فرهنگ امروز/ فرانک آرتا: هشتمین حراج تهران که دومین دوره حراج اختصاصی «هنر معاصر ایران» بود، شامگاه جمعه ٢٢ دی با ارتقای رکورد خود و خلق دستاوردهای تازه برای هنر معاصر در هتل پارسیان آزادی برگزار شد.
همه ١٢٠ اثر ارائه‌شده در این حراجی در مجموع به مبلغ ١٤میلیاردو ٩٥٢ میلیون تومان به فروش رسید که می‌توان آن را یک نوید برای اقتصاد هنر ایران قلمداد کرد که تجلی بارز اقتصاد مقاومتی است؛ اهمیت این عدد زمانی بیشتر روشن می‌شود که در نظر داشته باشیم مدرنیست‌های بزرگ و صاحب‌نام مارکت مانند سپهری، تناولی، احصایی، عربشاهی، کاظمی، محصص و صدر در این حراجی حاضر نبودند و چنین حراجی‌ای سال گذشته حدود ١٢ میلیارد فروش داشته است.
در این حراج آثار ٢٤ هنرمند برای نخستین‌بار به خریداران پیشنهاد شد؛ درعین‌حال این حراج در مقایسه با دور نخست خود شاهد ٦٤ تغییر در چینش هنرمندان بود که می‌توان آن را گامی مهم در فرایند تنوع‌بخشیدن به مارکت هنر و نیز تقویت اشتغال هنرمندان و امرار معاش از راه هنر برای آنان قلمداد کرد.
برای نخستین‌بار یک زن عنوان گران‌قیمت‌ترین هنرمند را از آنِ خود کرد، سه اثر معاصر مرز میلیارد را پشت سر گذاشتند، یک قطعه عکس از دفاع مقدس مربوط به عملیات کربلای پنج با نزدیک به سه برابر رشد نسبت به قیمت پایه حائز بالاترین جهش شد و ٣٥ اثر بالای صد میلیون تومان چکش خورند.
هنر معاصر ایران دچار چالش برای بازاریابی و فروش است، اگر هنر مدرنیسم ایران به بازار کم‌وبیش رو به ثباتی دست یافته است، هنر معاصر ایران از این منظر راه درازی در پیش دارد؛ ازاین‌رو تمرکز حراج تهران در فصل زمستان به این‌گونه هنری می‌تواند جهت‌گیری مؤثری برای ارتقای آن محسوب شود؛ در همین راستا طیف گسترده‌ای از جوانان هنرمند و حتی فارغ‌التحصیل هنر نیز با گرایش به هنر معاصر مشتاق گذران زندگی از راه فروش آثار هنری خود هستند و ناگفته پیداست دولت تاب و توان پاسخ‌گویی به این خیل عظیم را ندارد.
تجربه جهانی می‌گوید بخش خصوصی می‌تواند در این مسیر راهگشایی کند. روز جمعه در هشتمین حراج تهران، با رویکرد هنر معاصر نشانه‌های امیدبخشی در این موارد بروز کرد. فروش خوب جوانان با رویکردهای معاصر و استقبال مجموعه‌داران از هر دو این سلیقه‌های تازه خبر کوتاه حراج تهران بود؛ حراجی که خبرهای خوب دیگری هم در خود داشت.
فرمانفرماییان، یوسف‌زاده، مشیری
منیر فرمانفرماییان با فروش اثر آیینه‌کاری سه‌لته‌ای به مبلغ یک‌میلیاردو ٣٠٠ میلیون تومان عنوان گران‌قیمت‌ترین اثر حراج هشتم تهران را از آنِ خود کرد؛ ارجاعات این اثر به نظم مطلق، هندسه مقدس و اشارتی به کنه نظم هستی و هدفمندبودن نظام آفرینش است. این اثر کمینه‌گراترین کار این بانوی ٩٥ساله است که موزه اختصاصی آثار او به‌تازگی افتتاح شده است.
