به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ این روزها، «ابوالفضل قلی اف» عضو هیات علمی آکادمی ملی علوم آذربایجان و مدیر انستیتو هنر، زبان و ادبیات آکادمی ملی علوم آذربایجان شعبه نخجوان با حضور در کتابخانه سلیمانیه و موزه توپقاپی سارایی شهر استانبول ترکیه، فتوکپی دو نسخه مربوط به قرن ۱۵ از دستنویس ترکی و فارسی «اس-سلاح و العجمیه» نگاشته شده توسط هندوشاه ابن سنجر نخجوانی در اواخر قرن ۱۳ را با خود به آکادمی آورد.
این اثر دستنویس که در حال بررسی است، یک نسخه از آن ۱۰۸ صفحه و نسخه دیگر ۷۷ صفحه است. قابلذکر است: این اثر فقط یک لغتنامه نبوده و درعینحال بهعنوان وسیله درسی در مدارس قفقاز، آناتولی، بالکان و شرق نزدیک کاربرد داشته است. به همین خاطر در موزهها و کتابخانههای مختلف دنیا بیش از ۱۰۰ نسخه از این اثر حفظ و نگهداری میشود.
همچنین فتوکپی این اثر، در بخش آثار دستنویس آکادمی ملی علوم آذربایجان شعبه نخجوان نیز قرار داده شد.
شناسایی دستنویسهای بررسی نشده برخی از مولفین نخجوانی
در خبری دیگر که وابستگی فرهنگی ایران در نخجوان، برای انتشار در اختیار خبرنگار مهر قرار داده، آمده است: کتابهای قدیمی و دستنویسهای جدید با محتوی مربوط به تاریخ مختلف جمهوری خودمختار نخجوان در بخش دستنویسهای آکادمی ملی علوم آذربایجان شعبه نخجوان جمعآوری میشود.
در میان آنها بررسی اولیه تذکرههای فارسی «ریاض العارفین» رضاقلی خان هدایتی در ۳۶۸ صفحه (سال ۱۳۰۵ هجری قمری، تهران)، تذکره «ریاض العاشقین» مشتری مستهدزاده در ۲۷۸ صفحه زینتی (سال ۱۳۲۸ هجری شمسی، تهران) و «تذکره نواب» میرمحسن نوابی در ۲۴۸ صفحه (سال ۱۹۰۳، باکو) انجام شده است.
در بررسی سه تذکره فوق، اطلاعات جدیدی درباره زندگی و نوشتههای پنج مولف نخجوانی (زندگینامه) به دست آمد. «فخرالدین ایلازاف» مدیر بخش جمعآوری دستنویسها، بررسی این تذکرهها را بهعنوان منابع جدید در شناسایی عمیقتر دوران قرونوسطی این منطقه توسط محققان مهم ارزیابی کرد.
بر اساس گزارش این محقق، این منابع علاوه بر ایجاد شرایط مناسب برای بررسی نزدیک محیط علمی دوران قرونوسطی، بهعنوان یک منبع اساسی در شناسایی زبان ادبی منطقه، کتابخوانی، کتابت، تذکرهنویسی و سایر مواردِ آن دوران استفاده میشود.
مطابق این خبر، بخش نسخ خطی آکادمی علوم نخجوان دارای بیش از ۳۵۰ نسخه خطی است و تبادل نسخ خطی به عنوان یکی از حوزههای همکاری متقابل بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خودمختار نخجوان میتواند محسوب شود.