به گزارش فرهنگ امروز به نقل از شرق؛ نشست نمایشگاه «پرویز تناولی و شیرهای ایران»، دوشنبه ٢٩ تیر برگزار و اعلام شد: این نمایشگاه ۱۱ تیر در موزه هنرهای معاصر افتتاح میشود و به مدت دو ماه در معرض دید علاقهمندان خواهد بود.
پرویز تناولی هنرمند مجسمهساز این نمایشگاه را یکی از رؤیاهای ۵۰ سال گذشتهاش دانست که از همان زمان که با اهمیت «شیر» در فرهنگ ایران آشنا شد، کارش را با شمایل حضرت علی(ع) و شیر آغاز کرد و بعد به منابع دیگری برخورد که اهمیت شیر را در فرهنگ ایرانی به او بیشتر نشان داد. او هیچگاه از تحقیق درباره شیر فروگذار نکرد و به هر موزه و مکانی که رفت، در این زمینه پژوهش کرد. از منظر تناولی، نقش شیر از آیینهای باستانی ما تا امروز وجود داشته است و حیف بود از نظر جوانهای ما پنهان بماند و اثرگذار نباشد. تناولی هرچه از هنر برداشت کرده، در این کشور بوده است. منابع الهام این کشور آنقدر غنی است که او به سطح کار هم نرسید، چه برسد به عمق. تناولی بر این باور است که ما دو نماد خیلی باستانی داریم که جاودانه ماندهاند؛ شیر و سرو. هیچ فرهنگ دیگری را نمیشناسم که نمادهایش اینقدر مستمر، دائمی و زنده باشند. اینکه هنرمندی آثارش را با هنر پنجهزار ساله کشورش بهنمایش درآورد، کار منحصربهفردی است. بنابر گفته تناولی، آثارش در این نمایشگاه، ۱۵۰ قطعه است که قدیمیترین آنها به سال ۱۳۴۰ برمیگردد و یک نقاشی شیر است. او در سالهای ۱۳۴۰ و ۱۳۴۱ شیرهای زیادی ساخت که فروش رفتند و درحالحاضر در اختیارش نیستند؛ اما عکس برخی از آنها در نمایشگاه خواهد بود. تناولی در دوران کودکی، در تعزیهها و شبیهخوانیها میدید مردی در لباس شیر است و دوست داشت درباره آن بداند. بعدها متوجه شد مردم ایران چقدر شیر را دوست دارند و به آن احترام میگذارند. بهطوریکه تصاویر مذهبی حضرت علی(ع) در کنار شیر یا تصاویر شیر بهتنهایی را میتوانیم در خانه و محل کارشان ببینیم. شیرهای تناولی در گذر زمان تحول زیادی پیدا کردند و روز به روز بزرگتر شدند. بزرگترین آنها را سال گذشته تمام کرد. او در ۲۰ سال گذشته، بیشترین شیر را ساخت. بزرگترین اثر شیرش، سه تُن وزن دارد و ابعاد آن سه متر در دو متر در عرض یک متر است. بسیاری از آثار نیز برای اولینبار در این نمایشگاه بهنمایش درمیآیند. این هنرمند که قصد دارد، تعدادی از آثار کلکسیون شیرهایش را در کنار آثار تولیدیاش در این نمایشگاه ارائه کند، اظهار کرد: از کلکسیون من، آثار زیادی در این نمایشگاه وجود دارد، بهویژه ۳۶ قالیچه شیری که از ۴۰ سال پیش آنها را جمعآوری کردهام. قفل و اشیای دیگری بهشکل شیر نیز بهنمایش درمیآیند.
در نمایشگاه «پرویز تناولی و شیرهای ایرانی» ۱۴۷ اثر تولیدی از تناولی، ۱۵۳ اثر از مجموعه او شامل فرش، قفل، شیر آب و پوستر، ۶۳ اثر به امانت از مکانهای مختلف، ۲۷ اثر از موزه ملی، پنج اثر از موزه هنرهای معاصر و ۱۰ اثر از موزه رضا عباسی، سه اثر از موزه نقاشی پشت شیشه، یک اثر از سوسن بابایی، سه اثر از آقای خرازی و ۱۴ اثر از ملک مدنی بهنمایش درمیآیند. همچنین در روز افتتاحیه، فیلم ۳۰دقیقهای سروناز علمبیگی درباره پرویز تناولی نمایش داده میشود.
