در ابتدای این نشست مهدی محقق به خاطراتی از آشتیانی اشاره کرد و گفت: در خدمت مرحوم آشتیانی درس می خواندم، شاید جزو کم سن ترین افراد بودم و مسن ترین فرد در آن درس مرحوم شیخ ابراهیم صاحب زمانی بود. در آن زمان آشتیانی معمم نبود و بیشتر بین قم و قزوین و تهران تردد می کردند. در قزوین به درس آیت الله قزوینی و در تهران هم سر درس آقا مهدی آشتیانی که معروف به فیلسوف مشرق بود می آمدند.

وی افزود: در وقف نامه مدرسه سپه سالار قدیم آمده بود که بزرگترین فیلسوف ایرانی باید در آنجا تدریس کند. در زمان ما آقا میرزا مهدی آشتیانی و قبل از آن میرزا حسن کرمانشاهی و قبل از آن هم میرزای جلوه در آنجا تدریس می کردند. ما از آنجا با هم دوست شدیم. وقتی که به قم می رفتم به دلیل آشنایی که ایشان از علمای سلفی که در آنجا دفن بودند داشت، خوشحالم می شدیم که به یاد آن دانشمندان می افتادیم و از آثارشان با هم بحث می کردیم. ما در سال ۱۳۸۴ موفق شدیم در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی بزرگداشتی برای ایشان برپا کنیم و بزرگداشت نامه ای هم چاپ کنیم.

محقق در ادامه گفت: مرحوم آشتیانی دارای جنبه های مختلف بود؛ جنبه علمی او که زبانزد خاص و عام بود. در آن زمان ما بر روی آثار حاج ملاهادی سبزواری کار می کردیم. ایشان رسائل حاج ملاهادی سبزواری را تصحیح و چاپ کردند. با ایزوتسو در کانادا قسمت شرح عامه منظومه حاج ملاهادی را به انگلیسی ترجمه کردیم که در نیویورک چاپ شد. در ایران شهید مطهری شرح منظومه را به فارسی ترجمه کرد و تدریس می کرد.

این چهره ماندگار تاکید کرد: ایزوتسو مقدمه ای بر آن کتاب و ترجمه نوشت و در آنجا او را با فیلسوفانی مانند سارتر، برتراند راسل و هایدگر مقایسه کرده بود. تا آن زمان کسی اسم حاج ملاهادی را نشنیده بود. بنابراین در معرفی حاج ملاهادی سبزواری مرحوم آشتیانی سهم بزرگی داشت که رسائل متفرقه او را چاپ کرد و ما هم بخش هایی از منظومه را چاپ کردیم که به کمک استاد فلاطوری موفق شدیم تعلیق میز مهدی آشتیانی را چاپ کنیم. مرحوم آشتیانی در شناساندن و معرفی فیلسوفان غریبی مانند ملاصدرا، میرداماد و ... همت گماشت. به ویژه آن چهار جلدی که با همکاری پروفسور هانری کربن درباره حکمای الهی ایران منتشر  کردند و افرادی از متفکران ناشناخته ایران را به دنیای علم معرفی کردند.

وی افزود: جنبه های دیگر مرحوم آشتیانی این بود که همیشه سخنانش طنزآمیز بود و محضر ایشان همیشه محضر شادی آور و سرورانگیز بود. ما شاگردان آقا میزمهدی آشتیانی که لقب فیلسوف شرق را داشت بودیم او در نهایت عسرت زندگی می کرد. یک بار که به دیدن ایشان رفتم زن صاحبخانه با فحاشی به او گفت اگر اجاره را زیاد نکنی (با اشاره به کتاب های ایشان)  آشغال هایت را به زباله دانی می ریزم.

محقق در ادامه بیان کرد: او یگانه کسی بود که توانسته بود فلسفه مشاء فارابی و ابن سینا و فلسفه اشراق سهروردی و عرفان محی الدین ابن عربی را در مشت داشته باشد. حتی وقتی ایشان به قم مسافرت کرده بودند، استادان قم گفته بودند در فضایی که آقا میزمهدی نفس بکشد ما باید دهانمان را بدوزیم. اما به هر حال در موقعیتی قرار گرفته بود که بی کیفیت بود. خوشبختانه مرحوم جلال الدین آشتیانی از خبرگان بی مدرک بودند که به دانشگاه مشهد راه پیدا کرد و سال ها در آنجا تدریس می کردند و دانشجویان و طلاب حوزه از وجود ایشان بهره می بردند.

وی با اشاره به آخرین خاطره ای که از دکتر ذبیح الله صفا و دکتر آشتیانی در هتل الغدیر مشهد داشت، گفت: چیزی که بعد از آن جلسه جلب توجه کرد وقتی استاد آشتیانی می خواست با دکتر صفا خداحافظی کند، این استاد با عمامه سیاه که سابقه ندارد کسی از روحانیان این کار را کرده باشد، خم شد و دست او را بوسید که من در جایی نوشته ام که شاید نامهربانی که به دکتر صفا شده بود را ایشان می خواست، یک تنه جبران کند. این تعالی روح یک عالم را می رساند که با این احترام و تجلیل به این کیفیت رفتار می کند.