به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ با اینکه چندروزی است پرونده سیوششمین جشنواره فیلم فجر بسته شده است و فیلمهایی که در این رویداد هنری شرکت کردند، از این پس وارد مراحل اکران میشوند و با فیلمسازانی که در جشنواره حضور نداشتند در این عرصه رقابت خواهند کرد، هنوز هم بازار گلهمندی و حواشی بسیاری بر سر چگونگی برگزاری جشنواره، نگاه هیئت انتخاب و داوری و موضوعات دیگر همچنان داغ است. مجیدرضا مصطفوی، کارگردان فیلم سینمایی «آستیگمات»، از جمله فیلمسازانی است که موفق به حضور در جشنواره فیلم فجر نشد. او در نامهای خطاب به دبیر جشنواره فیلم فجر باز هم نسبت به انتخابنشدن فیلمش برای حضور در این رویداد انتقاد و ادعا کرد که «اطمینان دارم که این حذف نهتنها سهوا بلکه بر اساس تعمد بوده است». در متن نامه او آمده است:
«همانگونه که مستحضرید به گفته دبیرخانه جشنواره فیلم فجر، فیلم سینمایی«آستیگمات» رأی لازم جهت ورود به بخش مسابقه جشنواره را کسب ننمود و از این رقابت بازماند.
شما فیلم را دیدهاید و درباره کیفیت آن آگاه هستید. برخی سینماگران، منتقدان و اهالی رسانه نیز فیلم را دیدهاند و قبل از شروع جشنواره، متعجب درباره دلایل عدم حضور فیلم در جشنواره از شما سؤال پرسیدند و شما تنها به این مسئله که «آستیگمات» واقعا فیلم خوبی است ولی رأی لازم برای حضور در جشنواره را نداشته» اشاره کردید. قبل از شروع جشنواره به احترام فیلمهای پذیرفتهشده و رعایت اخلاق سعی کردم از پرداختن به این موضوع و شنیدههای پیرامون فیلم
اجتناب کنم.
همچنین شخصا برای شما و تلاشهایتان در بهبود فضای حاکم بر سینمای ایران احترام قائل هستم ولی اجازه دهید کمی شفاف صحبت کنیم؛
واقعا در هیئت انتخاب جشنواره بر فیلم «آستیگمات» چه گذشته است!؟
اگر واقعا به گفته شما فیلم دچار سوءتفاهمِ محتوایی و ممیزی نشده پس چه اتفاقی در هیئت انتخاب رخ داده است؟
فیلم «آستیگمات» (که متناقض از پنج تا بدون رأی عنوان میشود/ ولی آخرینبار متوجه شدم دو رأی توسط آقایان احمد امینی و مجید رضابالا داشته است) تحت چه فرایندی در هیئت انتخاب رأی لازم جهت ورود به بخش مسابقه را نمیآورد!؟ ذائقه یا فهم برخی از اعضای هیئت انتخاب چگونه بوده است که بهراحتی دست به حذف این فیلم بزنند!؟
کدام سازمان یا ارگانی بر روی تصمیم برخی از اعضای هیئت انتخاب تأثیر داشتهاند!؟
شاید برخی تصور کردند با مهندسی آرا، فیلمی را حذف میکنند و سازندگانش هم سکوت خواهند کرد؟ و شاید دلیل نخنما و پوسیده سلیقه شخصی را مطرح کنند که اگر اینچنین باشد تا ابد و بینهایت میتواند این بحث بین ما ادامه داشته باشد.
شما آگاهید و من هم میدانم که در حذف فیلم «آستیگمات» حتی یک درصد هم نمیتواند بحث سلیقه و کیفیت مطرح باشد جز بررسی و آسیبشناسی سواد، درک و تأثیرپذیری آرای افراد مؤثر در این عدم انتخاب.
بد نیست نگاهی به نقدها و انعکاس نظرات منتقدان و رسانهها درباره فیلمهای پذیرفتهشده داشته باشید تا شاید در جریان معیار و نحوه انتخاب «غیرکیفی برخی از فیلمها» قرار گیرید.
و یک سؤال خیلی مهمتر، چه کسی به برخی از اعضا اجازه داده است که در اظهارنظرهای شخصی درباره کیفیت فیلمهای حذفشده، فرافکنی کنند؟ جایگاه و سطح واقعی این افراد در سینمای ایران کجاست!؟ این حجم از بیاخلاقی سینمای مستقل از کجا ناشی میشود!؟
پس نقش دبیر جشنواره در مدیریت و اصلاح تصمیمهای عقبمانده و اشتباه چه میشود؟ چه کسی قرار است مسئولیت این خطا، کجفهمی و بازی با اعتبار و سرمایه بخش خصوصی را بپذیرد؟ هیئت انتخاب؟ دبیر جشنواره و یا رئیس سازمان سینمایی!؟
من اطمینان دارم که این حذف نهتنها سهوا بلکه بر اساس تعمد بوده است و بررسی سطحی هم گویای این واقعیت است.
