فرهنگ امروز/ برگردان: افرا صفا
شش ماه از رأی مردم بریتانیا برای خروج از اتحادیه اروپا می‌گذرد؛ اما هنوز معلوم نیست که تأثیر بلندمدت این تصمیم بر بازار هنر این کشور چه خواهد بود. این سؤال که آیا بریتانیا پس از این باید در بازار مشترک اروپا بماند یا نه هم بر سردرگمی‌ها افزوده است؛ اما تا حالا خریدوفروش هنر در شهر لندن، هرج‌ومرج برگزیت را به‌آرامی از سر گذرانده است. در این مدت پس از سقوط ارزش پوند که در ۳١ سال گذشته بی‌سابقه بود، دلال‌ها و گالری‌داران تلاش کرده‌اند که خریداران خارجی در سطح جهانی را به خرید آثار هنری تشویق کنند و برخی از آنها حتی تا ۲۵ درصد تخفیف برای آثار گذاشته‌اند. درهمین‌حال به نظر می‌رسد گالری‌دارهای لندن مانند آلمین رچ (Almine Rech) و تادائوس روپک
(Thaddaeus Ropac) تأثیر خاصی از برگزیت ندیده‌اند و به‌تازگی یا گالری‌های جدیدی در پایتخت افتتاح کرده‌اند یا قرار است این کار را انجام دهند.
دلال‌های هنری هم ظاهرا به خبر انتقال برخی از بانک‌ها از بریتانیا به شهرهای دیگر مانند پاریس، دوبلین و فرانکفورت توجهی ندارند. پیتر کیلچمن دلال آثار هنری اهل زوریخ سوئیس، دراین‌باره می‌گوید: «بانک‌ها تنها به این دلیل لندن را ترک می‌کنند که به دسترسی آزاد به اتحادیه اروپا نیاز دارند؛ اما برای گالری‌ها و بازار هنر تنها مهم است که مجموعه‌داران و خریداران کجا هستند و لندن پس از برگزیت، باز هم شهر هنر است. برتری دیگر بریتانیا البته این است که انگلیسی زبان نخست جهان است».
اما دیگر متخصصان هنر نگران‌اند که پس از برگزیت با تغییر میزان دسترسی بریتانیا به بازار مشترک، سیستم‌های جدید مالیاتی تعریف شود. پیر والنتین که وکیل در زمینه هنر است، توضیح می‌دهد که بردن آثار هنری از انگلستان به اتحادیه اروپا ممکن است به‌عنوان کالای وارداتی، شامل مالیات بر ارزش افزوده شود. برای مثال فرانسه اکنون ۵.۵ درصد مالیات برای کالاهای وارداتی دارد. در مقابل واردکردن آثار هنری از اتحادیه اروپا به بریتانیا نیز می‌تواند شامل مالیات پنج‌درصدی بشود.
والنتین در ادامه می‌گوید: «اگر تسهیلات مالیاتی که بریتانیا با اتحادیه اروپا برای جابه‌جایی آثار هنری دارد، از میان برداشته شود، بر درآمد دلال‌های هنر تأثیر می‌گذارد و میل آنها به شرکت در جشنواره‌های هنری کشورهای عضو اتحادیه اروپا کم می‌شود. کاغذبازی و مسائلی ازاین‌دست هم به وجود خواهد آمد. همچنین سیستم‌های کامپیوتری باید با این تغییرات سازگار شوند و این کار هزینه بسیار بالایی دارد و روندی زمان‌بر است».
این وکیل توضیح می‌دهد که حراجی‌های بزرگ ممکن است برای کاهش ضررها برخی از برنامه‌های فروش خود را به شهرهای دیگر منتقل کنند؛ اما حراج کریستیز و ساتبیز هر دو اعلام کرده‌اند که هیچ برنامه‌ای برای جابه‌جایی هیچ بخشی از سازمان خود ندارد. یک سخنگوی کریستیز ضمن یادآوری این نکته که هجوم فزاینده خریداران جهانی در نیمه دوم ۲۰١۶ آنها را به آینده درخشان بازار هنر امیدوار کرده است، گفت: «هنگامی که روند سیاسی آشکارتر شود، ما تجارت و فعالیت‌هایمان را با چارچوب‌های قانونی جدید سازگار می‌کنیم».
برخی دیگر از صاحب‌نظران فکر می‌کنند که برگزیت فرصتی به بریتانیا داده است که اساسا از شر مالیات بر ارزش افزوده آثار هنری خلاص شود. گای استیر سینتلی، متخصص هنر، این پیشنهاد را این‌گونه باز می‌کند: «در واقع مالیاتی که اکنون برای آثار هنری وجود دارد، درآمد چندانی برای دولت به شمار نمی‌آید؛ زیرا بیشتر آثاری که وارد بریتانیا می‌شوند، در اصل حضور موقت در این کشور دارند و مالیاتی ندارند». حرف این دلال هنر ساکن لندن این است که برداشتن مالیات بر ارزش افزوده آثار هنری وارداتی هم‌زمان با خروج از بازار مشترک می‌تواند مشوق بزرگی برای دلال‌های هنر باشد که کار خود را به لندن منتقل کنند تا بتوانند آزادانه و هم‌زمان به بازار هنر بریتانیا، سوئیس، روسیه، ترکیه، خاورمیانه، چین و ژاپن دسترسی داشته باشند. او باور دارد که چنین کاری باعث می‌شود لندن در جایگاه یک قطب هنری بتواند با نیویورک رقابت کند.
مدیر فدراسیون بازار هنر بریتانیا اخیرا اعلام کرد که تابه‌حال بازار هنر این کشور از برگزیت آسیبی ندیده است؛ چراکه بیشتر فعالیت‌های این بخش در خارج از اتحادیه اروپا انجام می‌شود. او در ادامه گفت: «با وجود اینکه اتحادیه اروپا شریک اصلی تجارت با بریتانیا در زمینه‌های دیگر است؛ اما ٨۵ درصد تجارت واردات هنر به بریتانیا که ارزش آن چهار میلیارد پوند در سال گذشته بود، از کشورهایی غیر از اتحادیه اروپا می‌آید و تنها دو درصد از کل صادرات آثار هنری از بریتانیا به مقصد کشورهای اتحادیه اروپا انجام شده است».
شکافی بزرگ میان نظرهای مختلف درباره تأثیر برگزیت بر بازار هنر وجود دارد؛ اما کسانی که پشتیبان لندن هستند، همگی باور دارند که پایتخت انگلستان از این آزمون سربلند بیرون خواهد آمد. دراین‌باره نیک هکوورت، مدیر مجموعه خصوصی «مدرن فرمز» در لندن می‌گوید: «برای بسیاری از مردم، لندن یکی از درخشان‌ترین شهرهای جهان است. لندن تاریخ و فرهنگی غنی دارد و فرهنگ‌های گوناگون از تمام جهان را در خود جای داده است و از این دید تنها نیویورک می‌تواند با آن رقابت کند. این ویژگی‌ها از تهدیدهای بسیار خطرناک‌تر از برگزیت جان سالم به‌در برده‌اند و همین ویژگی‌ها مجموعه‌داران ثروتمند و علاقه‌مند را که شریان حیاتی بازار هنر هستند، مانند گذشته به پایتخت بریتانیا می‌کشاند».
روزنامه شرق