فرهنگ امروز/ الهام نداف:

کسب دومین اسکار سینمای ایران آنقدر بازتاب جهانی و داخلی داشته تا بهروز افخمی، گرداننده برنامه «هفت» را هم ناچار کند با وجود مخالفت با فیلم «فروشنده» در تازه‌ترین برنامه خود، از کسب این جایزه به عنوان یک موفقیت برای فرهادی و سینمای ایران یاد کند و به او تبریک بگوید. افخمی که پیش از این درخشش «فروشنده» در جشنواره فیلم کن را حساب شده و سیاست‌زده می‌دانست، این‌بار در برنامه «هفت» جمعه ١٣ اسفندماه نتوانست منکر اهمیت دومین اسکار فرهادی شود؛ اسکاری که بدون وابستگی به افراد، منوط به دریافت آرای آکادمی است. با این همه سهم سینمای ایران برای بزرگداشت فرهادی، جشنی بود که همکاران این کارگردان در موزه سینما ترتیب داده بودند. در این مراسم که اصغر فرهادی با همراهی پریسا بخت‌آور و سارینا دخترش در آن حضور داشت، چهره‌های سینمایی و غیرسینمایی آمده بودند تا خوشحالی خود را از این موفقیت اعلام کنند. البته قرار بود این مراسم به شکل خصوصی‌تر برگزار شود اما با انتشار خبر در سایت‌ها و رسانه‌ها، جمعیت زیادی از علاقه‌مندان به سینما، خواهان حضور در این بزرگداشت شدند اما تعداد زیادی از آنها و برخی چهره‌های سینمایی و فرهنگی مانند شهرام و حافظ ناظری پشت درهای بسته ماندند. همایون اسعدیان، آغازگر مراسم بود، او با ابراز خرسندی از این جایزه که مروج صلح دوستی فارغ از هر رنگ و نژادی است، منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما را روی سن دعوت کرد: «کم‌کم باید برای افتخارآفرینی سینمای ایران فکر دیگری کنیم و شاید سال آینده در همین موقع باید در استادیوم آزادی جمع شویم.» شاهسواری جملات خود را این‌گونه آغاز و از جمعیت پشت در مانده عذرخواهی کرد. او شعف خود را از پراکنده شدن آوای تاریخ و تمدن ایران به واسطه سینما نشان داد: «ما با سینمای خود با دنیا حرف می‌زنیم و ایجاد همدلی می‌کنیم و مردم را به سمت خود و به قصد مفاهمه جلب می‌کنیم. اصغر فرهادی! تو ثابت کردی که سینمای ایران محصول یک نفر یا دو نفر نیست. ما به سهم خود از تو سپاسگزاریم و متاسفیم که جمع بزرگ‌تری را نمی‌توانیم اینجا میزبانی کنیم، اما هر پیروزی تو برگ زرین دیگری در سینمای ایران است.»محمد بزرگ‌نیا، کارگردان سینما، سخنران بعدی این مراسم بود. او یادآور شد ارزش دومین اسکار سینمای ایران و فرهادی به اندازه‌ای است که حتی مخالفان هم نمی‌توانند آن را نادیده بگیرند: «باید تبریک گفت؛ برای آنکه اصغر فرهادی با «فروشنده» گسترده‌ترین فضای نقد و اظهارنظر را در جامعه ایران به وجود آورد. یک فیلم بدون نقد و چالش فیلمی مرده است بنابراین نقد منفی هم می‌تواند دارای ارزش باشد، به شرط آنکه در پوشش نقد، شادکامی را تلخ نکنیم. این فیلم باارزش‌ترین جوایز را از آن خود کرده و چقدر در چنین موقعیتی جای عباس کیارستمی خالی است، اگر بود حتما از این جایزه خوشحال می‌شد.»حجت‌الله ایوبی، رییس سازمان سینمایی نیز، روی سن دعوت شد. او اما متن و نامه‌ای برای فرهادی ننوشته بود و ترجیح داد با زبان دل سخن بگوید. ایوبی به خاطره دیدار با فرهادی بعد از تماشای فیلم «فروشنده» اشاره کرد: «آن زمان آقای فرهادی گفت مردم ایران فیلم «فروشنده» را دوست خواهند داشت. اصغر فرهادی در درجه اول برای مردمش فیلم می‌سازد و فیلمساز مردم ایران است. عباس کیارستمی هم‌چنین ویژگی‌هایی داشت، یک روز از او (کیارستمی) پرسیدم چطور شد در اینجا ماندی؟ و او گفت: من این امامزاده «چیذر» را با جهان عوض نمی‌کنم. سینماگران ما این افراد هستند و من تاسف می‌خورم گاهی متن‌هایی را علیه این سینماگران می‌خوانیم یا حرف‌هایی را می‌شنویم.»به گفته ایوبی زمان نمایش «فروشنده» در جشنواره فیلم کن، رییس این جشنواره از این فرهادی به عنوان سینماگری از «ایران کشور سینما» یاد کرد: «عربستان سعودی حاضر است تمام چاه‌های نفتش را بدهد تا بگویند این کشور هنر است، اما نخواهند گفت. کشور سینما یعنی کشوری که نمی‌توان آن را تروریست خواند. زمانی فردوسی، خیام، مولانا، حافظ و سعدی با زبان شعر و ادب سخن می‌گفتند، امروز ما با زبان سینما همان حرف‌ها را می‌زنیم و بر بام جهان ایستاده‌ایم.»