دو اثر دیگر به طور مشترک روی یک میلیارد ایستادند: کامران یوسف‌زاده هنرمند ٦١ساله مقیم نیویورک که در آمریکا با نام «وای زی کامی» صاحب جایگاهی است، در نخستین حضورش در حراج تهران به رکورد یک میلیارد تومان دست یافت؛ «گنبد سفید» نام نقاشی سفیدرنگ اوست که وحدت در عین کثرت و حرکت عرفانی به سوی نور مطلق را به تصویر کشیده است.
فرهاد مشیری هنرمند معاصر پرآوازه ٥٤ساله هم با نقاشی دولته‌ای از سری معروفش «کوزه‌ها» توانست یک‌میلیاردی شود.
اتفاقا مشیری رکورد چهارم این شب را نیز مال خود کرد: نقاشی دیگر او از کاسه سیاه کوچک ٥٥٠ میلیون تومان چکش خورد.
منوچهر یکتایی ٩٥ساله با یک نقاشی آبستره بدون عنوان ٥٠٠ میلیون تومان چکش خورد و از حیث فروش در جایگاه پنجم قرار گرفت.
در شب هشتمین حراج تهران چهار اثر بالای ٤٠٠ میلیون تومان ایستادند: سه اثر هریک ٤٦٠ میلیون تومان فروخته شدند: نقاشی زنده‌یاد فریده لاشایی از سری دکتر مصدق، تابلوی پیکار زرفام از رضا درخشانی و تابلوی بدون عنوان از حسین زنده‌رودی. نقاشی دولته‌ای از آیدین آغداشلو از سری خاطرات انهدام هم با فروش ٤٤٠ میلیون‌تومانی بالانشین شد.
در این حراجی ١٢ اثر هم بالای ٢٠٠ میلیون تومان به فروش رسیدند: نقاشی از منصور قندریز ٣٤٠ میلیون، کوروش شیشه‌گران ٣٢٠ میلیون، سه اثر از قاسم حاجی‌زاده، فریده لاشایی و مجسمه از امیرمسعود اخوان‌جم هریک ٣٠٠ میلیون، سه اثر از محمدحسین عماد، منیر فرمانفرماییان و رضا درخشانی هریک ٢٨٠ میلیون، کاری از حسین زنده‌رودی ٢٦٠ میلیون، نقاشی از پرویز کلانتری از مجموعه شبانه‌ها ٢٢٠ میلیون و دو اثر از زنده‌یاد عباس کیارستمی و اثر بدون نام دیگری از زنده‌یاد پرویز کلانتری هریک ٢٠٠ میلیون تومان چکش خوردند.
در این شب اثری از خسرو حسن‌زاده با عنوان صدتختی ١٨٠ میلیون، واحد خاکدان ١٨٠ میلیون، منصور قندریز ١٧٠ میلیون، دو اثر از شهریار احمدی و زنده‌یاد محمدعلی ترقی‌جاه هریک ١٦٠ میلیون، نقاشی پهلوان از قاسم حاجی‌زاده ١٥٠ میلیون، نقاشی از زنده‌یاد هانیبال الخاص ١٤٠ میلیون، نقاشی‌خط از صداقت جباری ١٣٠ میلیون، مجسمه‌ای از بهمن دادخواه ١٢٠ میلیون، دو اثر یکی نقاشی‌خط عین‌الدین صادق‌زاده و مجسمه زنده‌یاد ژازه تباتبایی هریک ١١٠ میلیون و سه اثر از افشین پیرهاشمی، سعید شهلاپور و نقاشی از ژازه تباتبایی هم هریک صد میلیون تومان چکش خوردند.
