شناسهٔ خبر: 49483 - سرویس دیگر رسانه ها

از تولد عباس کیارستمی تا «زندگی شیرین» فلینی

گفت‌وگو با کیارستمی ۱۵۰ صفحه از کتاب را دربرگرفته و در آن به شکل مفصل و مبسوط به زندگی کیارستمی پرداخته‌ است. سیر گفت‌وگو هم به شکلی است که مدام در گذشته و حال و آینده در رفت و آمد است.

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از اعتماد؛  عباس کیارستمی چند ماه بعد از درگذشتش همچنان خبرساز است و هر روز اخبار تازه‌ای درباره او منتشر می‌شود؛ خبرهایی درباره آثارش، پرونده پزشکی‌اش که همچنان باز مانده، بزرگداشت‌هایی که در جشنواره‌های گوناگون برای او برگزار می‌شود یا کتاب‌هایی که درباره این فیلمساز در حال انتشار است.
مجموعه اینها باعث شده تا این فیلمساز که در دوره حیاتش علاقه چندانی به سرخط اخبار بودن، نداشت، بعد از درگذشتش مدام خبرساز باشد. به تازگی نیز دو خبر درباره او منتشر شده است؛ انتشار کتاب «گفت‌وگو با عباس کیارستمی» و مستندنگاری و تهیه آرشیو دیجیتالی از عکس‌ها، اسناد و آثار مکتوب این هنرمند. مهدی مظفری ساوجی، شاعر و مترجمی است که کتاب «گفت‌وگوبا عباس کیارستمی» را منتشر کرده است.
ماجرا از این قرار بود که این شاعر بسیار علاقه‌مند بود تا با کیارستمی گفت‌وگو کند و دو، سه سال پیگیراین موضوع بود تا اینکه سال ٨٨ به این هدف رسید. او در گفت‌وگویی با ایسنا توضیحاتی درباره روند شکل‌گیری این کتاب ارایه کرد: «شروع گفت‌وگوی من با کیارستمی از سال ۱۳۸۸ بود. دو، سه سال بود که پیگیر مصاحبه با استاد بودم که سرانجام این اتفاق مبارک در سال ۱۳۸۸ رقم خورد و آقای کیارستمی اجازه دادند که من دکمه ضبطم را فشار دهم و نخستین پرسش را با ایشان در میان بگذارم.» البته راضی کردن کیارستمی برای این گفت‌وگو کار آسانی نبود و مظفری برای این کار به کتاب دیگرش متوسل شد: « یکی از عواملی که این مسیر را هموار کرد، انتشار کتاب «گفت‌وگو با نجف دریابندری» در سال ۱۳۸۸ بود. کتابی که امسال به چاپ سوم رسیده است. مطلب از این قرار است که آقای کیارستمی به من گفت که این کتاب را می‌خوانم و اگر مورد پسندم واقع شد با هم گفت‌وگو می‌کنیم.» کتاب مورد رضایت کیارستمی قرار گرفت و باب گفت‌وگو باز شد: «نقطه آغاز کتاب، سال ۱۳۸۸ و نقطه پایان هم سال ۱۳۹۲ بود که به مسافرت‌ها و فیلمسازی ایشان برخورد و کار عقب افتاد، تا روزی که متاسفانه از طریق یکی از خبرگزاری‌ها متوجه شدم ایشان در بستر بیماری است.» این کتاب در سه فصل تدوین و تالیف شده و متن با شعرهایی که به کیارستمی تقدیم شده، آغاز می‌شود. در بخش اول کتاب «گزارش» و چند مطلب دیگر آمده. «گزارش» در واقع یادآور عنوانی است که کیارستمی بر نخستین فیلم بلند داستانی‌اش گذاشته است. گزارش ِاین کتاب البته نوعی گزارش زندگی و مرگ است: « یادداشت‌های روزانه‌ای که حاصل روابط و مراوداتی است که من از حدود سال‌ ۱۳۸۴ تا همین اواخر با او و احوال و آثارش داشتم. به عبارتی در این یادداشت‌ها به زندگی کیارستمی نزدیک شده‌ام، همچنان که نشان داده‌ام مرگ چگونه به شکل ناجوانمردانه‌ای به او نزدیک شده است.»
