به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایسنا؛ سیدمحمدامین قانعیراد در گفتوگو با ایسنا درباره اینکه وزیر آینده فرهنگ و ارشاد اسلامی باید چه ویژگیهایی داشته باشد؟ توضیح داد: بسیاری از افراد توسعه را در حوزه اقتصاد جستوجو میکنند و بسیاری هم سراغ مقولههای سیاسی میروند و توسعه سیاسی را در ابعاد داخلی و مناسبات بینالمللی مطرح میکنند، اما اهمیت مقوله فرهنگ کمتر مورد توجه قرار میگیرد.
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور اظهار کرد: فرهنگ میتواند محوری برای توسعه باشد و توسعه فرهنگی میتواند در فرآیند ایجاد توسعه پیشگام باشد، موتور محرکی که دیگر ابعاد توسعه را همراه خودش بکشد. با پیشرفت موتور توسعه فرهنگی میتوانیم توسعه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را به بار بیاوریم.
او با بیان اینکه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارتخانه بسیار مهمی است، افزود: این وزارتخانه از بُعد توسعهای، مهم است و به موسیقی، سینما، کتاب و ... میپردازد. ما باید اصل توسعه را در جای دیگری مثل کارخانهها که زمینه بهبود مناسبات سیاسی داخلی و خارجی است، جستوجو کنیم. به عقیده من، اهمیت فرهنگ بهگونهای است که میتواند در فرآیند توسعه پیشگام باشد.
رئیس سابق انجمن جامعهشناسی ایران گفت: فرهنگ میتواند زمینهی اقتصادی نیز فراهم کند، توسعه فرهنگ به معنای توسعه بازار نیز هست، بازاری که بخش زیادی از قشر متوسط جامعه در آن مشارکت دارند. بنابراین توسعه فرهنگ میتواند به توسعه مشاغل و داد و ستد منجر شود. زیرا مصنوعات و مصرف فرهنگی را در جامعه ایجاد میکند و امروزه مصرف فرهنگی اهمیت بسیاری دارد.
قانعیراد بیان کرد: از جهتی با ایجاد اندیشه در این حوزه میتوانیم به توسعه سیاسی مسالمتآمیز و آمیخته به عامهنگری در جامعه خودمان کمک کنیم. بنابراین توسعه ایدههای فرهنگی و اندیشهها میتواند از طریق حاملان حوزه سینما و کتاب به فرآیندهای توسعه سیاسی کمک کند. نقشی که فرهنگ میتواند در نزدیک کردن گروههای متباین و مخالف در جامعه داشته باشد میتواند در به هم آوردن شکافهای اجتماعی نیز داشته باشد.
او با بیان اینکه ایجاد یک فرهنگ پویا و مبتنی بر یک هویت ملی که بتواند تفاوتهای فرهنگی را نیز در جامعه پاس بدارد، کمک میکند تا بتوانیم یک جامعه منسجمتر داشته باشیم، افزود: ما امروز با موضوع شکافهای قومی و حتی شکافهای مذهبی، جنسیتی و زبانی مواجه هستیم که همهی آنها به موضوعات فرهنگی مربوط میشود. این شکافها به منازعات قومی، جنسیتی، نسلی و فکری در جامعه دامن میزند و ما باید نسبت به آنها مطالعه داشته باشیم، برای آنکه منازعات برای جامعه خلاق باشد، باید بتوانیم برنامهریزی و راهبرد انتخاب کنیم. یعنی نباید گمان داشته باشیم که به این منازعات پایان دهیم.
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور ادامه داد: منازعه بخشی از زندگی بشر است. سیاستگذاران فرهنگی باید بهنحوی کار کنند که این منازعات به یک گفتوگوی مسالمتآمیز تبدیل شود و در عین حال برای جامعه، پویایی ایجاد کند و بازده مثبت داشته باشد. منازعات و تفاوتهای فرهنگی میتوانند بازده و ارزش افزوده فرهنگی داشته باشند و گروههای مختلف را بههم نزدیک کنند.
قانعیراد اظهار کرد: مهمترین سیاست فرهنگی که باید در این زمینه اتخاذ شود، این است که شرایطی فراهم شود تا تنوع و تفاوت فرهنگی در آن بازتاب پیدا کند و کلیت اجتماعی ما هم بهصورت پویا به حیات خود ادامه دهد. این کار به ذهن خلاق و ایدههای متفاوت و استفاده از روشنفکران، هنرمندان، جامعهشناسان، دانشگاهیان و گروهای نخبه فرهنگی نیاز دارد تا آنها از حالت انفعال، گوشهنشینی و بیتفاوتی خارج شوند و در حل مسائل جامعه موضع فعالتری داشته باشند.
او با بیان اینکه جذب نخبگان فرهنگی تا حد زیادی به عملکرد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بستگی دارد، گفت: این وزارتخانه در شرایط کنونی میتواند محملی برای افزایش مشارکت نخبگان فرهنگی یا محملی برای نا امید کردن و گوشهنشینی آنها باشد. امیدواریم دور جدید فعالیت وزارت فرهنگ و ارشاد بهگونهای باشد که زمینه بیشتری را برای مشارکت نخبگان فرهنگی در توسعه کشور فراهم کند.
وی بیان کرد: نباید فکر کنیم فقط نخبگان سیاسی و توده مردم هستند که فرآیند توسعه را جلو میبرند. امروزه نقش نخبگان فرهنگی در کنار مردم و نخبگان سیاسی برجسته است.
قانعیراد درباره اینکه آیا سیدرضا صالحیامیری گزینه مناسبی برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است؟ اظهار کرد: اگر بخواهیم تخصصی به این موضوع نگاه کنیم، صالحیامیری سالهاست که در حوزه فرهنگ متمرکز بوده و در این زمینه کارهای بسیاری انجام داده، از جمله در زمینه سیاستگذاری فرهنگی سابقه تحقیق و تدریس دارد و این موضوع با ذخیره دانش او و مسئولیتی که به آن پیشنهاد شده، تناسب دارد، زیرا مسئولیت در کتابخانه ملی ایران، نوع کاری که او پیش از این به آن میپرداخت، در حوزه اندیشه و فرهنگ است. همچنین از نظر سابقه اجرایی و فرهنگی، تناسب لازم را با سابقه کاری او دارد. امیدوارم اگر چنین اتفاقی افتاد، او بتواند نقش مثبتی در وضعیت بهبود فرهنگ کشور داشته باشد.