به گزارش فرهنگ امروز به نقل از هنرآنلاین؛ آکادمی سوئدی نوبل، در اقدامی که میتوان غافلگیرکننده توصیفش کرد، روز گذشته باب دیلن ترانه سرای معروف آمریکایی را برنده نوبل ادبیات سال ۲۰۱۶ اعلام کرد.
سارا دانیوس، دبیر دائمی آکادمی سوئدی نوبل پس از اعلام نام باب دیلن به عنوان برنده نوبل ادبیات ۲۰۱۶، طی صحبت با خبرنگاران گفت که امیدوار است آکادمی برای این انتخاب مورد انتقاد قرار نگیرد. او گفت: مسلما او شایستگیاش را دارد. این جایزه از آن اوست. دیلن، شاعری بزرگ در شعر انگلیسیزبان است. او ۵۴ سال در این حرفه فعالیت داشته و دائما خود را بازآفرینی کرده و هویتهایی جدید ساخته است.
این عضو آکادمی نوبل ترانههای دیلن را با کارهای هومر و سافو مقایسه کرد و گفت: شاید انتخاب دیلن به نظر غافلگیرکننده باشد اما اگر به عقب برگردید، به ۵۰۰ سال پیش، به هومر و سافو میرسید. آنها متونی شاعرانه میگفتند تا روی صحنه اجرا شود و همین در مورد باب دیلن هم صدق میکند.
اما باب دیلن کیست؟ باب دیلِن با نام کامل رابرت آلن زیمرمن در سال ۱۹۴۱ در آمریکا به دنیا آمد. او به عنوان خواننده، آهنگساز، شاعر، و نویسنده آمریکایی شناخته میشود. باب دیلن طراح و نقاش نیز هست. کتاب "طرحهای توخالی" (Drawn Blank) دیلن را رندوم هاوس در سال ۱۹۹۴ منتشر کرد و در سال ۲۰۰۷ برخی از آثارش در نمایشگاهی در آلمان در کنار آثار نقاشان بزرگ اروپا از جمله پیکاسو به نمایش درآمد.
او که در سبک موسیقی بومی آمریکا به فعالیت میپرداخت، در دهه ۱۹۶۰ میلادی به سبک راک روی آورد و اشعار عاشقانه راک اند رول روز را با اشعار ادبی و روشنفکرانه کلاسیک در هم آمیخت. دیلن در پدیدار شدن سبکی در موسیقی به نام راک بومی (Folk Rock) در اواسط دهه شصت بسیار تأثیرگذار بود و به شکسپیر همنسلان خود شهرت یافت. بعضی از کارهای دیلن به عنوان سرود جنبشهای اجتماعیِ دهه ۶۰ مطرح شدهاست. او بیش از ۵۸ میلیون نسخه از آلبومهایش را به فروش رسانده و افزون بر ۵۰۰ ترانه نوشتهاست که توسط بیش از ۲۰۰۰ هنرمند ضبط گشته و در جایجای دنیا اجرا شدهاست. دیلن همچنین در پنج دهه اخیر در موسیقی آمریکا به عنوان یک پدیده مطرح بودهاست.
او در نوجوانی زادگاه خود را ترک کرد و برای اینکه دیگر با گذشتهاش ارتباطی نداشتهباشد نام خود را نیز تغییر داد. معروف است که او نام هنری خود را از نام شاعر اهل ولز بریتانیا، دیلن توماس گرفتهاست.
باب دیلن یکی از تأثیرگذارترین چهرهها در موسیقی معاصر آمریکا بودهاست. ترانه معروف او "چون یک خانهبهدوش" (Like a Rolling Stone)توسط مجله رولینگ استون به عنوان برترین ترانه تمام زمانها انتخاب شد.
