چندی پیش محمد مجتهد شبستری طی نامه ای از اعلام آمادگی خود برای مناظره با مراجع تقلید خبر داد

وی در این نامه تصریح کرده بود: «من از آقایان صاحب مسند فتوا که در حوزه علمیه قم نشسته اند و هیچ گونه پاسخی به آن مقالات نداده اند، صمیمانه درخواست می‌کنم برای انجام یک مناظره علمی با صاحب این قلم، در دانشگاه تهران یا سیمای جمهوری اسلامی حضور پیدا کنند تا درباره مدعاهای  آن مقالات پنجگانه که با اصل و اساس مشغله بسیار مهم آقایان مراجع در ارتباط است با یکدیگر مناظره علمی کنیم. مطمئن هستم چنین گفتگوئی برای توسعه فرهنگ اسلامی ما و حوزه‌های علمیه بسیار مفید خواهد بود.»

پانزده سال پیش نیز در دانشکده الهیات دانشگاه تهران قرار بر مناظره بنده با ایشان در زمینه قرائت های مختلف از دین گذاشته شد لکن وی در جلسه حضور نیافت

در پی انتشار این یادداشت حجت الاسلام خسروپناه آمادگی خود را برای مناظره با مجتهد شبستری اعلام کرد. وی در نامه ای اظهار داشت: «در ماه جاری یعنی آذر ماه ۱۳۹۵ آقای محمد مجتهد شبستری درخواست مناظره با مراجع تقلید و مناصب فتوا را کرده است و از اینکه چرا با وجود نگارش چندین مقاله در نقد اجتهاد رایج، پاسخی از سوی آنها به ایشان ارایه نشده، گلایه نموده است. بنده به عنوان یکی از مدرسان سطوح عالی حوزه علمیه قم آمادگی خود را برای مناظره با ایشان در دانشگاه تهران یا مدرسه علمیه فیضیه یا صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و یا هر مکان علمی دیگر اعلام می دارم هر چند پانزده سال پیش نیز در دانشکده الهیات دانشگاه تهران قرار بر مناظره بنده با ایشان در زمینه قرائت های مختلف از دین گذاشته شد لکن وی در جلسه حضور نیافت.»

وی در ادامه این یادداشت خاطر نشان می شود: «شایان ذکر است مباحث جناب شبستری و نیز اندیشه های نصر حامد ابوزید و دیگر به اصطلاح نومعتزلیان، توسط بنده و بسیاری از محققان حوزه علمیه و دانشگاه در مقالات و کتاب های متعددی نقد شده است. ایشان علی القاعده باید اطلاع داشته باشند.»

حجت الاسلام علیرضا قائمی‌نیا عضو هیات علمی گروه معرفت‌شناسی پژوهشگاه هم آمادگی خود را برای مناظره با وی  اعلام کرد. در متن نامه علیرضا قائمی نیا آمده بود: «اینجانب علیرضا قائمی‌نیا مدرس حوزه و دانشگاه اعلام می‌دارم، با توجه به مطالب ضعیفی که جناب آقای مجتهد شبستری مطرح کرده‌اند، آمادگی مناظره علمی با ایشان را در هر محفل و جمعی دارم. اینجانب پیش‌تر هم در موضوعات مختلف آمادگی خود را برای مناظره با ایشان اعلام کرده بودم و امیدوارم ایشان هم بر اساس این رویه علمی حسنه، عمل کنند و به نقدها بی توجه نباشند.»

برداشتی که ایشان از هرمنوتیک و زبان شناسی دارند بسیار ضعیف است. این سخنان و نظرها به این برمی گردد که ایشان درک صحیحی از این مفاهیم ندارند. پیشنهاد کردم راجع به وحی مناظره ای با ایشان برگزار گردد که ایشان حاضر به انجام مناظره نشدند

وی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به بحث های مجتهدشبستری گفت: «بنده به کلیت روش آقای شبستری در بررسی مقولات دینی نقدهایی دارم بخشی از این ها را در نشستی که یکسال پیش در دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران داشتم، بحث کردم و گفتم برداشتی که ایشان از هرمنوتیک و زبان شناسی دارند بسیار ضعیف است. این سخنان و نظرها به این برمی گردد که ایشان درک صحیحی از این مفاهیم ندارند. پیشنهاد کردم راجع به وحی مناظره ای با ایشان برگزار گردد که ایشان حاضر به انجام مناظره نشدند و اگرچه از طرف برخی مراکز هم پیگیری شد اما ایشان حاضر به مناظره نشد.»

وی ادامه داد: «بنده حاضرم در هر محیط علمی و در حضور اندیشمندان و دانشجویان با ایشان بحث کنم و ثابت کنم که برداشت ایشان از هرمنوتیک و زبان شناسی و نشانه شناسی ضعیف و ناقص است. اخیرا هم مطرح کردم درباره نظریات ایشان در هر جمعی و هر جایی که ایشان بفرمایند و در هر موردی که خودشان پیشنهاد کنند حاضر به مناظره با ایشان هستم. استنباط من این است که استفاده از زبانشناسی و هرمنوتیک به خصوص در مطالبی که در قرائت نبوی است ضعیف‌ترین استنباط‌ها صورت گرفته است.»

