فرهنگ امروز/ نازنین متیننیا:
چند سال قبل از اینکه مسعود کیمیایی به بهانه موفقیت اصغر فرهادی در جشنواره کن و برای فیلم «فروشنده» متنی بنویسد و فرهادی را کارگردانی بداند که سینمایش از سینمای قدیم میآید، گفتوگویی با مسعود کیمیایی داشتیم. گفتوگویی به بهانه فیلم «محاکمه در خیابان» که فرهادی همراه کیمیایی در نگارش فیلمنامه این فیلم شده بود. سوال آخر آن گفتوگو درباره فرهادی بود آیا او هم نابغه حساب میشود یا نه؟ کیمیایی با تیزهوشی بینظیر جواب داد که نه؛ فرهادی نابغه نیست، چون نسل نابغهها تمام شده، اما هوشیاری خاص خود را دارد...
چند سالی از آن گفتوگو میگذرد و اصغر فرهادی اسکار و نخل کن و گرمی است که درو کرد و آنچنان در جهان شناخته شده که شهردار لندن «فروشنده» را همزمان با برگزاری اسکار در لندن نمایش میدهد تا جوابیه محکمی به تمام کسانی که مدافع نژادپرستی و مسلمانستیزی هستند، بدهد. اگر به فرهادی و سالها و اتفاقهایی که بر او گذشته نگاه کنیم، شاید در یک نگاه کلی و کاملا ساده، او را نابغهای بدانیم که بلد است نبض سینما و مخاطبانش را در دست بگیرد و شاهکار خلق کند و به واسطه شاهکارش محبوب جهان شود. اما در نگاهی دقیقتر و جزییتر، فرهادی اصلا و ابدا نابغه نیست؛ درست مانند آنچه کیمیایی گفت. او نه نگاه مولف کیمیایی و مهرجویی را دارد و نه خودساختگی و تجرد کیارستمی را. فرهادی فیلمساز متوسطی است با یک تفاوت بسیار فاحش و البته دوستداشتنی؛ سیاستمدار است و از بازی با خردجمعی آگاه. میگویید نه؟ به خبری که عصر روز جمعه رسید دقت کنید. خبری که میگوید فرهادی انوشه انصاری و فیروز نادری را به اسکار معرفی کرده تا جای او در سالن بنشینند و نمایشی بینظیر از اقتدار مهاجران ایرانیالاصل داشته باشند و نه تنها به ترامپ که به تمام جهان پیام دهند که ممنوعیت ایرانی یعنی جای خالی دانشمندان، تاجران، هنرمندان و چهرههای مهم حوزههای مختلف که به سود هیچکسی نیست. پیام فرهادی روشن و واضح است و حالا حتی اگر «فروشنده» از نظر استاندارد کیفی در پایینترین سطح فیلمسازی هم باشد، باز یک شاهکار حساب میشود، چون خالقش نبض توجه جهانی را به خوبی بلد است، سیاستمداری قهار است و میتواند پیامهایی درخشان و شاهکار در واقعیت زندگی به جهان ارسال کند.
روزنامه اعتماد