در هشتمین حراج تهران چهار اثر هریک به قیمت ٩٥ میلیون تومان فروخته شدند: پروانه اعتمادی، علیرضا اسپهبد، مارکو گریگوریان و آویش خبره‌زاده. سه اثر از ناصر اویسی، محمد بزرگی و فرناز ربیعی‌جاه هر یک ٨٠ میلیون تومان، اثری از بهروز دارش ٧٥ میلیون تومان، سه اثر یعقوب امدادیان، بهمن بروجنی و جلال شباهنگی هر یک ٧٠ میلیون تومان، اثری از زنده‌یاد مهدی سحابی ٦٥ میلیون تومان و سه اثر از حسین محجوبی، هادی جمالی و منوچهر معتبر ٦٠ میلیون تومان چکش خوردند.
در این میان عکسی از عملیات کربلای پنج اثر خیره‌کننده سعید صادقی که برآورد اولیه‌اش ٢٠ میلیون پیشنهاد شده بود، با جهشی قابل‌ملاحظه ٥٥ میلیون تومان به فروش رسید؛ چهار اثر از علی شیرازی، پروانه اعتمادی، منوچهر نیازی و رامیز شهوق ٥٠ میلیون تومان چکش خوردند.
سایر فروش‌های هشتمین حراج تهران همگی با پسوند میلیون تومان عبارت‌اند از: شهلا حبیبی ٤٨، محمود زنده‌رودی ٤٨، نصرت‌الله مسلمیان٤٨، گلناز فتحی ٤٦، مهدی فلاح ٤٦، حامد رشتیان ٤٦، پری یوش گنجی ٤٦، علیرضا آستانه ٤٤، بهمن جلالی ٤٤، وحید چمانی ٤٤، کامبیز صبری ٤٤، فریدون امیدی ٤٢، خسرو خسروی ٤٢، صادق تیرافکن ٤٠، همایون سلیمی ٤٠، سحر صالحی ٤٠، کوروش گلناری ٤٠، مهرداد صدری٤٠، مرتضی دره‌باغی ٤٠، ناصر پلنگی ٣٨، رضا رینه‌ای ٣٨، حسین ذابحی ٣٨، رضا بانگیز ٣٨، طاهر شیخ‌الحکما ٣٦، کامبیز درمبخش ٣٦، مجتبی تاجیک ٣٥، بهرنگ صمدزادگان ٣٤، رضوان صادق‌زاده ٣٤، رضا خدادادی ٣٤، کامبیز شریف ٣٤، احمد مرشدلو ٣٢، مریم سالور٣٢، امیرصادق تهرانی ٣٠، حمید عجمی ٣٠، امیر موبد ٣٠، آنه محمد تاتاری٣٠، کامران دیبا ٣٠، گیزلا وارگا سینایی ٢٨، عنایت‌الله نظری‌نوری٢٨، محمد طباطبایی ٢٨، علی ندایی ٢٨، حسین خسروجردی ٢٧، بهنوش فروتن ٢٦، ارسیا مقدمی ٢٤، ژیلا کامیاب ٢٤، حبیب‌الله صادقی ٢٤، سعید احمدزاده ٢٢، شنتیا ذاکرعاملی ٢٢، طلیعه کامران ٢٢، مرتضی اسدی٢٠، میترا کاویان ٢٠، محمدعلی بنی‌اسدی ٢٠، وحید محمدی ١٩، فلورا فیض‌بخش ١٩، امیر نصر کم‌گویان ١٩، امین منتظری ١٨، مقداد لرپور ١٨، فرح ابوالقاسم ١٧، رضا حسینی ١٧، حمیدرضا رحیمی‌نژاد ١٦، محمدرضا جوادی ١٥، علیرضا فانی ١٥ شهناز زهتاب ١٥، حسین صدری ١٥ و مجید کورنگ بهشتی ١٤ میلیون تومان چکش خوردند.
هشتمین حراج تهران را چهره‌هایی مانند سیدمحمد بهشتی، مرتضی کاظمی، حجت‌الله ایوبی، بیتا فرهی، فرشته طائرپور، مهدی کرم پور، افشین هاشمی، روزبه نعمت‌الله و... و نزدیک به ٧٠٠ خریدار، هنرمند، خبرنگار و علاقه‌مندان هنر از نزدیک نظاره کردند.
روزنامه شرق