به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ آثار برگزیده و شایسته تقدیر شانزدهمین دوره جایزه مهرگان ادب و یازدهمین دوره جایزه مهرگان علم در حوزه محیط زیست جمعه 13 اسفندماه در فرهنگسرای نیاوران معرفی شدند.
در بخش رمان کتاب «چیدن باد» نوشته محمد قاسم‌زاده از نشر قطره عنوان اثر برگزیده را به دست آورد. در همین بخش کتاب «کافور پوش» نوشته عالیه عطایی از نشر ققنوس و رمان «پایان خوش ناتمام» نوشته کاوه میرعباسی از نشر ثالث به عنوان اثر شایسته تقدیر شناخته شدند.
همچنین در بخش مجموعه داستان کتاب «سرطان جن» نوشته رامبد خانلری از نشر آگه در این بخش برگزیده شد. مجموعه داستان «غریبه‌ای زیر درخت نارنج» نوشته کرم‌رضا تاج‌مهر از نشر ثالث به عنوان اولین مجموعه داستان تحسین شده، مجموعه داستان «پل‌ها» نوشته احمد عبدالفتحی از نشر چرخ به عنوان دومین اثر تحسین شده و همچنین مجموعه داستان‌های «دوربرگردان» نوشته میثم کیانی از نشر زاوش و مجموعه داستان «عکسهای دسته جمعی» نوشته حمید امجد از نشر نیلا آثار شایسته تقدیر این دوره از جایزه مهرگان ادب شده‌اند.
همچنین یازدهمین جایزه مهرگان علم در حوزه محیط زیست به سید آهنگ کوثر داده شد. در این بخش از محمدعلی الله‌قلی مجری و برنامه‌ساز برنامه «هوای تازه» شبکه افق، مدرسه طبیعت کابین گنج مشهد به مدیریت سیمین کاظمی، کانون آشنایی حیات وحش با مدیریت دنا ضیایی، کانون سبز فارس با مدیریت بهمن ایزدی، کانون خزنده شناسان فارس با مدیریت هانیه غفاری تقدیر شد.
نامزدهای نهایی بهترین مجموعه داستان کوتاه (به نظم الفبایی نام کتاب‌ها) به این شرح است:
۱- پل‌ها؛ احمد ابوالفتحی، نشر چرخ
۲- تا جایی که می‌توانی گاز بده؛ محمدرضا گودرزی، نشر ثالث
۳- دور برگردان؛ میثم کیانی، نشر زاوش
۴- سرطان جن؛ رامبد خانلری، نشر آگه
۵- عکسهای دسته‌جمعی؛ حمید امجد، نشر نیلا
۶- غریبه‌ای زیر درخت نارنج؛ کرم‌رضا تاج‌مهر، نشر ثالث
۷- کنار نیا مینا؛ محمد حسینی، نشر ثالث
نامزدهای نهایی بهترین رمان، نوولت و داستان بلند (به نظم الفبایی نام کتاب‌ها)
١- پایان خوش ناتمام؛ کاوه میرعباسی؛ نشر ثالث
٢- چیدن باد؛ محمد قاسم‌زاده؛ نشر قطره (رمان دوجلدی)
٣- خط چهار مترو؛ لیلی فرهادپور؛ نشر ثالث
٤- خوف؛ شیوا ارسطویی؛ نشر روزنه
٥- ساعت ویرانی؛ آرام روانشاد؛ نشر مروارید
٦- کاشف رویا؛ جمشید ملک پور؛ نشر افراز
٧-کافورپوش؛ عالیه عطایی؛ نشر ققنوس
جواد اسحاقیان، علیرضا سیف‌الدینی و مهدی غبرایی داوری مرحله نهایی این دوره جایزه مهرگان ادب را برعهده داشتند. داوری دهمین و یازدهمین دوره جایزه مهرگان علم در بخش‌های علمی، رسانه‌ها و تشکل‌ها را اسکندر فیروز رئیس هیأت داوران، هوشنگ ضیایی دبیر، دکتر عبدالحسین وهاب‌زاده، محمدرضا داهی، بهرام معلمی، مهندس هومن جوکار، اسماعیل عباسی و مژگان جمشیدی بر عهده داشته‌اند.
