فرهنگ امروز/ فرانک آرتا: قریب‌به‌اتفاق فیلم‌سازان در سطح بین‌المللی علاقه‌مند هستند فیلم‌های خود را برای نخستین بار در جشنواره‌های معتبر جهانی به نمایش بگذارند. چون وقتی فیلمی توسط جشنواره‌ای مهم و شناخته شده دعوت و پذیرفته می‌شود، خواه‌ناخواه مهر تأییدی است بر فیلم که واجد ویژگی‌های بصری و خلاقانه است و به دلیل تأثیرگذاری رویکرد جشنواره روی افکار عمومی و پوشش‌دهی وسیع اخبار توسط رسانه‌های گروهی، فیلم‌ها در بخش بازار فیلم هم مورد توجه قرار گرفته و در نتیجه در سطح جهان خریدارانی پیدا می‌کنند. جشنواره جهانی فیلم فجر که امسال همچون سال گذشته، دبیری‌اش به عهده رضا میرکریمی است، هم تاکنون تلاش کرده که معیارهای اجرائی خود را به استانداردهای جهانی نزدیک کند. از جمله اینکه تازگی و کیفیت فیلم‌ها را در نظر بگیرد. درمیان فیلم‌های ایرانی معرفی شده در جشنواره، چند فیلمی به نمایش در می‌آیند که تاکنون فرصت نمایش در جشنواره پیدا نکرده‌اند و تعدادی هم به دلیل برخورد با سد ممیزی توسط هیئت انتخاب سی و پنجمین جشنواره ملی فیلم فجر کنار گذاشته شده‌اند. همین نکته می‌تواند نکته امیدوارکننده‌ای باشد که فیلم‌های بیشتری در جشنواره جهانی مورد توجه قرار گیرد. دو فیلم «دلم می‌خواد» به کارگردانی بهمن فرمان‌آرا و «مَلی و راه‌های نرفته‌اش» به کارگردانی تهمینه میلانی از این نوع هستند. البته مشکل عدم نمایش فیلم «دلم می‌خواد» به دو دوره قبل مربوط می‌شود که علاوه‌بر اصلاحیه، اختلافی میان کارگردان و تهیه‌کننده فیلم پیش آمد که با اعلام رسمی فیلم‌ها توسط روابط عمومی جشنواره، حضورش در بخش بازار فیلم قطعی شده است. فیلم میلانی هم سال گذشته طبق گفته منابع رسمی به دلیل گرایش‌های فمینیستی توسط هیئت انتخاب کنار گذاشته شد. علیرضا شجاع نوری، سخنگوی جشنواره جهانی فیلم فجر، در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان؛ درباره نمایش دو فیلم «ملی و راه‌های نرفته‌اش» و «دلم می‌خواد» در بازار جهانی جشنواره جهانی فیلم فجر توضیح داد: «برای نمایش دو فیلم «ملی و راه‌های نرفته‌اش» و «دلم می‌خواد» در جشنواره جهانی فیلم فجر هیچ مسئله‌ای وجود ندارد و این دو فیلم با در نظر گرفتن ممیزی‌های قانونی در بازار جهانی این جشنواره اکران خواهند شد».
وی بیان کرد: «در جشنواره جهانی فیلم فجر قصد فریب‌دادن قوانین را نداریم و تلاش کرده‌ایم که حاشیه‌ها بر روی انتخاب فیلم‌ها تأثیر نگذارد. ما پس از دیده‌شدن فیلم‌ها از فیلم‌های با کیفیت برای حضور در جشنواره دعوت کرده‌ایم».
سخنگوی جشنواره جهانی فیلم فجر در مورد تفاوت انتخاب فیلم‌ها در دو جشنواره ملی و جهانی افزود: «دلیل اینکه برخی فیلم‌ها در جشنواره ملی فیلم فجر حضور نداشته‌اند اما در جشنواره جهانی فیلم فجر حضور دارند، فقط تفاوت میان نگاه دو جشنواره است. چون اگر این دو جشنواره شبیه به هم باشند دیگر دو جشنواره جدا از یکدیگر نخواهند بود». شجاع‌نوری در پایان درباره حاشیه‌هایی که در مورد جشنواره جهانی فیلم فجر وجود دارد، تأکید کرد: نباید براساس اخبار و حواشی منتشر شده، عملکرد جشنواره جهانی فیلم فجر را قبل از شروع آن قضاوت کرد؛ بلکه باید فعالیت‌های جشنواره را دید و پس از پایان این رویداد به بررسی عملکرد جشنواره جهانی فیلم فجر پرداخت.
بهمن فرمان‌آرا، کارگردان فیلم «دلم می‌خواد» هم درباره نمایش فیلم برای نخستین بار در گفت‌وگوی اختصاصی با «شرق» چنین واکنش نشان داد: «از اینکه بالاخره فیلم «دلم می‌خواد» در جشنواره جهانی فیلم فجر به نمایش در می‌آید خوشحالم. چون واقعیت این است که اول باید بچه‌ای زاده شود و بعد درباره آن صحبت کرد. وقتی فیلمی به نمایش در می‌آید، درواقع کودک هنرمند به دنیا آمده و بعد از آن تازه می‌توان درباره مسائل دیگر همچون ساختار و اکران و... صحبت کرد.»
فرمان‌آرا درباره میزان اصلاحیه‌ای که به فیلم «دلم می‌خواد» خورده است، توضیح داد: «موارد بسیار ناچیز بود. ضمن اینکه نسخه‌ای که در جشنواره به نمایش درمی‌آید مورد تأیید بنده است».
او در پایان خاطرنشان کرد: «فیلم در کل جشنواره سه نوبت به نمایش درمی‌آید و صحبت‌های اصلی را باید به زمانی که فیلم نمایش داده می‌شود، موکول کرد».
گفتنی است در سایت رسمی جشنواره جهانی فیلم فجر درباره «بازار فیلم» چنین نوشته شده است: «با توجه به موفقیت‌های بین‌المللی سینمای ایران، نخستین بازار بین‌المللی فیلم ایران (IFM) در سال ۱۹۹۸ همزمان با جشنواره بین‌المللی فیلم فجر از ماه فوریه آغاز به کار کرد. در شرایطی که مجله تایمز در شماره ویژه هزاره به سینمای ایران عنوان «خانه قابل اتکاء‌ترین صنعت فیلم هنری جهان» را داده بود، بازار فیلم ایران در گام‌های اول با حضور غرفه‌داران ایرانی و برنامه‌ریزان رویدادهای فرهنگی و خریداران بین‌المللی کار خود را آغاز کرد و به شکل جدی به نمایش محصولات جدید سینمای ایران برای شرکت‌کنندگان بازار مبادرت ورزید.
در سال ۲۰۰۴، در هفتمین دوره بازار، با هدف برگزاری رویدادی مهم در مبادلات فرهنگی در منطقه، برای نخستین بار از شرکت‌های بین‌المللی جهت توزیع محصولاتشان در بازار دعوت به عمل آمد. به‌این‌ترتیب، به تدریج بازار بین‌المللی فیلم ایران به محلی تأثیرگذار برای عرضه فیلم‌ها و برنامه‌های تلویزیونی که در منطقه تولید شده بودند، بدل شد».
بیستمین دوره بازار بین‌المللی فیلم و برنامه‌های تلویزیونی ایران، از اول تا ششم اردیبهشت و سی‌وپنجمین دوره جشنواره، از اول تا هشتم اردیبهشت در تهران برگزار خواهد شد.
روزنامه شرق