فرهنگ امروز/ فرانک آرتا:
ضرب‌الاجل دوماهه وزیر ارشاد درباره تعیین‌تکلیف فیلم‌های توقیفی به اتمام رسید و روز گذشته ابراهیم داروغه‌زاده، معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی، دراین‌باره به طور رسمی اعلام نظر کرد.
این مسئول سینما در گفت‌وگو با ایلنا، با اشاره به روند تشکیل کمیته رفع توقیف فیلم‌ها گفت: «بعد از نامه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به رئیس سازمان سینمایی و تأکید محمدمهدی حیدریان، رئیس سازمان سینمایی، کمیته‌ای با حضور نماینده‌ای از طرف خانه سینما، یکی از کارشناسان سینما و من به‌عنوان سه عضو ثابت تشکیل شد».
او ادامه داد: «در صورت لزوم و در مواردی از کارگردان یا تهیه‌کننده نیز برای گفت‌وگو دعوت می‌شود».
هرچند از فحوای سخنان آقای داروغه‌زاده مطالب جدیدی ارائه نشده است، چون در نخستین گفت‌وگوی مطبوعاتی خود با یکی از خبرگزاری‌ها تقریبا مشخص شد که تکلیف فیلم‌ها چه خواهد بود، اما در باب این گفت‌وگوی خبری می‌توان پرسید که اصلا چرا هیچ‌وقت اسامی اعضای کمیته‌های تعیین‌کننده وضعیت فیلم‌ها علنی نمی‌شود. غیر از دوره صدارت دکتر حجت‌الله ایوبی در سازمان سینمایی که اسامی اعضای شورای پروانه ساخت و نمایش رسانه‌ای شد، دیگر قبل و بعد از آن معمولا اسامی پشت تصمیمات پنهان باقی مانده‌اند و نکته مهم‌تر دیگر اینکه معاون ارزشیابی به متر، معیار و مبنای بررسی مجدد فیلم‌ها اشاره‌ای نکرد! اینکه بر اساس کدام‌یک از موازین و قوانین کشور چرا فیلمی در دوره‌ای قابل نمایش می‌شود و در دوره‌ای غیرقابل نمایش!
داروغه‌زاده در این گفت‌وگوی کوتاه ادامه داد: «همان‌طور که پیش از این اعلام شده بود، در جلسات این کمیته حدود ۱۲ فیلم مورد بحث و بررسی قرار گرفتند و فیلم‌هایی همچون «خانه پدری» (کیانوش عیاری)، «آشغال‌های دوست‌داشتنی» (محسن امیریوسفی)، «عصبانی نیستم» (رضا درمیشیان)، «ارادتمند؛ نازنین، بهاره و تینا» (عبدالرضا کاهانی)، «خانه دختر» (شهرام شاه‌حسینی)، «پارادایس» (علی عطشانی)، «صد سال به این سال‌ها» (سامان مقدم) و چند فیلم دیگر مورد بررسی قرار گرفتند».
اگر به فهرست این فیلم‌ها نگاه دقیقی بیندازیم، هیچ‌کدام از این فیلم‌ها نه‌تنها محتوای هم‌شکل دارند، بلکه در فرم، ساختار و مهم‌تر جایگاه بصری و زیبایی‌شناسی هم‌ردیف نیستند. ضمنا تاریخ ساخت فیلم‌ها کاملا متفاوت از یکدیگر هستند. پس چگونه می‌توان درباره همه آنها با معیارهای اخلاقی و عرفی یکسان، یکجا با ترازوی عدالت تصمیم گرفت؟!
معاون ارزشیابی ادامه داد: «وظیفه‌ای که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به سازمان سینمایی و
بالطبع به کمیته محول کرده بود، حتی زودتر از زمان مقرر انجام شده و جمع‌بندی نظرات در مصاحبه رسانه‌ای دو هفته قبل به سمع و نظر اهالی سینما رسیده است و از این هفته شورای پروانه نمایش بازبینی مجدد فیلم‌های مذکور را در دستور کار خود قرار خواهد داد».
پیش از این داروغه‌زاده درباره هر یک از فیلم‌های توقیفی اظهارنظر کرده بود که در این میان به نظر می‌رسد فیلم «ارادتمند؛ نازنین، بهاره و تینا» (عبدالرضا کاهانی) هیچ‌وقت پروانه نمایش نخواهد گرفت! او در گفت‌وگویی با ایسنا عنوان کرده بود: «من به‌عنوان معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی معتقدم بسیاری از فیلم‌هایی که در این سال‌ها توقیف شدند، نه مُخل امنیت نظام بودند و نه خط قرمزهای اصلی را رد کرده بودند. درحال‌حاضر هم بر این باورم مهم‌ترین ارزشی که باید از آن دفاع کنم، «قانون جمهوری اسلامی ایران» است».
