید از آنها به کار نظام ما نمی آید. بلکه باید سر منشا آن هدایت اسلام و سنت های ایران باشد.
وی ادامه داد: اگر بنا باشد پلی بین دیدگاه های رهبر انقلاب و برنامه های توسعه وجود داشته باشد باید آنها را در سیاست های کلی ابلاغی توسط رهبری دنبال کنیم. آنچه به عنوان برنامه نوشته می شود باید تامین کننده سیاست های کلی باشد.
محمدی افزود: ما باید مقایسه ای بین سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه فرهنگ و موادی که در برنامه ششم اماده انجام دهیم که ببنیم این برنامه تامین کننده سیاست های کلی هست یا نه. با یک بررسی اجمالی می توان دریافت که این برنامه ویژگی های مورد نظر را ندارد.
مدیرکل طرح و برنامه سازمان تبلیغات اسلامی گفت: بخش مربوط به فرهنگ در لایحه برنامه ششم که به مجلس تقدیم شده در ماده ۲۳، یک مقدمه ای دارد که اهداف را مشخص می کند و سه بند هم اقدام، پیش بینی شده است. موضوع این سه اقدام تسهیل فرآیندهای صدور مجوز، کاهش ضوابط و مقررات محدود کننده تولید و نشر آثار فرهنگی-هنری و جبران خسارت وارده ناشی از ممانعت و یا اخلال در تولید و نشر این آثار است.
وی ادامه داد: اقدام دوم مربوط به تهیه فهرست صدور مجورها و تصدی های فرهنگی هنری قابل واگذاری به بخش غیر دولتی است. موضوع اقدام سوم هم تعیین سهم و نحوه پرداخت حق پخش تلویزیونی مسابقات ورزشی است. کل بخش فرهنگ یعنی بخشی که به عنوان فرهنگ عمومی و فرهنگ دینی متداول است به جز قسمت میراث فرهنگی و گردشگری و حوزه زنان؛ در این سه فعالیت خلاصه می شود. فکر می کنم هر فردی بدون مراجعه به سیاست های ابلاغی حدس می زند که این لایحه برای فرهنگ عمومی و دینی نظام جمهوری اسلامی کفایت نمی کند.
وی افزود: موضوعاتی که در سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری وجود دارد وجود دارد عبارتند از تبیین ارزش های انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، ارائه و ترویج سبک زندگی اسلامی ایرانی، اجرای نقشه مهندسی کشور، تهیه پیوست فرهنگی، حمایت از تولیدکنندگان آثار و محصولات فرهنگی و هنری مقوم هویت اسلامی-ایرانی، حضور موثر نهادهای فرهنگی در فضای مجازی، تجلی مفاهیم و شاخص های هویت اسلامی ایرانی و... لذا سوال اینجاست که کدامیک از این موارد از اقدامات سه گانه در لایحه برنامه ششم استخراج می شود؟
محمدی تاکید کرد: اقدام اولی که در لایحه پیشنهاد شده اصلا از وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. اگر بناست این فرآیند اصلاح شود اصلا نیازمند این نیست که مجلس لایحه ششمی را تصویب بکند تا به وزارت ارشاد اجازه دهد این کار را انجام دهد. لذا اصلا ضرورتی نداشت که این مسئله به عنوان یکی از سه اقدام پیشنهاد شده قرار بگیرد.
وی افزود: نکته بعدی اینکه هزاران نفر ساعت، کار کارشناسی برای تهیه نقشه مهندسی فرهنگی کشور صورت گرفت. طی یک و نیم سال و ۲۸ جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی این نقشه مهندسی بررسی و مصوب شد. آیا شایسته نیست که این نقشه مبنایی برای مفاد این لایحه باشد؟
وی ادامه داد: در کل متن لایحه اصلا کلماتی مانند قرآن، عترت، اهل بیت، اسلام، مسجد، سبک زندگی و... که توقع می رفت در مورد آنها صحبت شود، اصلا به کار برده نشده است. لذا به نظر نمی آید این لایحه تناسبی با نیازها و درخواست های نظام جمهوری اسلامی داشته باشد.
مدیرکل طرح و برنامه سازمان تبلیغات اسلامی گفت: برای این لایحه سند دیگری تحت عنوان سند تفصیلی برنامه ششم توسعه توسط دولت تهیه و چاپ شده است. در استانداری ها بر اساس این سند تفصیلی از دستگاه های اجرایی برنامه می خواهند. حوزه فرهنگ و هنر و رسانه را برای برنامه ششم توسعه به مثابه حوزه ماموریتی و کارهای روتین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان صدا و سیما دیده اند. حوزه ها و موضوع های دیگر در این سند اصلا دیده نشده است. در این لایحه اهداف و شاخص های بخش فرهنگ و هنر فقط مربوط به ماموریت های معمول این دو دستگاه است.
وی گفت: به عنوان مثال اعزام مبلغ به کشورهای دیگر که یکی از شاخص های مربوط به سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است در این سند وجود دارد اما تعداد مبلغ اعزامی در خود کشور در این سند تفصیلی اصلا پیش بینی نمی شود. به نظر می آید این سند جامعیت لازم را ندارد.
محمدی ادامه داد: شاخص اصلی برای ارزیابی برنامه ششم انطباق آن با سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری است که محورهای اصلی آن تعالی و مقاوم سازی فرهنگی، اقتصاد مقاومتی و پیشتازی در عرصه علم و فناوری است. در برنامه ششم محور اول که موضوع بحث ماست اصلا دیده نشده است.
وی افزود: ظاهر کار برای تدوین برنامه ششم رعایت شد و چندین شورا مسئولیت تهیه پیش نویس این لایحه را داشت. با وجود جلسات زیادی که برگزار شد و دستگاه های مختلفی که نظرات خود را دادند، آنچه تنظیم شده کوچکترین ارتباطی با آن پیشنهادهای دستگاه ها نداشت.
محمدی گفت: اگر شما این نسخه را به کشورهای دیگر هم بدهید برای آنها نیز کارکرد دارد لذا این برنامه موضوعیت و امتیاز برای جمهوری اسلامی و تناسبی با انقلاب ندارد.