شناسهٔ خبر: 48336 - سرویس دیگر رسانه ها

بازخوانی اندیشه‌های قرآنی شهید بهشتی در یک کتاب

کتاب «نگاهی دوباره؛ بازخوانی اندیشه‌های قرآنی شهید آیت‌الله دکتر بهشتی» از سوی انتشارات دانشگاه مفید به بازار نشر عرضه شد. بررسی دیدگاه آیت‌الله بهشتی درباره گستره علم و وحی و بایسته‌های بازخوانی متن دینی از دیدگاه شهید بهشتی، از جمله محورهای موضوعی این کتاب است.

بازخوانی اندیشه‌های قرآنی شهید بهشتی در یک کتاب

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛  چاپ نخست از کتاب «نگاهی دوباره؛ بازخوانی اندیشه‌های قرآنی شهید آیت‌الله دکتر بهشتی» با همکاری مشترک بنیاد نشر آثار و اندیشه‌های شهید آیت‌الله دکتر بهشتی و مرکز مطالعات قرآن دانشگاه مفید، گردآوری و تدوین و از سوی انتشارات دانشگاه مفید منتشر شده است.
 
کتاب حاضر در دو بخش تدوین شده که بخش نخست در پنج فصل به «حجیت قرآن»، «روش برداشت از قرآن»، «ناسخ و منسوخ در قرآن»، «محکم و متشابه در قرآن» و «طرح کوششی نو در راه شناخت تحقیقی اسلام» پرداخته و بخش دوم در هشت فصل به «شبهه‌شناسی درپژوهش‌های قرآنی»، «بررسی دیدگاه آیت‌الله بهشتی پیرامون گستره علم و وحی؛ همپوشی‌ها و تمایزها»، «بایسته‌های بازخوانی متن دینی از دیدگاه شهید دکتر بهشتی»، «برگردان فارسی تاریخ قرآن تئودور نولدکه»، «رویکرد تفسیری شهید آیت‌الله بهشتی»، «مولفه‌های استقامت جامعه اسلامی در دوره مبارزه از منظر قرآن کریم»، «خدا از دیدگاه قرآن (روش طرح توحید در قرآن)» و «دلیل بر اثبات ضرورت وحی از نگاه آیت‌الله دکتر بهشتی» اختصاص دارد.
 
در بخشی از پیشگفتار کتاب آمده است: «هر زمان که قرآن‌شناس، دین را از مجموعه‌ای از مناسک و مراسم فراتر دانسته و دامنه آن‌را به تنظیم زندگی فردی و اجتماعی گسترانده است، تلاش می‌کند به درک نقش قرآن در شکل دادن الگوی زیستی جدیدی در زندگی نومسلمانان دوره نزول وحی نزدیک‌تر شود و از این کتاب هدایت، همان بهره‌ای را در تنظیم امور دنیوی خود ببرد که شنوندگان سروش آسمانی در آن زمان می‌بردند. چنین رویکردی به قرآن، ‌به جست‌وجوی فهم مبانی شکل‌گیری روابط انسان مسلمان با خالق هستی، خویشتن، جامعه، محیط زیست و تاریخ می‌پردازد و با تفکیک جنبه‌های عصری دستورات و راهنمایی‌های وحیانی، تلاش می‌کند به شناخت اصول تغییرناپذیر و عام و جهان‌شمول آنها دست یابد؛‌ کاری کارستان که به دانش گسترده در علوم قرآنی، سیره و تاریخ و درک و فهمی عمیق از موضوع مسائل امروزین بشر نیازمند است. از مروری بر آثار باقیمانده از شهید آیت‌لله دکتر سیدمحمد حسینی بهشتی و نیز زندگانی به نسبت کوتاه و کارنامه بس درخشان او در بیش از سه دهه تلاش اجتماعی، به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین اندیشمندان مصلح مسلمان معاصر، در می‌یابیم که رویکرد وی به قرآن، به‌عنوان راهنمای عمل و اندیشه و اسلام به‌عنوان مکتب راهنمای بشر، چنین بوده است.»
 
در بخش نخست کتاب و در صفحه 143 درباره «طرح کوششی نو در راه شناخت تحقیقی اسلام» از دیدگاه شهید بهشتی می‌خوانیم: «در امت ما در هر دوره، محققان پرتلاشی بوده‌اند که در راه شناخت اسلام و جمع‌آوری و تنظیم مآخذ لازم برای این شناخت زحمت بسیار کشیده‌اند. مآخذ ارزنده اسلام‌شناسی که امروز در دست ماست، ثمره کار پرارج  این رجال علم و تحقیق است و هر کوشش تازه در راه شناخت تحقیقی اسلام، مرهون و متمم کوشش‌های قبلی است که به وسیله آنان در این راه صورت گرفته است... اما آنچه محققان گذشته یا معاصر، درباره اسلام و تعالیم آن نوشته و گفته‌اند، بی‌شک قابل تجدیدنظر است و هرگز نباید به‌عنوان آخرین نظر قطعی درباره موضوع خود تلقی شود.»
 
در بخش دوم نیز در صفحه 255 در ذیل مطلبی با عنوان «رویکرد تفسیری شهید آیت‌الله بهشتی» به قلم مصطفی دلشاد تهرانی، آمده است: «از مجموعه آثار آیت‌الله بهشتی می‌توان به هشت شاخصه در رویکرد وی به دین دست یافت که رویکرد تفسیری ایشان به تبع این شاخصه‌ها قابل تحلیل است. این هشت شاخصه دارای هم‌پوشانی‌اند، ولی هریک جایگاه و اعتبار خود را دارد که در فهم دین و رویکرد به آن مهم است.»
 
وی در ادامه این هشت شاخصه را در رویکرد تفسیری شهید بهشتی، اینگونه برشمرده است: «دین رحمانی»، «دین معنویت‌گرا، آزادی‌بخش، عدالت‌گرا و اخلاق‌مدار»، «محوری بودن روح دین»، «تناسب دین با هدف بعثت»، «دین رستگاری‌بخش»، «کارآمدی و جاری بودن دین»، «خالص‌نگری به دین» و «ساختارمندی و هندسه‌مندی دین».
 
نخستین چاپ کتاب «نگاهی دوباره؛ بازخوانی اندیشه‌های قرآنی شهید آیت‌الله دکتر بهشتی» در 420 صفحه با شمارگان 500 نسخه به بهای 25 هزار تومان از سوی انتشارات دانشگاه مفید راهی بازار نشر شده است.