جایزه غیردولتی ادبی مهرگان حوزه داستان و داستان کوتاه به بهترین آثار سال اهدا می‌شود. «شکوه فرگاه» این جایزه را بنیان گذاشته است. این جایزه به‌عنوان قدیمی‌ترین جایزه مستقل و خصوصی ایران شناخته می‌شود. پیش از این حسین سناپور، ابوتراب خسروی، محمد حسینی، بلقیس سلیمانی، حسین مرتضاییان‌آبکنار، رضیه انصاری، احمد اخوت، شاهرخ گیوا، بهناز علی‌پور، سودابه اشراقی موفق به دریافت جایزه مهرگان ادب شده‌اند. این جایزه در ابتدا سالانه برگزار می‌شد، اما پس از مدتی به دوسالانه تبدیل شد. امسال علیرضا زرگر، سخنگوی جایزه ادبی مهرگان از احتمال سالانه‌شدن دوباره این جایزه در دوره بعد خبر داد.
بیانیه هیأت داوران جایزه مهرگان ادب
بیانیه هیأت داوران دوره‌های پانزدهم و شانزدهم جایزه مهرگان ادب شامل جواد اسحاقیان، علیرضا سیف‌الدینی، مهدی غبرایی به شرح زیر است: «هیأت داوران مهرگان ادب از میان 197 رمان، نوولت و داستان بلند که در سال‌های 1392 و 1393 در ایران منتشر شده است و همچنین از میان 206 مجموعه داستان کوتاه که در سال‌های مذکور انتشار یافته برندگان نهایی جایزه مهرگان ادب (دوسالانة 1393-1392) را برگزیده است.
هیأت داوران اعتقاد دارد که چنانچه فضای حاکم بر ممیزی کتاب تغییر کند و محدودیت‌ها کاهش یابد، می‌توان امیدوار بود که آثار درخشان‌تری چاپ و منتشر شود. گرچه در سال‌های اخیر تا حدی از مشکلات و تنگناهای مربوط به ممیزی نسبت به سال‌های قبل کاسته شده است، اما بروز و ظهور سلیقه‌ها و دیدگاه‌های متفاوت و گاه متضاد در بررسی کتاب‌ها شرایط سختی برای پدیدآورندگان آثار ادبی به وجود آورده است. چنانچه چنین وضعیت سردرگمی همچنان ادامه داشته باشد، بی‌تردید بر خلق آثار ادبی اثرگذار خواهد بود. در هر حال گزینش هیأت داوران مهرگان ادب محدود به بررسی آثار منتشر شده در طول دوره است.
در بخش رمان، نوولت و داستان بلند هیأت داوران از میان هفت رمان راه یافته به مرحله نهایی به اتفاق آرا رمان دو جلدی چیدن باد نوشته محمد قاسم‌زاده از نشر قطره را به دلیل زبان ساده و روان، چندصدایی بودن اثر و بازگویی تاریخ از دیدگاه همه لایه‌ها و طبقات مؤثر اجتماع، به عنوان بهترین رمان فارسی انتخاب کرده و شایسته دریافت تندیس مهرگان ادب و جایزه نقدی دانسته است.
نویسنده تاریخ و ادبیات سرزمین خود را به خوبی می‌شناسد، نگرشی قالبی ندارد و جستجوگر زوایای پنهان تاریخ است. در این رمان هر شخصیت تاریخی با زبان خود تاریخ را روایت می‌کند و نه به زبان راوی.
هیأت داوران همچنین به اتفاق آرا رمان خوف نوشته شیوا ارسطویی از نشر روزنه را به دلیل زبانی مؤثر و قوی و به دور از تعقید، چندصدایی بودن و ساختن فضای وهم‌آمیز هراس و خوف با نگاه به وضعیت روانی جامعه امروز شایسته عنوان نخستین رمان تحسین شده هیأت داوران و دریافت لوح تقدیر مهرگان ادب می‌داند.
رمان خوف داستان انسان شهری است در پیچیدگی‌های متفاوت؛ و روشنگر دوره‌ای از جامعه و زیست فرهنگی ما. نویسنده مخاطب را - انسان تنهای امروزی را، محصور در لایه‌های ترس- به تأمل و اندیشیدن وا می‌دارد.
هیأت داوران همچنین به اتفاق آرا رمان کافورپوش نوشته عالیه عطایی از نشر ققنوس را به دلیل نشان دادن تباهی هویت انسانی، اجتماعی و فردی شهروند امروز، رجوع دادن خواننده به درون و برانگیختن او به تأمل درباره هویت فردی و اجتماعی‌اش، شایسته عنوان دومین رمان تحسین شده هیأت داوران و دریافت لوح تقدیر مهرگان ادب می‌داند.
رمان کافورپوش برخلاف رمان‌های عادی از آنچه «عناصر داستان» نامیده می‌شود کمتر دارد اما قصه مسخ شدن و بی‌هویتی انسان معاصر ایرانی را به خوبی بازتاب داده است.