جناب آقای داروغهزاده؛ من از این بهبعد قصد هیچ مصلحتاندیشی حتی برای حفظ منافع فیلم از جمله دریافت پروانه نمایش و اکران فیلم ندارم. جشنواره تمام شده است ولی عدهای حقی را ظالمانه از بین بردهاند و بر آن پافشاری کردند. متأسفانه امیدی هم به احقاق آن از طرف سازمان سینمایی ندارم.
به گواه تاریخ، ظلم، ظلم است و تفاوت ماهیتی ندارد که در چه زمانی و توسط چه کسانی اتفاق میافتد و سکوت در مقابل ظلم، مشارکت پنهان با ظالم است».
اعتراض کارگردان تنها فیلم انیمیشن جشنواره
در این میان هادی محمدیان، کارگردان انیمیشن «فیلشاه» که به گفته داوران جشنواره، این فیلم به دلیل تناسبنداشتن با دیگر فیلمها داوری نشده است، نیز به ایسنا گفت: «اگر قرار نبود این فیلم داوری شود، چرا اعلام کردند که در جشنواره ثبتنام کنید و آن را در بخش سودای سیمرغ قرار دادند؟ چقدر پز حضور این انیمیشن را مسئولان دادند و گفتند که انیمیشن ایران به مرزی رسیده است که به استانداردهای جهانی نزدیک شده، ولی واقعا با این شرایطی که ایجاد شد، زحمت دوساله ۲۲۰ نفر آدم دیده نشد. این چه حمایتی است؟ الان انیمیشن نیاز به حمایت دارد».
او ادامه داد: «ما در گفتوگویی که در برنامه هفت صورت گرفت، متوجه شدیم که این انیمیشن اصلا داوری نشده است. این حق ما نبود که هیچ سهمی از جشنواره نداشته باشیم و حتی نامزد دریافت جایزه هم نشویم. ابتدا فکر میکردیم این سلیقه هیئت داوران بوده، ولی این نکته که گفته شد «فیلشاه» اصلا داوری نشده، توهین بزرگی برای ما بود. همه این اتفاقات در حالی رخ داد که خود جشنواره تقاضا کرد فیلم به بخش رقابتی بیاید، اما تا آخر هم اعلام نکردند که قرار نیست داوری نشود. اگر در برنامه هفت یکی از داورها نمیگفت، چه کسی این موضوع را میفهمید و همه میگذاشتند به حساب اینکه «فیلشاه» بیکیفیت است».
اعتراض مستندسازان به دبیر جشنواره
از سوی دیگر، مرتضی شعبانی، تهیهکننده و رضا فرهمند، کارگردان مستند «زنانی با گوشوارههای باروتی»، در نامهای خطاب به دبیر جشنواره فیلم فجر از اینکه فیلمشان با وجود حضور در جشنواره داوری نشده است، نوشتند: «مستندسازان این کشور سالهاست به کمبودها و بیمهریهای سازمانی و ساختاری عادت داشته و دارند، تنها به این دلیل که در کشف حقیقت و بازنمایی آن لذتی را تجربه میکنند که هرگز با سرخوشی کوتاه جایزهها و جشنوارهها قابل قیاس نیست. اما سوءاستفاده از نجابت سینمای مستند هرگز قابل تحمل نبوده و از این روی این نامه در اعتراض به آنچه در سیوششمین جشنواره فیلم فجر به دبیری حضرتعالی رخ داد، نوشته شده است.
جناب آقای داروغهزاده، لازم است یادآوری کنم تصمیم ورود فیلمهای مستند و رقابت آنها در بخش سودای سیمرغ، بسیاری از مستندسازان را امیدوار کرد که شاید زحمات آنان اینگونه دیده شود و لابد جنابعالی بهعنوان دبیر جشنواره از این تصمیم و دلایل آن مطلع بودهاید. اما آنچه داوران محترم در برنامه هفت و روی آنتن زنده شبکه سوم سیما بیان کردند، یکی از تلخترین لحظات سینمای مستند بود. آنجا که داوران بهصراحت اعلام کردند دو فیلم مستند راهیافته به بخش سودای سیمرغ را اصلا داوری نکردهاند! جناب آقای دبیر، آیا سینمای مستند این کشور آنقدر یتیم گردیده که حتی هیئت داوران، ورود به داوری آن نداشته و تأسفآورتر آنکه در همان برنامه پیشنهاد میدهند که خوب است از دو فیلم مستند حاضر در جشنواره تقدیر به عمل آید! آیا این جزئی از سیاست جشنواره بوده است؟ اگر بهجای این دو فیلم مستند، داوران درباره دو اثر سینمایی چنین تصمیمی گرفته بودند، جنابعالی و هنرمندان اینگونه سکوت اختیار میکردید؟ اگر هیئت داوران به صلاحدید خود و بدون درنظرگرفتن آییننامه جشنواره اقدام به این عمل نموده، از شما بهعنوان دبیر جشنواره خواهان بیان شفاف دلیل این موضوع هستیم.
آقای دبیر، ما بهعنوان عضوی از جامعه سینمای مستند این سرزمین، نگاه هیئت داوران به نمایندگان این سینما را توهینآمیز و خلاف آییننامه جشنواره میدانیم و از جنابعالی میخواهیم با شفافیت و صراحت این موضوع را بررسی و نتایج آن را به جامعه سینمای مستند اعلام فرمایید».