به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ امیرحسین الهیاری، شاعر، پژوهشگر و مترجم اخیرا هر سه جلد «الکتاب» اثر شاعر نامدار سوری آدونیس را به فارسی برگردانده است. جلد اول «الکتاب» را انتشارات دارالساقی بیروت در سال ۱۹۹۵، جلد دوم را در سال ۱۹۹۸ و جلد سوم را در سال ۲۰۰۲ منتشر کرده بود.
«الکتاب»، از سالهای نخست پس از هجرت آغاز میشود، شاعران و پیامبران دروغین و خلفای قدرت طلب و امرای فرصتطلب بازیگران آن هستند. روایتها بر مبنای حیات و ممات آنهاست. الکتاب از زاویهای، رنجنامه و سوگسروده شاعران است از ابتدای ظهور اسلام تا مرگ متنبّی. اما کلیّتِ این اثر سه جلدی، حول زندگی و شعر و داستان سفرهای متنبّی میچرخد. متنبّی شخصّیت اصلی الکتاب است. حتّی آنجا که به سیف الدوله حمدانی، میدان حضور داده میشود و شعر، از او و یا حتّی در جاهایی از زبان او سروه میشود مُراد، متنبّی است. تمام تاریخ عرب را - البته در بازه ی زمانیِ مذکور- در الکتاب میتوان جستجو کرد.
این اثر حتّی از عضدالدولهی دیلمی، قابوس بن وشمگیر، بابک خرمدین و بهزادان پور ونداد هرمز – ابومسلم خراسانی – خالی نیست. ولی متنبّی در تمام طول خوانش این اثر جایگاه روشن خود را دارد. متنبّی تک سوار است. اصالتِ شعر و حقِ زبان آوری با اوست. بدون او، دربار حمدانیان فضای کسالت بار و ابلهانهای است و اوست که به زیرکی، کافورِ اخشیدی را در مصر، در میان مدح، رندانه مذمت میکند.
علاوه بر اینها، «الکتاب» ستایش تصوف و صوفیان است، شرح داستانِ حلاج و آن دیگران. تسلّطِ شگفتآور «آدونیس» به تاریخ و اسطوره– نه فقط تاریخ عرب که تاریخ ایران و جهان– باعث شده که در خواندن «الکتاب» با اثری رو به رو شویم که با هیچ کدام از آثاری که تاکنون به فارسی ترجمه شده و یا حتّی در قلمرو شعر تألیف شدهاند، قابل قیاس نباشد.
مترجم در این اثر تلاش کرده از آنجا که بخشی از «الکتاب»، روایت تاریخ است پس امانتدارانه متن را به فارسی برگرداند و به لحاظ زبانی هم سعی کرده که حقّ شعر آدونیس گذارده شود.
امیرحسین الهیاری شاعر و پژوهشگر در سال ۱۳۸۴ اولین کتاب خود تحت عنوان «عقاب یوشان» را با مقدمه بهاءالدین خرمشاهی از سوی نشر روشن مهر منتشر کرد. در سال ۱۳۸۹ کتاب «آن حرف دگر» مجموعه «هفتاد و دو رباعی عاشورایی پیوسته» از او منتشر شد. او سپس ترجمه «حیدربابا» اثر محمدحسین بهجت تبریزی معروف به شهریار را به فارسی منتشر کرد. این شاعر و پژوهشگر و مترجم ۵ سال از وقت خود را صرف برگردان «الکتاب» به زبان فارسی آدونیس کرده است.
کتاب «الکتاب» را انتشارات مولی در سه جلد با خوشنویسی حمید عجمی پایه گذار خط معلی و با مقدمه مبسوط مترجم درباره شعر عرب و جایگاه آدونیس منتشر کرده است.