رییس سازمان سینمایی، استاد محمدعلی موحد مولاناشناس را در جریان برگزاری این بزرگداشت قرار داده بود و موحد با وجود کهولت سن، یکی از حاضران در مراسم بود. ایوبی همچنین به حضور هنرمندان دیگر رشته‌ها از جمله امیرخانی، صادق‌زاده و افجه‌ای اشاره کرد: «از همه هنرمندان رشته‌های مختلف دعوت کرده‌ام و این هدیه بنده به شما است.»پس از صحبت‌های ایوبی، محمدعلی موحد پشت تریبون قرار گرفت و خطاب به فرهادی گفت: «آقای فرهادی امشب شب مبارکی است. سن و سال من اقتضای حضور در این مراسم را ندارد اما یک مجلس استثنایی است. چون هر شب که شب قدر نمی‌شود. آمدم شما را از نزدیک ببینم و بگویم که چقدر تحسین می‌کنم و ارج می‌نهم آن متانت همراه با هوشیاری بی‌مانند و درک درست و واکنش نجیبانه و سنجیده شما را در برابر موقعیتی نامنتظر و همچنین آن پیام موجز و درخشان که جهان را شگفت‌زده کرد. دلم می‌خواست هدیه‌ای با خود بیاورم اما دستم کوتاه بود و چیزی که لیاقت شما را داشته باشد به عقلم نرسید. به همین دلیل نخستین کتابی را که شصت سال قبل از من چاپ شده و یادگار دوران جوانی‌ام است به یادگار آورده‌ام.» پس از این صحبت‌ها، فرهادی به پیشواز موحد رفت و از او قدردانی کرد. در ادامه همایون اسعدیان از غیبت محمود دعایی در این مراسم به عنوان روحانی حاضر در میان سینماگران یاد کرد: «آقای دعایی همیشه می‌گفت نمی‌شود مراسمی بدون حضور روحانیون برگزار شود، حالا من می‌گویم نمی‌شود مراسمی سینمایی برگزار شود که فاطمه معتمدآریا در آن حضور نداشته باشد! او با این صحبت‌ها، معتمدآریا را به سن فراخواند. بازیگر فیلم «گیلانه» نیز از شور و هیجانی گفت که در هفته اخیر به بهانه کسب اسکار فرهادی همراه او بوده است: «با زندگی این روزهایی که سراسر ستم و نابخردی است نتوانستم در هفته گذشته لبخند بر لب نداشته باشم و برای اصغر فرهادی صدقه ندهم. سینمای ایران؛ این همه مهر و مهربانی و شعوری که از فرهنگ ایران و سواد و نشاط، نشات گرفته است. ما سیاوشانی داریم که تا به آخر این فرهنگ را حفظ می‌کنند و شعفی را تجربه می‌کنیم که این سیاوش زمانه ما سرافراز از حلقه آتش بیرون آمده است. افتخار اصغر فرهادی فقط برای خودش و خانواده‌اش نیست. بلکه تاجی بر سر ما هست و بزرگ‌ترین تاجی بود که در آستانه سال نو می‌شد بر سر ما گذاشته شود.»ویژه‌ترین بخش این بزرگداشت اما پیام صوتی بهرام بیضایی بود که با وجود فرسنگ‌ها فاصله، وظیفه خود دانسته بود موفقیت فرهادی را به او تبریک بگوید، هایده صفی یاری حامل این پیغام بود: «به هر کسی در دنیا که فیلم خوبی را ساخته و جایزه نگرفته است تبریک می‌گویم چون بسیارند نام‌های بزرگ و سپاس‌نادیده و احترام من به هر فیلم خوبی است که با تدبیر اولیای امور، تماشاگران احتمالی‌اش از دیدن آن دور مانده‌اند. به اصغر فرهادی برای تمام جایزه‌هایی که با گفتمان فرهنگی‌اش در آثارش گرفته و نیز برای خودداری‌اش از سفر و نامه‌ای که نوشت تبریک می‌گویم و این را بگویم که جایزه‌ها به اثر بزرگ شوند نه اثر به جایزه. برای من «فروشنده» مثل هر اثر دیگر فرهادی برای پالایش درونی‌ آن سزاوار ستایش بوده حتی اگر جایزه نمی‌گرفت.»صحبت‌های سیدمحمد بهشتی، مدیر سابق سینمایی پایان‌بخش تقدیر از اصغر فرهادی بود، او کسب جایزه اسکار را بهانه‌ای برای اجرای عدل و عدالت در این سینما دانست: «سینمای ایران به همت تلاش اهل سینما در طول دهه‌های گذشته به مقامی رسیده بود که باید در بازی‌های خیلی بزرگ‌تری شرکت می‌کرد یعنی یک کارگردان ایرانی اسکار را کارگردانی کند و همه را به بازی بگیرد تا حرفی را بزند و امکانی را فراهم کند که چهره واقعی هموطنانش نشان داده شود. او گفت: این بازی بزرگ با هنر فرهادی به بهترین کیفیت اتفاق افتاد و به نظرم اینجا عدل آشکار شده است.»در پایان این مراسم دو تابلو عین‌الدین صادق‌زاده، محمدعلی سجادی و غلامحسین امیرخانی به فرهادی اهدا شد. همچنین خانواده یدالله نجفی، صدابردار کلاه او را به عنوان یادگاری به فرهادی هدیه دادند.

روزنامه اعتماد