فرهنگ امروز/ الهام نداف:
آخرین بار سال ٨٩ و در فیلم «راه آبی ابریشم» بود که عزتالله انتظامی را روی پرده سینما دیدیم؛ بازیگری که حضورش روی پرده نقرهای بیش از ٦٠ سال قدمت دارد و کارنامه کاریاش آنقدر پربار است که به راحتی از حافظه تاریخی سینمای ایران پاک نشود. این روزها اما آقای بازیگر با «زادبوم» هنرنماییاش را به رخ سینمای ایران و علاقهمندانش میکشد؛ فیلمی که بعد از ٩سال بالاخره از بند توقیف آزاد شد و اکران آن یکی از ملموسترین دستاوردهای مدیریت محمدمهدی حیدریان در سازمان سینمایی است. سال ٨٧ بود که ابوالحسن داوودی فیلمنامهای از فرید مصطفوی با عنوان «زادبوم» را مقابل دوربین برد. جالب اینجاست که فیلم همان سال در بیست و هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر روی پرده رفت و اتفاقا نظر هیات داوران جشنواره را به خود جلب کرد. کسب دو سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران و بهترین فیلمنامه و نامزدی در سه بخش بهترین بازیگر نقش اول مرد، بهترین بازیگر نقش دوم زن و بهترین کارگردانی، رزومه قابل قبولی برای صدور پروانه نمایش به حساب میآمد. اما جشنواره فجر تنها فرصت اکران فیلم در آن سال بود و بعد با وجود اینکه داوودی پروانه ساخت و مجوز اکران در جشنواره فیلم فجر را از شورای پروانه ساخت و داوران مورد تایید دولت نهم گرفته بود، فیلم تا همین روزهای اخیر سرنوشت نامعلومی داشت.
این اتفاق اما داوودی را از پا نینداخت و او سال ٩٣ «رخ دیوانه» را ساخت؛ فیلمی که توانست سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را از جشنواره سی و سوم به خانه ببرد. فیلم داوودی در اکران هم موفق بود و گیشه سینماها را تسخیر کرد. با این همه چرایی اکران نشدن «زادبوم» بزرگترین سوال فیلمساز و عوامل ساخت آن بود. سوالی که تکرار آن سبب انتشار شایعههای گاه و بیگاه شد. سال ٩٠ و در دوران ریاست جواد شمقدری در سازمان سینمایی، خبر رفع توقیف این فیلم رسانهای شد اما اقدامی برای اکران آن رخ نداد. در نهایت با فعالیت شورای بازبینی فیلمهای توقیفی در سال جاری، خبر اکران «زادبوم» بار دیگر در فضای مجازی منتشر شد و اینبار با تعیین سرگروه برای نمایش فیلم، این خبر به واقعیت پیوست. حالا ابوالحسن داوودی یکی از فرزندانش را بعد از ٩ سال، در معرض قضاوت و دید مردم قرار میدهد اما او اینبار هم از اکران فیلم در بخشی از سینماهای کشور محروم است.
در این میان، داستان تکراری و طاقتفرسای تحریم برخی فیلمهای سینمایی توسط حوزه هنری، به «زادبوم» رسیده است؛ فیلمی که بخشی از سرمایه آن را حوزه هنری پرداخت کرده و حالا اجازه نمایش در بخشی از سینماهای کشور را ندارد. «فیلم «زادبوم» زمان مدیریت سابق حوزه هنری ساخته شد. آن زمان حوزه پافشاری زیادی مبنی بر ساخت فیلمهای ماندگار داشت. طرح اولیه این فیلم نیز از سوی حوزه ارایه شد و رضا میرکریمی طرح آن را نوشت. آن زمان موضوع مهم مالکیت صدرصدی حوزه نسبت به فیلم بود. قرار بود فیلم را حوزه تولید کند. البته در ادامه ۴۰ درصد از سهام «زادبوم» را به فارابی واگذار کردند.
این صحبتهای داوودی است؛ کارگردانی که به قدر کافی در سالهای اخیر به واسطه توقیف و سنگاندازیها صبور بوده و تلاش کرده با آرامش مقابل قضاوتها بایستد: «حوزه با اینکه شصت درصد در فیلم «زادبوم» سهم داشت باز هم از پذیرفتن پروانه مالکیت فیلم صرف نظر کرد. حتی زمانی که فیلم مجوز گرفت هم اجازه ندادند «زادبوم» اکران شود. » در ادامه اما حوزه هنری از کارگردان خواسته نسخهای از فیلم را در اختیار مدیران این نهاد قرار دهد و جالب اینجاست که برای اکران فیلم در سینماهای زیرمجموعه خود، ممیزیهای سلیقهای اعمال کرده است! با مخالفت کارگردان، این روزها «زادبوم» فرزند ٩ ساله ابوالحسن داوودی با هنرنمایی عزتالله انتظامی در سالنهای محدودی به نمایش درمیآید. فیلمی که ٩ سال پیش سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را گرفت و همان روزها مردم مهر تایید را بر پیشانی آن زدند.
روزنامه اعتماد