 حجت الاسلام محمدتقی سبحانی عضو هیئت علمی پژوهشکدۀ فلسفه و کلام پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی نیز از آمادگی خود برای انجام مناظره خبر داد و طی نامه ای تصریح کرد: «جناب دکتر مجتهد شبستری در این نوشتار، مراجع تقلید را دعوت کرده اند که در صدا و سیما و یا دانشگاه تهران با ایشان درباره مقالاتی که اخیرا در باب «فروریختن مبانی کلامی و فقهی» و «سپری شدن دوران علم اصول و اجتهاد فقهی» نوشته اند، مناظره کنند. بنده به عنوان کسی که این مقالات را خوانده ام و ادله آن را سست و نا استوار دیده ام و البته مرجع تقلید هم نیستم، حاضرم با ایشان در هرجایی که مورد نظرشان است و با حضور هر کس که صلاح می دانند، به بحث و گفت و بنشینم. البته از سوء تقدیر، بنده هم مثل ایشان، نه سلطه ای بر صدا و سیما دارم و نه راهی به دانشگاه تهران. پیشنهاد این است که همه ی محتوای نشست تصویربرداری شود و بی کم و کاست انتشار یابد.»

همچنین آیت الله جعفر سبحانی چندی پیش محمد محمدرضایی مدیر گروه فلسفه دین دانشگاه تهران را جهت مناظره در موضوعات مربوط به حوزه دین معرفی کرد.

در متن ارسالی آیت الله سبحانی برای رسانه ها آمده بود: «اخیراً، برخی از نویسندگانِ حوزه دین، تقاضای مناظره با مراجع تقلید را نموده اند. این جانب ضمن استقبال از بحث و گفتگوهای علمی، بدین وسیله، جناب آقای دکتر محمد محمدرضایی، از اساتید مورد تأیید اینجانب و مدیر گروه فلسفه دین دانشگاه تهران را جهت مناظره در موضوعات مربوط به حوزه دین، معرفی می نمایم. امیدوارم که خداوند منّان، توفیق فهم صحیح معارف عمیق اسلامی را به همه ما عنایت بفرماید.»

حجت الاسلام ابوالفضل ساجدی، عضو هیئت علمی موسسه امام خمینی(ره) و مدیر قطب علمی فلسفه دین پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه نیز در گفتگو با خبرنگار مهر از اعلام آمادگی خود برای این مناظره خبر داد.

وی در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: «نگاه ناسوتی که آقای شبستری به وحی دارند مبتنی بر برخی پیشفرض هایی است که این پیشفرض ها به حوزه معناشناسی، معرفت شناسی و هستی شناسی مربوط است و در این سه عرصه قابل بیان و نقد است.»

تحلیل ایشان از وحی و تعمیم دادن آنچه برخی از غربی ها نسبت به وحی اسلامی گفته اند به دلیل فهم غیر دقیق و نادرست ایشان از وحی اسلامی است

وی ادامه داد: «ایشان از اندیشمندان غربی آموزه هایی را پذیرفته اند و به اسلام هم تعمیم داده اند. تحلیل ایشان از وحی و تعمیم دادن آنچه برخی از غربی ها نسبت به وحی اسلامی گفته اند به دلیل فهم غیر دقیق و نادرست ایشان از وحی اسلامی است که باید مورد بررسی قرار بگیرد.»

حجت الاسلام ساجدی گفت: «به نظر می رسد مجتهد شبستری در رویکردی که به اسلام دارد رویکرد عقل گرایانه افراطی را در پیش گرفته است. لذا خردگرایی خود بنیاد می تواند به چنین نتایجی منتهی شود.»

وی افزود: «همانطور که ایشان فقها را متهم می کند که پیش فرض هایی را پذیرفته اند که باید مورد نقد قرار بگیرد ما هم می گوییم ایشان هم پیش فرض هایی را از غرب پذیرفته اند که باید مورد بحث قرار بگیرد. لذا ما هم نسبت به پیش فرض های او سوالاتی داریم کما اینکه در میان خود اندیشمندان غربی نقدهایی نسبت به این پیش فرض ها مطرح شده و اینها از آموزه های مسلم میان خود اندیشمندان غربی هم نیست. لذا بنده آمادگی خود را برای مناظره با محمد مجتهد شبستری اعلام می کنم.»

لذا باید منتظر بود با توجه به این اعلام آمادگی ها برای انجام مناظره محمد مجتهد شبستری حاضر به انجام مناظره در مورد دیدگاه های خود خواهد شد و یا اینکه نامه نگاری وی برای مناظره صرفا برای ایجاد پروپاگاندای رسانه ای و هوچی گری در عرصه اندیشه بوده است.