البته ابراهیم داروغه‌زاده به طور دقیق به ماده قانونی‌ای که به آن استناد کرده، اشاره‌ای نکرد.
ابراهیم داروغه‌زاده در پاسخ به اینکه «وقتی با قاطعیت می‌گویید از شوراهای صدور پروانه ساخت و نمایش شما هیچ فیلمی که امکان توقیف‌شدن داشته باشد بیرون نمی‌آید، آیا به این معنی است که در این دوره سخت‌گیری‌ها و ممیزی‌ها برای پروانه ساخت یا نمایش بیشتر می‌شود؟» بیان کرد: «شوراهای پروانه ساخت و نمایش همیشه خیلی سخت‌گیرانه این کار را انجام می‌دادند، ولی برای من این مهم است که شورای پروانه ساخت هم سخت‌گیرانه‌تر باشد. البته این سخت‌گیرانه‌بودن صرفا بخش ممیزی را دربر نمی‌گیرد، بلکه علاوه بر ممیزی، مسئله کیفی و سطح فیلم‌نامه را هم دربر می‌گیرد، چون از فیلم‌نامه‌ای که سطحی باشد، فیلم شاهکاری تولید نمی‌شود. پس باید کمک کنیم فضا و فرصتی ایجاد شود که وقتی فیلمی به شورای پروانه ساخت ارائه می‌شود صرفا به آنجا به‌عنوان شورایی برای اعمال ممیزی نگاه نشود و به دنبال این هستیم کاری کنیم که سطح کیفی فیلم‌ها هم افزایش پیدا کنند، در نتیجه حتما از این به‌بعد شوراهای پروانه ساخت سخت‌گیری‌های بیشتری را برای صدور مجوز اعمال می‌کنند و تأکید می‌کنم این سخت‌گیری صرفا به معنای ممیزی نیست».
باوجوداین معاون ارزشیابی توضیح نداد که اگر سخت‌گیری، معنای ممیزی نمی‌دهد، پس مفهوم دیگر آن چیست!
این مدیر فرهنگی در ادامه درباره فیلم‌هایی مثل «خانه پدری»، «عصبانی نیستم» و «آشغال‌های دوست‌داشتنی» گفت: «از نظر شورای پروانه نمایش ما و همچنین خود من این سه فیلم قابلیت نمایش دارند. البته باز هم عرض می‌کنم وقتی می‌گویم فیلمی قابلیت نمایش دارد به این معنی نیست که آن را دوست دارم و مورد پسند من است یا حتی با حرفی که فیلم مطرح می‌کند، موافقم».
او سپس افزود: «درباره فیلم «آشغال‌های دوست‌داشتنی» نباید فراموش کرد بخشی از فیلم به فتنه سال ٨٨ مربوط است که به‌هرحال آن مسئله خط قرمز نظام است؛ یعنی مسئله فتنه از آن جنبه‌ای که محسن امیریوسفی به آن نگاه کرده مردود و جزء خطوط قرمز است که طبیعتا شورای پروانه نمایش هیچ دوره‌ای به آن مجوز نخواهد داد، ولی آقای امیریوسفی آن بخش‌ها را اصلاح کرده و مواردی که جزء فتنه بوده، همه برطرف شده‌اند و الان فیلم تبدیل شده به اثری که فضای گفتمانی ایجاد می‌کند و فرزندان یک خانواده مثل فرزندان یک نظام هرکدام با طرز تفکری متفاوت با یکدیگر گفت‌وگو می‌کنند».
داروغه‌زاده درباره فیلم «کاناپه» نیز گفت: «بعضی فیلم‌ها هستند که تصمیم‌گیری درباره آنها در اختیار شورای پروانه نمایش نیست، بلکه خارج از مجموعه باید بررسی شوند؛ مثل «رستاخیز» که پروانه نمایش داشت، ولی برخی مراجع تقلید با آن مخالف بودند و حکم مرجع تقلید را نمی‌توان کنار گذاشت».
وی در پاسخ به اینکه درحال‌حاضر تکلیف چند فیلم در کمیته مشخص شده است؟ گفت: «در کمیته حدود ١٠ فیلم برای بررسی وجود داشت که الان مشکل فیلم «خانه دختر» حل شده و حتی قرار شده سکانسی کامل فیلم‌برداری شود. مشکل فیلم «پارادایس» هم حل شده است. مسئله «خانه پدری» در کمیته حل شده و چون به آنجا رسیدیم که طبق خواست فیلم‌ساز امکان تغییر در فیلم نیست، ما گزارش را به شورا می‌دهیم تا آنها تصمیم بگیرند. درواقع می‌توانم بگویم مشکل بیشتر فیلم‌ها در این کمیته حل شده است».
روزنامه شرق