هیأت داوران از رمان پایان خوش ناتمام نوشته کاوه میرعباسی از نشر ثالث نیز به عنوان رمانی شایسته تقدیر یاد می‌کند.
هیأت داوران در بخش مجموعه داستان کوتاه از میان هفت مجموعه داستان راه یافته به مرحله نهایی به اتفاق آرا مجموعه داستان سرطان جن نوشته رامبد خانلری از نشر آگه را به دلیل زبان غنی و جذابیت و کششی در خور قصه، کاشف ترسی نشأت گرفته از ندانستن‌ها و خرافه و داشتن داستانی دلنشین که وامدار روایت‌های زبانی گذشتگان است، به عنوان بهترین مجموعه داستان کوتاه انتخاب کرده و شایسته دریافت تندیس مهرگان ادب و جایزه نقدی دانسته است.
در میان مجموعه داستان‌های منتشر شده تک داستان‌های درخشانی وجود داشت که هر یک می‌توانست موجب انتخاب یک مجموعه داستان و برگزیده شدن آن به عنوان مجموعه داستان تحسین‌شده هیأت داوران شود ولی توجه هیأت داوران به همه داستان‌های یک مجموعه و کلیت اثر بوده است.
به همین دلیل هیأت داوران به اتفاق آرا مجموعه داستان غریبه‌ای زیر درخت نارنج نوشته کرم‌رضا تاج‌مهر از نشر ثالث را به دلیل خلق فضاهای تازه و متفاوت از مرگ و زندگی، ایجاد تعلیق و درگیر کردن ذهن خواننده و اجرای فرم‌های متنوع روایت شایسته عنوان اولین مجموعه داستان تحسین شده هیأت داوران و دریافت لوح تقدیر مهرگان ادب دانسته است و مجموعه داستان پل‌ها نوشته احمد ابوالفتحی از نشر چرخ را به دلیل شکستن مرز واقعیت و خیال، بازنمایی حسرت، خلق فضاهای بومی و نمایاندن رابطه شخصیت‌ها با گذشته فردی و تاریخی، به عنوان دومین مجموعه داستان تحسین شده هیأت داوران و دریافت لوح تقدیر مهرگان ادب دانسته است.
هیأت داوران همچنین دو مجموعه داستان دوربرگردان نوشته میثم کیانی از نشر زاوش و عکسهای دسته‌جمعی نوشته حمید امجد از نشر نیلا را شایسته تقدیر می‌داند.»
همچنین بیانیه هیات داوران دوره‌های دهم و یازدهم جایزه مهرگان علم در حوزه محیط زیست شامل مهندس اسکندر فیروز،مهندس هوشنگ ضیایی، مهندس محمدرضا داهی،بهرام معلمی،دکتر عبدالحسین وهاب‌زاده،اسماعیل عباسی،مهندس هومن جوکار،مژگان جمشیدی به شرح زیر است: «جایزه مهرگان علم (علم برای همه) که با پیشنهاد دبیرخانه جایزه مهرگان علم و تصویب هیات داوران، از سال 1385 به خاطر اهمیت حیاتی حفظ و حراست از محیط زیست ایران، جایزه مهرگان محیط زیست نیز نامیده می‌شود، اینک وارد یازدهمین سال حیات خویش می‌گردد.
در طی سال‌هایی که جایزه مهرگان علم در حوزه محیط زیست برگزار شده زوایای مختلف مصایب و مشکلات محیط زیست ایران تا حد زیادی شکافته شده است اما شرایط این روزهای محیط زیست و آثار سوء آن بر زندگی روزانه بیشتر ایرانیان، ضرورت توجه به محیط زیست را دو چندان می‌کند. آسیب‌های ناشی از خشکسالی، سیل، هوای آلوده، ریزگرد، خشک شدن و آلوده شدن دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و تالاب‌ها در این روزها گویا به مسأله‌ای عادی بدل شده است.
هیأت داوران مهرگان علم در میانه این شرایط و اوضاع نابسامان، به سهم خود تلاش کرده با جستجوی کوشندگان بی‌ادعا و گمنام محیط زیست، معرفی برنامه‌های نوآورانه ترویجی و آموزشی و با نکوداشت چهره‌های تأثیرگذار و تشکل‌های مردمی نقش مؤثری در ارتقای فرهنگ حفظ و نگهداری محیط زیست ایفا کند.