بخش دیگری از این فصل به فیلم‌شناسی، کتاب‌شناسی، مروری بر آثار، بزرگداشت و جوایز و افتخارات او اختصاص دارد. بخش دوم کتاب حاوی دو یادداشت از کیارستمی است که این یادداشت‌ها قبلا یکی در نشریه «پوزوتیف»، با عنوان «تاثیرگذارترین فیلم زندگی‌ام» و دیگری با عنوان «در آغاز تصویر بود» در روزنامه «گاردین» منتشر شده است.
گفت‌وگو با کیارستمی ۱۵۰ صفحه از کتاب را دربرگرفته و در آن به شکل مفصل و مبسوط به زندگی کیارستمی پرداخته‌ است. سیر گفت‌وگو هم به شکلی است که مدام در گذشته و حال و آینده در رفت و آمد است. از تولد او شروع می‌شود و در نهایت به اصغر فرهادی و «جدایی نادر از سیمین» و در پایان به فدریکو فلینی و «زندگی شیرین» می‌رسد. پدر و مادر، وضعیت مذهبی خانواده، نخستین تجربه‌های کتاب‌خوانی، دوران کودکی، مدرسه بهرام و دبیرستان جم، نخستین ‌بارقه‌های آشنایی با فیلمسازی، صادق هدایت، احمد کسروی، شعر و تجربه‌های شعرخوانی او از جمله تجربه‌هایش در حفظ کردن شعرهای حمیدی شیرازی، ممیزی فیلم در ایران و دیگر کشورها، نفت، وضعیت مذهب در ایران، مسعود کیمیایی، ابراهیم گلستان، سینمای «مستقل» و «بدنه» از جمله مباحثی است که باب گفت‌وگو پیرامون آنها در این اثر گشوده شده است.  این کتاب به تازگی از سوی انتشارات «کتاب آبان» منتشر شده است.  از سوی دیگر امیرحسین ثنایی، مدیر پروژه مستندنگاری و تهیه آرشیو دیجیتال از عکس، اسناد و آثار مکتوب عباس کیارستمی در گفت‌وگویی با «مهر» درباره این پروژه توضیحاتی ارایه کرد: «بهمن کیارستمی، فرزند عباس کیارستمی در یک سال گذشته علاوه بر اینکه پیگیر پرونده پزشکی پدرش بود در حال گردآوری یادداشت‌ها و نوشته‌های ایشان نیز بود که به نام پروژه مستندنگاری و تهیه آرشیو دیجیتال از عکس، اسناد و آثار مکتوب آقای عباس کیارستمی شناخته می‌شود.» مستندنگاری و تهیه آرشیو دیجیتال از آثار کیارستمی بر عهده «رای بُن مستند» گذاشته شده که مجری طرح این پروژه است و ثنایی مدیریت پروژه را بر عهده دارد تا این آرشیو دیجیتال تهیه شود. بهمن کیارستمی گردآوری این آثار را سال گذشته به پایان رساند و آنها در حال تهیه آرشیو دیجیتال به شکل علمی و استاندارد هستند و اکنون با حجم زیادی از نوشته‌ها مواجهیم که شامل نامه‌های مختلف، فیلمنامه‌ها، طرح‌ها، یادداشت‌ها و شعرهای کیارستمی است.
این پروژه فازبندی شده است و این گروه پیش بینی می‌کنند برای به پایان رساندن فاز اول این پروژه ۹ ماه تا یک سال زمان لازم است تا مستندنگاری‌ها به سرانجام برسد.
به گفته ثنایی، مالکیت مادی و معنوی آثار برای انتشار در اختیار خانواده کیارستمی است و اگر برخی از این آثار منتشر شوند، با وجهه دیگری از چهره این هنرمند در یادداشت‌های سینمایی او و... روبه‌رو می‌شویم که شاید تاکنون این وجهه چندان عیان نشده است.