علیمحمد زارع، سرپرست موزه هنرهای معاصر تهران گفت: این نمایشگاه یکی از بهترین نمایشگاههای موزه است، چون حاصل سالها تفکر در حوزه ادبیات و فلسفه است. همچنین محمدرضا کارگر، مدیرکل اداره موزهها و اموال منقول تاریخی معتقد است که ما در آستانه یک اتفاق بزرگ هستیم و پرویز تناولی بحق جزء سرمایههای اجتماعی ماست، مانند همه کارهایش، ایدهای نو و خلاقانه را ارائه و هنر خود را ریشهیابی کرده است. یک هنرمند همیشه در متن تمدن خودش ریشه دارد و هر اثری که خلق میکند در چارچوب این تمدن است. برای ما مهم بود که به تجلی این اندیشه کمک کنیم. کارگر درباره آثار باستانی که قرار است در این نمایشگاه بهنمایش درآید، توضیح داد: ۲۷ اثر مربوط به هزاره سوم پیش از میلاد از جیرفت است که چندتای آنها در نمایشگاههای خارجی است که امیدواریم تا زمان نمایشگاه به ایران بازگردند، وگرنه آثاری هستند که میتوانیم آنها را جایگزین کنیم. بخشی از این آثار در موزه ملی، بخشی در موزه رضا عباسی و بخشی در استان بودند. بهزاد حاتم، دبیر این نمایشگاه آن را یک نمایشگاه هنری ندانست، چون ما فرصت خوبی داریم تا وجه مهمی از تناولی را بشناسیم، و گفت: او یک نقش مهم فرهنگی را ایفا کرده و آن جمعآوری فرهنگهای دور این مملکت است. کار او شبیه کاری است که فردوسی انجام داده است. تناولی تمام چیزهایی را که مردم از آنها خسته شده و آنها را دور ریختهاند، جمعآوری کرده و سیر زیباییشناسی ایرانی را دنبال کرده است. او با بیان اینکه تناولی مثل یک پالایشگاه فرهنگی کار کرده است، ادامه داد: در این نمایشگاه میبینیم که او از کارهای ساده مردم معمولی هم برداشت کرده و آن را به یک اثر هنری با فرهنگ بالا تبدیل کرده است. بههمیندلیل است که میگویم این نمایشگاه هنری نیست، بلکه فرهنگی است.
حاتم با اشاره به اینکه این نمایشگاه بخش محیطزیستی را هم دربرمیگیرد، گفت: در این بخش که مربوط به خود حیوان میشود، یک سازمان محیطزیستی با ما همکاری و این موضوع را مطرح میکند و درباره شیر و دیگر حیوانات در معرض خطر آگاهی میدهد.
دبیر این نمایشگاه اضافه کرد: من خیلی دلم میخواست نگاه احساساتی خودم و دلسوزی برای حیوانات را در چینش این نمایشگاه نشان دهم و برای آن طرح آماده کرده بودم؛ اما بهدلیل همکاری سازمان حیاتوحش پارسیان این کار را انجام ندادم.
حاتم همچنین توضیح داد: در این نمایشگاه، بروشورهای کوچکی در اختیار بازدیدکنندگان قرار میگیرد که مقالات و عکسهایی در آن وجود دارد؛ اما کتابی ۴۴۸صفحهای منتشر خواهد شد که الان روزهای آخرش را میگذراند و نشر «نظر» آن را منتشر میکند. ما همچنین یکسری سخنرانی از دیدگاههای مختلف درباره شیر در ادب فارسی، اساطیر ایرانی، گستره روانکاوی، مجموعهداری و مسائل طبیعی خواهیم داشت. دبیر این نمایشگاه گفت: من خیلی دلم میخواست نمایشگاه را به یک پروژه بزرگتر تبدیل کنیم. بنابراین در کنار آن، کنسرت برگزار خواهیم کرد و یک فیلم ساختهایم. این فیلم ۳۰دقیقهای به نگاه هنری و برخورد تناولی با کارهای هنری و مجموعهداری میپردازد.