هیات داوران اعتقاد راسخ دارد در صورتی که چهره‌های علمی و کارشناسان این رشته بر تلاش خود بیفزایند و حاصل کارهای تحقیقاتی و اجرایی خویش را به صورت کتاب و نشریه منتشر کنند؛ حرکت‌ها و تشکل‌های مردمی بیشتری با کمک نسل جوان -که در هر کشوری مایه امید به آینده است- ایجاد شود و رشد و توسعه یابد؛ مدیران و مسؤولان محیط زیست نیز به دور از مسایل حاشیه‌ای از فعالان مردمی این عرصه حمایت کنند؛ می‌توان شرایط ناگوار امروز را تا حدی بهبود بخشید.
در این دوره از جایزه مهرگان علم، محدود بودن کتب تألیفی منجر به تغییر قسمتی از آیین‌نامه جایزه مهرگان علم شد و با تصویب هیأت داوران تلاش‌های فردی در عرصه محیط زیست، برنامه‌های آموزشی و ترویجی و فعالیت تشکل‌های مردم‌نهاد با در نظر داشتن میزان اثربخشی آن‌ها در حوزه محیط زیست در دستور کار قرار گرفته و ارزیابی شد. پس از بررسی‌های انجام شده در هیأت داوران نامزدهای مرحله نهایی جایزه مهرگان علم به شرح زیر انتخاب شدند:
1. کانون آشنایی با حیات وحش؛ برای تلاش در بهبود رابطه انسان (کودک) با حیات وحش و گسترش فعالیت‌ها با ارایه طرح‌های متنوع
2. کانون سبز فارس؛ برای انجام مطالعات بوم‌شناختی بیابان لوت و اثرگذاری در به ثبت رساندن آن به عنوان اولین اثر طبیعی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو
3. مدرسه طبیعت «کاوی کُنج» مشهد؛ برای تأسیس نخستین نمونه از مدارس طبیعت در ایران، تولید محتوا و روش‌های کار برای 42 مدرسه طبیعت دیگر در سراسر کشور و تلاش برای جایگزینی یادگیری در دل طبیعت به جای آموزش‌های متداول مدرسه‌ای
4. دکتر سید آهنگ کوثر؛ برای پایه‌گذاری آبخوانداری، برنامه بیابان‌زدایی با گسترش سیلاب و زراعت سیلابی در منطقه گربایگان فسا و 37 ایستگاه دیگر بر پایه الگوی گربایگان و دیگر خدمات.
هیأت داوران پس از رایزنی‌ها و مشورت‌های طولانی و ارزیابی نامزدهای مرحله نهایی، تصمیم گرفت که جایزه مهرگان علم در حوزه محیط زیست را به فردی شاخص و چهره‌ای که عمری را در خدمت، حفظ و حراست از محیط زیست کشور صرف نموده و پژوهش‌ها و تألیفات تأثیرگذاری نیز داشته است و علاوه بر آن حاصل دانش و خلاقیت خود را به صورت عینی و عملی در مناطقی از ایران به اجرا درآورده است، اهدا کند.
بنابراین هیأت داوران به اتفاق آرا جایزه دهمین و یازدهمین دوره مهرگان علم در حوزه محیط زیست را به دکتر سید آهنگ کوثر خادم راستین، پرتلاش و صادق محیط زیست ایران و پایه‌گذار آبخوانداری در ایران تقدیم می‌کند و برای ایشان و همه خدمتگذاران عرصه محیط زیست آرزوی موفقیت دارد.
از میان 3 نامزد دیگر مرحله نهایی جایزه مهرگان علم، هیأت داوران به اتفاق و یا با اکثریت آرا به
ترتیب اولویت:
1. مدرسه طبیعت کاوی کُنج مشهد به مدیریت سرکار خانم سیمین کاظمی
2. کانون آشنایی با حیات وحش به مدیریت سرکار خانم مهندس دنا ضیائی
3. کانون سبز فارس به مدیریت جناب آقای مهندس بهمن ایزدی
را شایسته عنوان تشکل تحسین شده هیأت داوران و دریافت لوح تقدیر مهرگان علم می‌داند
هیأت داوران از تلاش‌های اثربخش تشکل زیست محیطی موسسه خزنده‌شناسان پارس به مدیریت خانم دکتر هانیه غفاری و همچنین از آقایان افشین زارعی و محمدعلی الله‌قلی (به طور مشترک) به خاطر کوشش‌های زیست‌محیطی، اجرا و تولید محتوا در برنامه تلویزیونی هوای تازه (شبکه افق) تقدیر به عمل می‌آورد.»