شناسهٔ خبر: 50459 - سرویس دیگر رسانه ها

انسان چگونه زبان را ساخت؟

کتاب «زبان آدم؛ انسان چگونه زبان را ساخت، زبان چگونه انسان را ساخت» نوشته دِرک بیکرتون ترجمه محمد راسخ‌مهند منتشر شد.

انسان چگونه زبان را ساخت؟

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ کتاب  «زبان آدم؛ انسان چگونه زبان را ساخت، زبان چگونه انسان را ساخت»  در  ۳۳۸ صفحه  به قیمت بیست و دو هزارتومان در  انتشارات آگه  منتشر شد.
 
«بزرگی مشکل»، « اندیشیدن مانند مهندسان»، «میمون‌های انسان‌نمای آوازه‌خوان؟»، «میمون‌های انسان‌نمای سخن‌گو؟»، « بوم نقش‌ها همه‌چیز نیستند؛ آن‌ها تنها چیز هستند»، « نیاکان ما در بوم نقش خود»، «به مورچه نگاه‌کن، ای تنبل»، « انفجار بزرگ»، «چالشی از سوی چامسکی»، « تصمیم خودمان را بگیریم»، « نهال بلوط از دانه می‌روید»، « نهال بلوط به درخت بدل می‌شود» ‌ فصل‌های این کتاب است.
 
بیکرتون در کتاب زبان آدم سعی کرده است نظریه‌ی زبانی را در قالب زیست‌شناسی تکاملی جای دهد. یعنی اگر به بحث تکامل زبان برپایه‌ی زیست‌شناسی می‌پردازد، استدلال‌های خود را براساس ویژگی‌های زبان انسان مطرح می‌کند. بیکرتون زبان‌شناسی است و ابتدا شهرت خود را با مطالعه‌ی زبان‌های پیجین یا آمیخته و کریول یا آمیخته‌ی مادری به دست آورد. اما مطالعات او در در زمینه‌ی زیست‌شناسی، روان‌شناسی، مردم‌شناسی، فلسفه و عصب‌شناسی به او این امکان را داده است تا به استدلال خود عمق و وسعت بیشتری ببخشد. اگرچه کتاب به بحثی تخصصی می‌پردازد و یکی از مهم‌ترین نظریه‌ها را در مورد تکامل زبان مطرح می‌کند، اما طوری نوشته شده است، که در عین ارائه‌ی همه‌ی مطالب به‌صورت علمی، هر خواننده‌ی علاقه‌مند و غیرمتخصص، به‌سادگی می‌تواند از مطالب آن بهره بگیرد و این نظریه را درک کند.

بیکرتون در این کتاب سعی کرده به برخی از مهم‌ترین پرسش‌ها در مورد تکامل زبان پاسخ دهد. یکی از پرسش‌های مهم این است که اگر هر تحولی را حاصل نیرویی طبیعی بدانیم، آن فشار ابتدایی که باعث شد انسان نخستین گام‌ها را به سمت زبان بردارد چه بود؟ به عبارت ساده‌تر چه نیرویی انسان را به سمت زبان کشاند؟ چه نیازی بود که انسان زبان داشته باشد و چرا زندگی انسان بدون زبان دیگر ممکن نبود؟ چرا سایر جانوران به زبان نیاز ندارند؟
 
 
مترجم در پیش‌گفتار  این اثر آورده است: «آنچه رازآمیز است، نه چگونگی وجود جهان، بلکه خودِ وجود آن است (لودویگ ویتگنشتاین). مهم‌ترین تفاوت ما انسان‌ها با جانوران این است که ما «زبان» داریم و آن‌ها ندارند. البته آن‌ها نیز به طریقی با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند، اما نمی‌توان وسیله‌ی ارتباطی آن‌ها را هم‌تراز زبان انسان دانست. در مورد زبان انسان، ساختار و ماهیت آن، ویژگی‌های آن، تفاوت زبان‌ها، تغییر زبان‌ها و موارد مرتبط دیگر پرسش‌های فراوانی مطرح شده و مطالعات بسیاری نیز صورت گرفته است. اما در مطالعه‌ی زبان، یکی از مهم‌ترین پرسش‌ها این است: زبان انسان چگونه شکل گرفت؟ یا به تعبیر علمی‌تر، زبان انسان چگونه تکامل یافت؟ وقتی صحبت از تکامل زبان می‌شود، اولین واکنش این است که این پرسشی بسیار سخت و پیچیده است و یافتن پاسخی ساده، قطعی و معقول به آن کار ساده‌ای نیست. شاید به این دلیل است که گاهی این مطالعات جنبه‌ی غیرعلمی و اسطوره‌ای پیدا کرده‌اند، و پاسخ‌ها چندان منطقی نبوده‌اند و پایه‌ی علمی نداشته‌اند. هم‌چنین این بحث فقط به زبان‌شناسان محدود نبوده است، زیست‌شناسان، عصب‌شناسان، روان‌شناسان، باستان‌شناسان، و حتی دانشمندان علوم رایانه نیز به این حیطه علاقه‌مندند. حوزه‌ی تکامل زبان حوزه‌ای بین‌رشته‌ای است و نمی‌توان انتظار داشت فقط متخصصان یک رشته بتوانند گره‌ی کور این حوزه را بازکنند.»

او در ادامه شرح داده است که «جالب است که بدانیم انجمن زبان‌شناسی فرانسه در سال ۱۸۸۶ هرگونه تحقیق درباره‌ی خاستگاه زبان را ممنوع اعلام کرده بود، چون معتقد بود نتایج حاصل بیش‌تر توهّم است تا واقعیت علمی. اما از حدود ۴۰ سال پیش تحقیق در این زمینه رشد چشم‌گیری داشته است و به نظر می‌رسد شواهد متقن و علمی بیش از توهمات حاصل شده است. هرچند هنوز گروهی می‌گویند شواهد و یافته‌ها برای رسیدن به یک نتیجه علمی مشخص کافی نیست (هاوزر و همکاران، ۲۰۱۴).»