برخی از ترانههای او توسط بسیاری از خوانندگان مشهور بازخوانی شدهاست که از جمله آنها میتوان به "از فراز برج دیده بانی" (All Along the Watchtower)که توسط جیمی هندریکس اجرا شد، اشاره کرد. مارتین اسکورسیزی فیلم مستند "راهی به خانه نیست" (No Direction Home) را در مورد باب دیلن ساختهاست. همچنین فیلم «من آنجا نیستم» ساخته تاد هینز برگرفته از زندگی این هنرمند است.
در می ۱۹۶۳٬ وجههی سیاسی دیلن با حضور و تمرین در اد سولیوان شو افزایش یافت٬ دیلن توسط "رییس برنامههای تمرینی" سیبیاس (شبکه) متوجه شده بود که آهنگی که برنامه داشت اجرایش کند٬ حرفهای پارانوئید جان بریچ٬ به طور بالقوه برای بنیاد جان بریچ توهینآمیز است. دیلن نیز به دلیل تن ندادن به سانسور از اجرای این آهنگ صرفنظر کرد. تا این زمان٬ دیلن و جوآن بائز هر دور از اعضای برجسته جنبش حقوق مدنی بودند و با یکدیگر در راهپیمائی در واشنگتن در ۲۸ آگوست ۱۹۶۳ خوانده بودند. آلبوم سوم دیلن٬ زمانه در تغییر است٬ بازگو کنندهی وجه سیاسی و بدبینانه دیلن بود.
در پایان سال ۱۹۶۳ دیلن احساس میکرد که توسط جریانهای ملی فرهنگی و اعتراضی احاطه شده است. این احساس زمانی خودش را بطور عمومی نشان داد که بلافاصله بعد از قتل جان اف. کندی، جایزه تام پین را از کمیته آزادیهای مدنیِ ضروری و ملی دریافت کرد٬ دیلن از خود بیخود شده بلافاصله نقش کمیته را زیر سؤال برد و اعضای آن را پیر و طاس خواند و ادعا کرد ردی از خودش (و همه) در قتل کندی توسط لی هاروی اسوالد میبیند.
آلبوم "روی دیگر" باب دیلن در یک بعد از ظهر ماه ژوئن در ۱۹۶۴ ضبط شد و حال و هوای سبک تری نسبت به آلبوم قبلی داشت. وجه سوررئال و فکاهی دیلن دوباره در آهنگهای "آزاد خواهم بود شماره ۱۰" و "کابوس دیوانه موتور" ظاهر شده بود.
در نیمه دوم سال ۱۹۶۴ و سال ۱۹۶۵ ظاهر دیلن و سبک موسیقیاش به سرعت تغییر کرد، همانطور که از آهنگهایی پیشرو با مضامین معاصر و مایههای بومی به سمت فولک-راک موسیقی پاپ رفت. جینهای ژولیده و تیشرتهای کهنهای که میپوشید با لباسهای خیابان کارنابی٬ عینک آفتابیهای روز یا شب و "چکمههای بیتلزی" نوکدار عوض شد.
او در سال ۱۹۸۲ به تالار مشاهیر ترانهسرایان و در سال ۱۹۸۸ به تالار مشاهیر راک اند رول راه یافت. برخی آلبومها و تکترانههای او نظیر بزرگراه ۶۱ دیدار دوباره، بلوند بر بلوند، آقای تمبورین من، چون یک خانهبهدوش و دمیدن در باد در تالار مشاهیر گرمی قرار گرفتهاند. در سال ۲۰۰۸ دیلن جایزه ویژه پولیتزر را برای "تأثیر ژرفی که با آفرینش اشعاری با قدرت شاعرانه فوقالعاده بر موسیقی عامهپسند و فرهنگ آمریکا گذاشت" به دست آورد.
مهارت کلامی، شوخطبعی، تفسیر شرایط اجتماعی، کاربرد ماهرانه قافیه و استعاره از ویژگیهای بارز اشعار دیلن است. او نه تنها بر موسیقیدانان بلکه بر نویسندگانی نظیر آلن گینزبرگ و جویس کرول اوتس نیز تأثیر عمیقی گذاشتهاست.